Emmanuel Rukundo

rwandyjski ksiądz katolicki skazany za udział w ludobójstwie

Emmanuel Rukundo (ur. 1 grudnia 1959, Kabgayi, Rwanda[1]) – rwandyjski duchowny Kościoła katolickiego[2][3] i zbrodniarz przeciwko ludzkości skazany przez Międzynarodowy Trybunał Karny dla Rwandy za zbrodnie w trakcie ludobójstwa w Rwandzie[1].

Emmanuel Rukundo
Data i miejsce urodzenia

1 grudnia 1959
Kabgayi

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

lipiec 1991

Życiorys

edytuj

Urodzony w 1959 roku Emmanuel Rukundo został wyświęcony na kapłana w lipcu 1991 roku i mianowany proboszczem parafii na północy Kabgayi. W 1993 roku został kapelanem wojskowym[4], którą to funkcję piastował w trakcie zdarzeń z roku 1994[1].

Jak twierdził oskarżyciel, Rukundo znany był ze swoich ekstremistycznych postaw jeszcze przed rokiem 1994 - w 1973 został podobno wydalony z seminarium Św. Leona z powodu swoich rasistowskich poglądów. W trakcie wojny domowej w Rwandzie w 1990 roku stworzył w seminarium Nyakibanda ekstremistyczną grupę Ngarukiragihugu, która zbierała pieniądze na amunicję dla wojsk walczących z utworzonym przez Tutsi Rwandyjskim Frontem Patriotycznym i komponowała pieśni bojowe[2].

Jak dowiedziono w toku procesu, między 12 a 15 kwietnia 1994 roku Rukundo przywiózł swoim samochodem żołnierzy do kolegium Św. Józefa w Kabgayi i rozkazał im przeszukać budynek w poszukiwaniu ukrywających się uchodźców Tutsi. W trakcie tego przeszukania żołnierze zabili kilku uchodźców: w szczególności uprowadzili kobietę o nazwisku Rudahunga[4], którą przewieźli do jej domu, zastrzelili, a następnie powrócili do kolegium, gdzie ciężko ranili maczetami dwójkę jej dzieci i zostawili je na pewną śmierć. W całym tym zajściu Emmanuel Rukundo podążał za nimi drugim samochodem, a według wiarygodnych zeznań świadka powiedział potem że "weszliśmy do domu Rudahungi, zabiliśmy mu żonę i dzieci, ale temu idiocie udało się uciec"[2]. Ponadto, 15 maja 1994 roku Rukundo podjął w pokoju seminarium Petit Séminaire de Saint Léon próbę gwałtu z bronią w ręku[4]. Gwałt na młodej kobiecie Tutsi nie doszedł do skutku z powodu przedwczesnego wytrysku u Rukundo[2].

Po ludobójstwie Emmanuel Rukundo uciekł do Szwajcarii, gdzie otrzymał status uchodźcy. Od roku 1999 posługiwał w kościele pod wezwaniem Św. Pawła w Genewie. 11 lipca 2001 roku Międzynarodowy Trybunał Karny dla Rwandy poprosił szwajcarskie MSZ o przekazanie Rukundo przed oblicze sprawiedliwości. Następnego dnia został on aresztowany[4][1][5].

Proces i wyrok

edytuj

Sprawa karna Rukundo trwała przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym dla Rwandy między 15 listopada 2006 a 20 lutego 2008 roku[1].

Oprócz wymienionych powyżej czynów, Rukundo był również oskarżany m.in. o udział w blokadzie drogowej, w trakcie której Tutsi byli łapani i zabijani, a także przeszukanie seminarium w Kabgayi i stworzenie listy przebywających w nim duchownych z plemienia Tutsi, na podstawie której zostali oni potem schwytani i zamordowani. Trybunał uznał jednak, że w tych sprawach oskarżyciel nie zgromadził wystarczającego materiału dowodowego, aby uznać go za bezsprzecznie winnego[2]. Również ekstremistyczna działalność Rukundo przed rokiem 1994 nie została uznana przez Trybunał za mającą bezpośredni związek ze sprawą, i jako znajdująca się poza ramami czasowymi ludobójstwa w Rwandzie, została pominięta przy wydawaniu wyroku[2].

Jego przestępstwa zostały zakwalifikowane jako ludobójstwo i zbrodnia przeciwko ludzkości, za co 25 lutego 2009 roku Rukundo został skazany na 25 lat więzienia[2]. 20 października 2010 roku sąd apelacyjny przekwalifikował jeden z czynów i zmniejszył wymiar kary do 23 lat więzienia[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Emmanuel Rukundo. TRIAL International, 2016. [dostęp 2019-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-23)]. (ang.).
  2. a b c d e f g International Criminal Tribunal for Rwanda, The prosecutor v. Emmanuel Rukundo, sprawa nr ICTR-2001-70-T [online], United Nations International Residual Mechanism for Criminal Tribunals (ang.).
  3. a b Early release for two well-known Rwandan genocide convicts. justiceinfo.net, 2016. (ang.).
  4. a b c d Jo Adetunji: Military chaplain found guilty of genocide in Rwanda. The Guardian, 2009. (ang.).
  5. Rupert Shortt: Catholics and collusion in genocide. The Guardian, 2001. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj

[1] Poświęcona Emmanuelowi Rukundo strona Międzynarodowego Trybunału Karnego dla Rwandy. Dostępne są zdjęcie, akt oskarżenia oraz wyrok.