Ernest Lawrence
Ernest Orlando Lawrence (ur. 8 sierpnia 1901 w Canton w stanie Dakota Południowa, zm. 27 sierpnia 1958 w Palo Alto w stanie Kalifornia[1][2]) – amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki za wynalezienie i udoskonalenie cyklotronu oraz za wyniki uzyskane przy jego użyciu, w szczególności odnoszące się do pierwiastków sztucznie promieniotwórczych[1].
| |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
8 sierpnia 1901 |
| Data i miejsce śmierci |
27 sierpnia 1958 |
| profesor | |
| Specjalność: fizyka | |
| Alma Mater | |
| Uczelnia | |
| |
| Odznaczenia | |
 
| |
| Nagrody | |
Życiorys
edytujUkończył studia na Uniwersytecie Dakoty Południowej w 1922. Trzy lata później obronił doktorat na Uniwersytecie Yale, gdzie pracował do 1927, m.in. prowadząc eksperymenty z efektem fotoelektrycznym. W 1928 przyjął ofertę pracy na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley, a już dwa lata później został profesorem tej uczelni[1].
Koncepcję nowej metody przyspieszania cząstek w cyklotronie opracował w 1929. Dwa lata później potencjał 1800 woltów pozwolił na nadanie jonom wodoru energii rzędu 80 000 elektronowoltów w urządzeniu o średnicy 4,5 cala[3]. Kolejne udoskonalane modele były coraz większe i pozwalały na uzyskiwanie eksperymentów z cząstkami o większych energiach. W 1939 za te prace otrzymał Nagrodę Nobla[1].
W czasie II wojny światowej Lawrence przyłączył się do szeregu projektów, które ostatecznie znalazły realizację w rozpoczęciu projektu Manhattan. Był zwolennikiem elektromagnetycznej metody separacji wzbogaconego uranu; zaprojektował i zbudował kalutron – wyspecjalizowaną odmianę spektrometru masowego, służącą do pozyskiwania wzbogaconego uranu.
Po wojnie Lawrence był zwolennikiem i orędownikiem programów tak zwanej dużej nauki, prowadząc kampanię na rzecz dotacji ze strony państwa na szeroko zakrojone programy naukowe.
Pierwiastek o liczbie atomowej 103, odkryty w 1961, został nazwany na jego cześć lawrencium (Lr, Lorens).
Odznaczenia i wyróżnienia
edytujErnedt Lawrence był członkiem wielu amerykańskich stowarzyszeń naukowych i członkiem zagranicznym stowarzyszeń w innych krajach. Otrzymał tytuł doctor honoris causa trzynastu uniwersytetów amerykańskich i brytyjskich oraz został oficerem Legii Honorowej. Ponadto nadano mu[1]:
Życie prywatne
edytujOżenił się w maju 1932 z Mary Kimberly Blumer, córką emerytowanego dziekana Yale Medical School. Mieli sześcioro dzieci. Uprawiał żeglarstwo i tenis, jeździł na łyżwach, był miłośnikiem muzyki.
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Ernest Lawrence - Facts. [w:] The Nobel Prize in Physics 1939 [on-line]. Nobel Media AB. [dostęp 2014-03-05]. (ang.)., Biographical, Nobel Lecture, December 11, 1951, The Evolution of the Cyclotron
- ↑ Lawrence Ernest Orlando, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-03-30].
- ↑ The First Cyclotrons. [w:] Strona internetowa American Institute of Physics > AIP History Center [on-line]. www.aip.org. [dostęp 2014-03-06]. (ang.).
- ↑
The Enrico Fermi Award. Award Laureates (ang.), U.S. Department of Energy, Office of Science, science.osti.gov [dostęp 2024-05-18].
Linki zewnętrzne
edytuj- 'Ernest O. Lawrence and the Cyclotron' na: DOE R&D Accomplishments
- On Ernest Lawrence' na: www Berkely Laboratories
- 'Ernest Orlando Lawrence - The Man, His Lab, His Legacy' na: www Berkeley Lab