Epoetyna teta
Epoetyna teta (łac. epoetinum theta) – hormon peptydowy, rekombinowany analog ludzkiej erytropoetyny, wytwarzany metodą inżynierii genetycznej w komórkach jajnika chomika chińskiego; lek stymulujący różne etapy erytropoezy.
| Identyfikacja | |
| Inne nazwy i oznaczenia |
łac. epoetinum theta |
|---|---|
| numer CAS | |
| DrugBank | |
| Genetyka i fizjologia | |
| Choroby | |
| Klasyfikacja medyczna | |
| ATC | |
| Farmakokinetyka | |
| Biodostępność |
30%[1] |
| Okres półtrwania | |
| Uwagi terapeutyczne | |
| Drogi podawania |
dożylnie, podskórnie |
Mechanizm działania biologicznego
edytujEpoetyna teta jest rekombinowanym analogiem ludzkiej erytropoetyny, wytwarzanym metodami inżynierii genetycznej w komórkach jajnika chomika chińskiego. Zbudowana jest z 165 aminokwasów, których sekwencją nie różni się od naturalnej erytropoetyny[1][2]. Niewielkie różnice farmakologiczne pomiędzy epoetyną alfa a naturalną erytropoetyną wynikają z różnic w glikozylacji[1]. Chociaż epoetyna teta została zarejestrowana jako odrębny lek, w literaturze prezentowany jest również pogląd, że jest lekiem niepodobnym[3]. Mechanizm działania epoetyny teta jest identyczny jak erytropoetyny, ponieważ wiąże się z tym samym receptorem[1]. U pacjentów z niewydolnością nerek jej pozytywny wpływ biologiczny jest związany z niedoborem erytropoetyny[4]. Natomiast u pacjentów z chorobą nowotworową problem polega zarówno na niedoborze erytropoetyny, jak i zmniejszonej wrażliwości na endogenną erytropoetynę[5].
Zastosowanie medyczne
edytujEpoetyna teta znajduje się na wzorcowej liście podstawowych leków Światowej Organizacji Zdrowia (WHO Model Lists of Essential Medicines) (2019)[6].
Unia Europejska
edytujWskazania do zastosowania:
- niedokrwistość objawowa związana z przewlekłą niewydolnością nerek u dorosłych[2]
- niedokrwistość objawowa związana z chemioterapią w przebiegu nieszpikowych nowotworów złośliwych u dorosłych[2]
Epoetyna teta jest dopuszczona do obrotu w Polsce (2020)[7].
Działania niepożądane
edytujEpoetyna teta może powodować następujące działania niepożądane u ponad 1% pacjentów[2]: artralgia, ból głowy, nadciśnienie tętnicze, nadciśnienie złośliwe, objawy grypopodobne, świąd, zakrzepy w przetoce tętniczo-żylnej oraz reakcja w miejscu wstrzyknięcia.
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d Jan Podlewski, Alicja Chwalibogowska-Podlewska: Encyklopedia Leki Współczesnej Terapii. Wyd. XXII. Warszawa: Medical Tribune Polska, 2019, s. 354–355. ISBN 978-83-951310-6-6.
- ↑ a b c d e f ratiopharm GmbH: Eporatio roztwór do wstrzykiwań w ampułko-strzykawce. Charakterystyka Produktu Leczniczego. Europejska Agencja Leków, 2009. [dostęp 2020-12-24].
- ↑ Judith Genevieve Marin i inni, Efficacy and safety data of subsequent entry biologics pertinent to nephrology practice: a systematic review, „Canadian Journal of Kidney Health and Disease”, 1, 2014, s. 34, DOI: 10.1186/s40697-014-0034-5, ISSN 2054-3581, PMID: 25780623, PMCID: PMC4349305 [dostęp 2020-12-24].
- ↑ H. Franklin Bunn, Erythropoietin, „Cold Spring Harbor Perspectives in Medicine”, 3 (3), 2013, a011619, DOI: 10.1101/cshperspect.a011619, ISSN 2157-1422, PMID: 23457296, PMCID: PMC3579209 [dostęp 2020-12-18].
- ↑ A. Engert, Recombinant human erythropoietin in oncology: current status and further developments, „Annals of Oncology”, 16 (10), 2005, s. 1584–1595, DOI: 10.1093/annonc/mdi307, ISSN 0923-7534, PMID: 15958437 [dostęp 2020-12-18].
- ↑ WHO Model List of Essential Medicines 21th List. Światowa Organizacja Zdrowia, 2019. [dostęp 2020-12-24]. (ang.).
- ↑ Obwieszczenie Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych z dnia 8 lipca 2020 r. w sprawie ogłoszenia Urzędowego Wykazu Produktów Leczniczych Dopuszczonych do Obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, 2020-07-20. [dostęp 2020-12-24].
