Wikipedia

Elektryfikacja kolei

To jest wersja przejrzana, która została oznaczona 20 sty 2023. Na przejrzenie oczekują zmiany w szablonach lub plikach, które są zawarte na tej stronie.

Elektryfikacja kolei – wprowadzenie trakcji elektrycznej na liniach kolejowych[1]

Pierwszy na świecie pojazd trakcyjny o napędzie elektrycznym z doprowadzeniem energii elektrycznej z izolowanej szyny uruchomiono w 1879 r. na Wystawie Rzemiosł w Berlinie[2][1].

Elektryfikacja kolei w Polsce

edytuj
 
Otwarcie zelektryfikowanej linii warszawskiego węzła kolejowego łączącej Warszawę z Pruszkowem i Otwockiem
 
Pierwsze elektryczne pociągi w Radomsku (tuż po 1957 r.). Na fotografii lokomotywa elektryczna ET21-45

Elektrowozy upowszechniły się w Polsce w 1938 r.[3]

Zmiana liczby eksploatowanych, normalnotorowych (łącznie z szerokotorowymi) zelektryfikowanych linii kolejowych w km w Polsce według stanu na 31 grudnia (uwaga na zmianę sposobu liczenia: do 2004 r. dane dotyczą PKP, a od 2005 r. również innych podmiotów będących zarządcami infrastruktury kolejowej):

Liczba eksploatowanych, normalnotorowych zelektryfikowanych linii kolejowych w km
Rok Ogółem Zelektryfikowane Niezelektryfikowane
Liczba Udział Liczba Udział
1950 22 500 00 200 00,9% 22 300 99,1%
1960 23 200 01 000 04,3% 22 200 95,7%
1970 23 300 03 900 16,7% 19 400 83,3%
1980 24 400 06 900 28,3% 17 500 71,7%
1990 24 000 11 400 47,5% 12 600 52,5%
1993 23 300 11 500 49,4% 11 800 50,6%
1994 22 900 11 600 50,7% 11 300 49,3%
1995 22 600 11 600 51,3% 11 000 48,7%
1996 22 300 11 600 52,0% 10 700 48,0%
1997 22 300 11 600 52,0% 10 700 48,0%
1998 22 100 11 600 52,5% 10 500 47,5%
1999 21 900 12 000 54,8% 09 900 45,2%
2000 21 600 11 900 55,1% 09 700 44,9%
2001 20 100 12 000 59,7% 08 100 40,3%
2002 20 700 12 200 58,9% 08 500 41,1%
2003 20 300 12 200 60,1% 08 100 39,9%
2004 19 900 12 000 60,3% 07 900 39,7%
zmiana sposobu liczenia
2005 19 800 11 900 60,1% 07 900 39,9%
2006 19 800 11 900 60,1% 07 900 39,9%
2007 19 800 11 900 60,1% 07 900 39,9%
2008 20 000 11 900 59,5% 08 100 40,5%
2009 20 200 12 000 59,4% 08 200 40,6%

Źródła[4][5][6][7][8][9][10][11][12][13][14]:

Linie kolejowe w Polsce zasilane są napięciem stałym 3 kV DC[15].

Długość zelektryfikowanych linii kolejowych w Polsce, będących w eksploatacji wszystkich zarządców infrastruktury (zarówno normalnotorowych, jak i szerokotorowych) wyniosła w 2021 r. 12 156 km[15]. 4078 km stanowiły linie jednotorowe, a 8078 km linie dwutorowe[15].

Udział linii zelektryfikowanych w ogóle długości eksploatowanych linii w Polsce wyniósł 62,9%[15].

Długość zelektryfikowanych linii jednotorowych wyniosła 39,2% ogólnej długości linii jednotorowych (10 394 km)[15]. W przypadku linii dwutorowych udział ten wyniósł 90% (8078 km linii zelektryfikowanych z 8931 km linii dwutorowych)[15].

W najmniejszym stopniu linie kolejowe zelektryfikowane były w województwie podlaskim – 29,32%, zaś w największym w województwach: śląskim – 92,09% i łódzkim – 91,03%[15].

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b elektryfikacja kolei, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-12-30].
  2. ↑ Magdalena Pokrzycka, Elektryfikacja kolei. Historia, teraźniejszość, perspektywy [online], Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio H, Oeconomia 32-33, 215-225.
  3. ↑ Paweł Niedomagała: Pod semaforkiem: Historia kolei na ziemiach polskich. I wojna światowa i dwudziestolecie międzywojenne. [dostęp 2016-09-27]. (pol.).
  4. ↑ Józef Oleński, Halina Dmochowska, Teresa Nowak, Renata Bielak. „Mały Rocznik Statystyczny Polski”. 2010, s. 222,624–625, 2010. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1640-3630. [dostęp 2011-07-09]. (pol.). 
  5. ↑ Józef Oleński, Halina Dmochowska, Teresa Nowak, Ewa Czumaj. „Mały Rocznik Statystyczny Polski”. 2009, s. 215,614–615, 2009. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1640-3630. [dostęp 2011-07-09]. (pol.). 
  6. ↑ Józef Oleński, Halina Dmochowska, Grażyna Szydłowska, Ewa Czumaj. „Mały Rocznik Statystyczny Polski”. 2008, s. 218,614–615, 2008. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1640-3630. [dostęp 2011-07-09]. (pol.). 
  7. ↑ Józef Oleński, Halina Dmochowska, Grażyna Szydłowska, Lucyna Przybylska. „Mały Rocznik Statystyczny Polski”. 2007, s. 221,612–613, 2007. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1640-3630. [dostęp 2011-07-09]. (pol.). 
  8. ↑ Halina Dmochowska, Grażyna Szydłowska, Lucyna Przybylska. „Mały Rocznik Statystyczny Polski”. 2006, s. 217,592–593, 2006. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2011-07-09]. (pol.). 
  9. ↑ Tadeusz Toczyński, Halina Dmochowska, Grażyna Szydłowska, Lucyna Przybylska. „Mały Rocznik Statystyczny Polski”. 2005, s. 212,584–585, 2005. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1640-3630. [dostęp 2011-07-09]. (pol.). 
  10. ↑ Tadeusz Toczyński, Halina Dmochowska, Grażyna Szydłowska, Lucyna Przybylska. „Mały Rocznik Statystyczny Polski”. 2004, s. 208,572–573, 2004. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1640-3630. [dostęp 2011-07-09]. (pol.). 
  11. ↑ Tadeusz Toczyński, Halina Dmochowska, Grażyna Szydłowska, Lucyna Przybylska. „Mały Rocznik Statystyczny Polski”. 2003, s. 222,592–593, 2003. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1640-3630. [dostęp 2011-07-09]. (pol.). 
  12. ↑ Tadeusz Toczyński, Halina Dmochowska, Grażyna Szydłowska, Barbara Prażmo. „Mały Rocznik Statystyczny Polski”. 2002, s. 219,576–577, 2002. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. ISSN 1640-3630. [dostęp 2011-07-09]. (pol.). 
  13. ↑ „Mały Rocznik Statystyczny Polski”. 2001, s. 214,572, 2001. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2011-07-09]. (pol.). 
  14. ↑ „Mały Rocznik Statystyczny Polski”. 2000, s. 206,556, 2000. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2011-07-09]. (pol.). 
  15. ↑ a b c d e f g Linie kolejowe w Polsce – podstawowe parametry [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 2022-12-29].
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Elektryfikacja_kolei&oldid=69370915”