Eleron-3

Rosyjski UAV przeznaczony do bliskiego rozpoznania.

Eleron-3rosyjski bezzałogowy statek powietrzny (UAV - unmanned aerial vehicle) przeznaczony do prowadzenia bliskiego rozpoznania.

Eleron-3
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo

 Rosja

Producent

Eniks SA

Typ

bezzałogowy statek powietrzny

Konstrukcja

kompozytowa

Załoga

0

Historia
Data oblotu

2005

Lata produkcji

2013 – nadal

Liczba egz.

ponad 200

Dane techniczne
Napęd

1 x silnik elektryczny

Wymiary
Rozpiętość

0,83 m

Długość

0,56 m

Wysokość

0,23 m

Masa
Użyteczna

1 kg

Startowa

5,5 kg

Osiągi
Prędkość maks.

130 km/h

Prędkość minimalna

70 km/h

Pułap

4000 m

Zasięg

25–50 km

Długotrwałość lotu

100 min

Dane operacyjne
Użytkownicy
 Rosja,  Syria

Historia

edytuj

Dron został opracowany i skonstruowany przez firmę Eniks SA (ros. ЗАО «ЭНИКС») z Kazania, oblotu dokonano w 2005 r. W latach 2010–2011 konstrukcja wzięła udział w testach porównawczych rosyjskich systemów bezzałogowych i została dopuszczona do dalszych badań[1]. Na wyposażenie armii Federacji Rosyjskiej został przyjęty w 2013 r.[2], jednakże informacje o przekazywaniu armii większych ilości egzemplarzy produkowanych seryjnie pochodzą dopiero z maja 2018 r.[3] W 2018 r. dron został również zaprezentowany podczas zawodów załóg dronów armii rosyjskiej[2].

Jest przeznaczony do rozpoznania na szczeblu taktycznym, stanowi wyposażenie oddziałów lądowych. Ma zdolność autonomicznego lotu po zadanej trasie z wykorzystaniem nawigacji GLONASS/GPS oraz automatycznego powrotu do miejsca lądowania. Operator może w każdej chwili przejąć pełną kontrolę nad dronem. W zależności od przewidywanych zadań oraz warunków pogodowych może przenosić stabilizowaną żyroskopowo kamerę pracującą w paśmie widzialnym lub w zakresie podczerwieni. Pozwala to operatorowi w czasie rzeczywistym rozpoznawać naziemne obiekty, ustalać ich współrzędne geograficzne oraz je fotografować i filmować. W zależności od ukształtowania terenu dron może prowadzić rozpoznanie, w kontakcie z operatorem, na dystansie do 25 km. W trybie pełnej autonomii, w trakcie przelotu po zaprogramowanej trasie, może wykonać lot na dystansie do 50 km[4]. Dron stanowi część systemu obsługiwanego przez trzech żołnierzy, który składa się z naziemnej stacji kontroli z blokiem antenowym, urządzenia startowego (automatycznego lub ręcznego) oraz dwóch bezzałogowych statków powietrznych. Dron może być również przenoszony przez jednego żołnierza w specjalnym pojemniku i operować z wykorzystaniem przenośnej konsoli sterującej. Na czas transportu zewnętrzne części skrzydeł są składane aby zmniejszyć rozpiętość urządzenia[5].

Dron Eleron-3SW stanowił podstawę do opracowania wersji rozwojowej oznaczonej jako Eleron-5. Pomimo pozytywnej oceny, wyrażonej przez wojsko rosyjskie, do produkcji seryjnej nie doszło a doświadczenia konstrukcyjne wykorzystano do modyfikacji drona Eleron-3SW[6].

Konstrukcja

edytuj

Dron zbudowany jest w układzie latającego skrzydła. Jest wyposażony do dodatkowe powierzchnie sterowe osadzone wzdłuż krawędzi spływu płata. W przedniej części kadłuba znajduje się podwieszony układ optyczny mający możliwość obrotu o 360°. W tylnej części kadłuba znajduje się silnik elektryczny, który napędza dwułopatowe śmigło w układzie pchającym. Start drona następuje z prowadnicy o napędzie gumowym lub pneumatycznym, lądowanie z wykorzystaniem spadochronu[7].

Wersje

edytuj

Dron jest opracowany w następujących wariantach[7]:

  • Eleron-3 – wersja podstawowa,
  • Eleron-3SW – wersja przeznaczona dla sił lądowych armii rosyjskiej,
  • Eleron-B – wersja eksportowa.

Na bazie drona Eleron-3SW została opracowana nowa konstrukcja nosząca oznaczenie Eleron-7[8].

Użycie bojowe

edytuj

Pierwsze doniesienia o bojowym zastosowaniu drona pochodzą z 2015 r. W rejonie Donbasu armia separatystów korygowała za jego pomocą ogień artylerii. Siłom zbrojnym Ukrainy udało się zestrzelić jeden egzemplarz w 2019 r. i poddać go badaniu technicznemu[9]. Również w 2015 r. udział drona w działaniach bojowych został potwierdzony na terenie Syrii. W rejonie wsi Arafit rozbił się Eleron-3SV udostępniony armii syryjskiej, co zostało udokumentowane zdjęciami opublikowanymi w internecie[10].

Podczas konfliktu rosyjsko-ukraińskiego armia Federacji Rosyjskiej, do 29 kwietnia 2022 r., straciła sześć egzemplarzy tego drona[11].

Linki zewnętrzne

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Беспилотники ЗАО „ЭНИКС” „Элерон-3СВ” и „Элерон-10СВ” пройдут госиспытания. Информацинное Агентство Оружие России. [dostęp 2022-05-20]. (ros.).
  2. a b Russian Eleron-3SV drone destroyed in Donbas (video). Interesting facts revealed. Inform Napalm. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  3. Eleron-3 and upgraded Korsar UAVs for Russian army. Army Recognition. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  4. ELERON–3. ЭНИКС. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  5. ELERON-3. CBRN International. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  6. Специальное разведывательное средство на базе ДПЛА Т28 «Элерон-3св». ВТС «Невский Бастион». [dostęp 2022-08-21]. (pol.).
  7. a b ZAO ENIX Eleron-3 (Aileron-3). Military Factory. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  8. Комплекс дистанционного наблюдения Т28МЭ Элерон-7. ВТС «Бастион». [dostęp 2022-08-19]. (ros.).
  9. На Светлодарской дуге украинские бойцы приземлили российский беспилотник (ВИДЕО). lenta.ua. [dostęp 2022-05-20]. (ukr.).
  10. Russian Orlan-10 And Eleron-3SV Drones Take To Syria’s Skies. Oryx. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
  11. Rosyjskie drony w Ukrainie. Jakie bezzałogowce traci agresor i co one potrafią?. Chip.pl. [dostęp 2022-05-20]. (pol.).