Ekspresja płciowa
Ekspresja płciowa (ang. gender expression) – sposób prezentowania się w społeczeństwie poprzez zachowania, sposób bycia, zainteresowania i wygląd człowieka, które są związane z płcią w konkretnym kontekście kulturowym, a konkretnie z kategoriami kobiecości lub męskości. Zalicza się do tego również role płciowe. Kategorie te opierają się na stereotypach dotyczących płci. Bardzo często przemoc oznaczana jako homo- lub transfobiczna spowodowana jest negatywną oceną ekspresji płciowej ofiary przez agresora, a osoba poszkodowana nie musi wcale przynależeć do społeczności LGBT[1].
Definicje
edytujEkspresja płciowa na ogół odzwierciedla tożsamość płciową danej osoby (jej wewnętrzne poczucie własnej płci), choć nie zawsze tak jest[2][3]. Jest ona odrębna i niezależna zarówno od orientacji seksualnej, jak i płci przypisanej przy urodzeniu. Rodzaj ekspresji płci, który jest uważany za nietypowy dla postrzeganej zewnętrznie płci danej osoby, można określić jako niezgodny z płcią.
U mężczyzn i chłopców, typowa lub męska ekspresja płciowa jest często opisywana jako męska, podczas gdy nietypowa lub kobieca ekspresja jest określana jako zniewieściała. U dziewcząt i młodych kobiet nietypowo męska ekspresja nazywana jest chłopięcą. U lesbijek i queer kobiet męskie i żeńskie wyrażanie się jest znane odpowiednio jako butch i femme. Mieszanina typowej i nietypowej ekspresji może być określona jako androgyniczna. Rodzaj ekspresji, który nie jest postrzegany jako typowo kobiecy lub męski, można opisać jako neutralny płciowo lub niezróżnicowany.
Pojęcie ekspresji płci jest zawarte w Zasadach Yogyakarty, które odnoszą się do wdrażania międzynarodowych praw człowieka w odniesieniu do orientacji seksualnej, tożsamości płciowej, ekspresji płciowej i cech płciowych[4].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Dyskryminacja ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową [online], www.rownetraktowanie.gov.pl [dostęp 2019-08-21] [zarchiwizowane z adresu 2019-08-21].
- ↑ Randal W. Summers, Social psychology : how other people influence our thoughts and actions, Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2016, s. 232, ISBN 978-1-4408-4729-5, OCLC 950901631.
- ↑ American Psychological Association, Guidelines for psychological practice with transgender and gender nonconforming people., „American Psychologist”, 70 (9), 2015, s. 861, DOI: 10.1037/a0039906, ISSN 1935-990X (ang.).
- ↑ Yogyakarta Principles plus 10 – Yogyakartaprinciples.org [online] [dostęp 2019-08-21] (ang.).
Bibliografia
edytuj- Julia Serano: Whipping girl : a transsexual woman on sexism and the scapegoating of femininity. Wyd. Second edition. Berkeley, CA: Seal Press, 2016. ISBN 978-1-58005-622-9. OCLC 920728057.
Linki zewnętrzne
edytuj- Wiley Reading: Separating Out Gender Identity from Gender Expression. everydayfeminism.com. (ang.).