Eleron-3
Eleron-3 – rosyjski bezzałogowy statek powietrzny (UAV - unmanned aerial vehicle) przeznaczony do prowadzenia bliskiego rozpoznania.
| |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ | |
| Konstrukcja | |
| Załoga |
0 |
| Historia | |
| Data oblotu |
2005 |
| Lata produkcji |
2013 – nadal |
| Liczba egz. |
ponad 200 |
| Dane techniczne | |
| Napęd | |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
0,83 m |
| Długość |
0,56 m |
| Wysokość |
0,23 m |
| Masa | |
| Użyteczna |
1 kg |
| Startowa |
5,5 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
130 km/h |
| Prędkość minimalna |
70 km/h |
| Pułap |
4000 m |
| Zasięg |
25–50 km |
| Długotrwałość lotu |
100 min |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
 Rosja,  Syria
| |
Historia
edytujDron został opracowany i skonstruowany przez firmę Eniks SA (ros. ЗАО «ЭНИКС») z Kazania, oblotu dokonano w 2005 r. W latach 2010–2011 konstrukcja wzięła udział w testach porównawczych rosyjskich systemów bezzałogowych i została dopuszczona do dalszych badań[1]. Na wyposażenie armii Federacji Rosyjskiej został przyjęty w 2013 r.[2], jednakże informacje o przekazywaniu armii większych ilości egzemplarzy produkowanych seryjnie pochodzą dopiero z maja 2018 r.[3] W 2018 r. dron został również zaprezentowany podczas zawodów załóg dronów armii rosyjskiej[2].
Jest przeznaczony do rozpoznania na szczeblu taktycznym, stanowi wyposażenie oddziałów lądowych. Ma zdolność autonomicznego lotu po zadanej trasie z wykorzystaniem nawigacji GLONASS/GPS oraz automatycznego powrotu do miejsca lądowania. Operator może w każdej chwili przejąć pełną kontrolę nad dronem. W zależności od przewidywanych zadań oraz warunków pogodowych może przenosić stabilizowaną żyroskopowo kamerę pracującą w paśmie widzialnym lub w zakresie podczerwieni. Pozwala to operatorowi w czasie rzeczywistym rozpoznawać naziemne obiekty, ustalać ich współrzędne geograficzne oraz je fotografować i filmować. W zależności od ukształtowania terenu dron może prowadzić rozpoznanie, w kontakcie z operatorem, na dystansie do 25 km. W trybie pełnej autonomii, w trakcie przelotu po zaprogramowanej trasie, może wykonać lot na dystansie do 50 km[4]. Dron stanowi część systemu obsługiwanego przez trzech żołnierzy, który składa się z naziemnej stacji kontroli z blokiem antenowym, urządzenia startowego (automatycznego lub ręcznego) oraz dwóch bezzałogowych statków powietrznych. Dron może być również przenoszony przez jednego żołnierza w specjalnym pojemniku i operować z wykorzystaniem przenośnej konsoli sterującej. Na czas transportu zewnętrzne części skrzydeł są składane aby zmniejszyć rozpiętość urządzenia[5].
Dron Eleron-3SW stanowił podstawę do opracowania wersji rozwojowej oznaczonej jako Eleron-5. Pomimo pozytywnej oceny, wyrażonej przez wojsko rosyjskie, do produkcji seryjnej nie doszło a doświadczenia konstrukcyjne wykorzystano do modyfikacji drona Eleron-3SW[6].
Konstrukcja
edytujDron zbudowany jest w układzie latającego skrzydła. Jest wyposażony do dodatkowe powierzchnie sterowe osadzone wzdłuż krawędzi spływu płata. W przedniej części kadłuba znajduje się podwieszony układ optyczny mający możliwość obrotu o 360°. W tylnej części kadłuba znajduje się silnik elektryczny, który napędza dwułopatowe śmigło w układzie pchającym. Start drona następuje z prowadnicy o napędzie gumowym lub pneumatycznym, lądowanie z wykorzystaniem spadochronu[7].
Wersje
edytujDron jest opracowany w następujących wariantach[7]:
- Eleron-3 – wersja podstawowa,
- Eleron-3SW – wersja przeznaczona dla sił lądowych armii rosyjskiej,
- Eleron-B – wersja eksportowa.
Na bazie drona Eleron-3SW została opracowana nowa konstrukcja nosząca oznaczenie Eleron-7[8].
Użycie bojowe
edytujPierwsze doniesienia o bojowym zastosowaniu drona pochodzą z 2015 r. W rejonie Donbasu armia separatystów korygowała za jego pomocą ogień artylerii. Siłom zbrojnym Ukrainy udało się zestrzelić jeden egzemplarz w 2019 r. i poddać go badaniu technicznemu[9]. Również w 2015 r. udział drona w działaniach bojowych został potwierdzony na terenie Syrii. W rejonie wsi Arafit rozbił się Eleron-3SV udostępniony armii syryjskiej, co zostało udokumentowane zdjęciami opublikowanymi w internecie[10].
Podczas konfliktu rosyjsko-ukraińskiego armia Federacji Rosyjskiej, do 29 kwietnia 2022 r., straciła sześć egzemplarzy tego drona[11].
Linki zewnętrzne
edytuj- Как работает военный БПЛА "Элерон": запуск на аэродроме Кубинка, dostęp: 2022-08-19
- Война в Украине. Распаковка БПЛА "Элерон-3СВ", dostęp: 2022-08-19
- "Элерон-3" на заводе "Эникс", dostęp: 2022-08-19
Przypisy
edytuj- ↑ Беспилотники ЗАО „ЭНИКС” „Элерон-3СВ” и „Элерон-10СВ” пройдут госиспытания. Информацинное Агентство Оружие России. [dostęp 2022-05-20]. (ros.).
- ↑ a b Russian Eleron-3SV drone destroyed in Donbas (video). Interesting facts revealed. Inform Napalm. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
- ↑ Eleron-3 and upgraded Korsar UAVs for Russian army. Army Recognition. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
- ↑ ELERON–3. ЭНИКС. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
- ↑ ELERON-3. CBRN International. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
- ↑ Специальное разведывательное средство на базе ДПЛА Т28 «Элерон-3св». ВТС «Невский Бастион». [dostęp 2022-08-21]. (pol.).
- ↑ a b ZAO ENIX Eleron-3 (Aileron-3). Military Factory. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
- ↑ Комплекс дистанционного наблюдения Т28МЭ Элерон-7. ВТС «Бастион». [dostęp 2022-08-19]. (ros.).
- ↑ На Светлодарской дуге украинские бойцы приземлили российский беспилотник (ВИДЕО). lenta.ua. [dostęp 2022-05-20]. (ukr.).
- ↑ Russian Orlan-10 And Eleron-3SV Drones Take To Syria’s Skies. Oryx. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
- ↑ Rosyjskie drony w Ukrainie. Jakie bezzałogowce traci agresor i co one potrafią?. Chip.pl. [dostęp 2022-05-20]. (pol.).