Ekwiwalent (leksykografia)
Ekwiwalent – w słownikach dwujęzycznych: wyraz/wyrażenie języka docelowego, które uchodzi za równoznaczne z wyrazem hasłowym[1].
Ekwiwalenty jako elementy mikrostruktury to zwykle przybliżone (rzadziej: dokładne) odpowiedniki semantyczne wyrazu hasłowego (ekwiwalencja częściowa). Nie są one gotowymi elementami przeznaczonymi do bezpośredniego użycia przy tłumaczeniu tekstów, ale bardziej punktem wyjścia dla znalezienia konkretnych odpowiedników w danym tekście[2]. Z podanych w słowniku ekwiwalentów tłumacz w procesie tłumaczenia tekstu dokonuje – zależnie od kontekstu – wyboru. Z tego powodu – jak uważają niektórzy autorzy[3][4] – słownik dwujęzyczny powinien proponować dla danego wyrazu hasłowego więcej niż jeden ekwiwalent.
Ekwiwalentami nazywane są również odpowiedniki rodzime dla wyrazów obcych w słownikach zniemczających lub słownikach spolszczających[5].
Przypisy
edytuj- ↑ Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Krótki leksykon wybranych pojęć leksykograficznych, [w:] Słowniki polsko–niemieckie i niemiecko–polskie. Historia i teraźniejszość. Wołczkowo: Oficyna In Plus, 2004, s. 12-13.
- ↑ Krzysztof Petelenz: Standardisierung der Lexikoneinträge für ein neues großes deutsch–polnisches und polnisch–deutsches Wörterbuch. Hildesheim etc.: Georg Olms Verlag, 2001, s. 131.
- ↑ Franz Josef Hausmann/ Reinhold Otto Werner: Spezifische Bauteile und Strukturen zweisprachiger Wörterbücher, [w:] (red.) F. J. Hausmann et al., Wörterbücher. Dictionaries. Dictionnaires. Ein internationales Handbuch zur Lexikographie. Berlin: de Gruyter, 1991, s. 2745.
- ↑ Ryszard Lipczuk: Zum Problem der Äquivalente in zweisprachigen Wörterbüchern, [w:] Studia Niemcoznawcze XXVIII (Warszawa) 2004, s. 839.
- ↑ Katarzyna Sztandarska: Ekwiwalenty w słownikach zniemczających i spolszczających na podstawie prac Eduarda Engela i Władysława Niedźwiedzkiego. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2020.
Bibliografia
edytuj- Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Krótki leksykon wybranych pojęć leksykograficznych, [w:] Słowniki polsko–niemieckie i niemiecko–polskie. Historia i teraźniejszość. Wołczkowo: Oficyna In Plus, 2004, s. 9–21. ISBN 83-89402-06-8. Rec. Monika Bielińska, [w:] Kwartalnk Neofilologiczny 2004, 1, s. 96-97.
- Gitte Baunebjerg Hansen: Artikelstruktur im zweisprachigen Wörterbuch. Überlegungen zur Darbietung von Übersetzungsäquivalenten im Wörterbuchartikel. Lexicographica, series Maior 35. Tübingen: de Gruyter, 1990.
- Franz Josef Hausmann/ Reinhold Otto Werner: Spezifische Bauteile und Strukturen zweisprachiger Wörterbücher, [w:] (red.) F. J. Hausmann et al., Wörterbücher. Dictionaries. Dictionnaires. Ein internationales Handbuch zur Lexikographie. Berlin: de Gruyter, 1991, s. 2729–2769.
- Ryszard Lipczuk: Zum Problem der Äquivalente in zweisprachigen Wörterbüchern, [w:] Studia Niemcoznawcze XXVIII (Warszawa) 2004, s. 833–842.
- Krzysztof Petelenz: Standardisierung der Lexikoneinträge für ein neues großes deutsch–polnisches und polnisch–deutsches Wörterbuch. Hildesheim etc.: Georg Olms Verlag, 2001. ISBN 3-487-11341-4.
- Katarzyna Sztandarska: Ekwiwalenty w słownikach zniemczających i spolszczających na podstawie prac Eduarda Engela i Władysława Niedźwiedzkiego. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2020. ISBN 978-83-7972-359-1.