Edward Kozikowski

polski poeta i prozaik

Edward Kozikowski (ur. 13 listopada 1891 w Warszawie, zm. 14 września 1980 w Katowicach) – polski poeta i prozaik.

Edward Kozikowski
Ilustracja
Edward Kozikowski
Data i miejsce urodzenia

13 listopada 1891
Warszawa

Data i miejsce śmierci

14 września 1980
Katowice

Narodowość

polska

Język

polski

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Wawrzyn Akademicki Medal 10-lecia Polski Ludowej

Życiorys

edytuj

Syn Leopolda i Emilii z Krokoszyńskich. Od 1901 r. uczęszczał do szkoły realnej im. Józefa Pankiewicza, następnie z powodu udziału w strajku szkolnym został przeniesiony w 1905 r. do gimnazjum im. gen. Pawła Chrzanowskiego przy ul. Smolnej i od 1907 r. − gimnazjum im. E. Konopczyńskiego, gdzie w 1911 r. zdał maturę[1]. W grudniu 1912 r. podjął studia na Uniwersytecie Ludowym im. Adama Mickiewicza w Krakowie. Od 1914 r. studiował na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Warszawskiego.

Debiutował w 1913 r. na łamach „Kuriera Warszawskiego” jako poeta wierszem W poszukiwaniu. Wraz z Emilem Zegadłowiczem był założycielem grupy poetów beskidzkich Czartak. W 1919 r. był kierownikiem literackim teatru pracowników Ministerstwa Poczt i Telegrafów pn. Wesoły Gołębnik w Warszawie. W 1921 r. ogłosił tomik poezji Płomyk świecy. Był delegatem na zjazd Związku Zawodowego Literatów Polskich 4 lutego 1922 r. w Warszawie[2]. Pracował jako urzędnik w Elektrowni Miejskiej w Warszawie. W latach 1920–1935 był sekretarzem warszawskiego oddziału Związku Zawodowego Literatów Polskich, a w latach 1935–1939 sekretarzem generalnym Zarządu Głównego ZZLP.

W okresie okupacji niemieckiej działał w podziemiu kulturalnym. Po upadku powstania warszawskiego przebywał w Grodzisku Mazowieckim, a potem w Milanówku. Od marca 1945 r. pracował w Departamencie Literatury Ministerstwa Kultury i Sztuki w Lublinie. Od października 1945 do sierpnia 1946 r. oraz w latach 1949–1951 był kierownikiem literackim Teatru Dolnośląskiego w Jeleniej Górze. Zorganizował Dolnośląski Oddział ZLP i był jego prezesem w 1946–1951. Był też radnym Powiatowej Rady Narodowej. W tym czasie pełnił funkcję redaktora literackiego miesięcznika Śląsk. Po powrocie w 1952 r. do Warszawy, pracował jako dyrektor, następnie wicedyrektor Stowarzyszenia Autorów „ZAiKS”. Od 1978 r. mieszkał w Katowicach.

Pochowany na cmentarzu ewangelickim przy ul. Francuskiej w Katowicach.

Ordery i odznaczenia

edytuj

Upamiętnienie

edytuj

14 września 1983 r. odsłonięto tablicę pamiątkową na domu, w którym mieszkał w Jeleniej Górze.

Twórczość

edytuj
  • Henryk Sienkiewicz. 1846–1916, Warszawa 1916,
  • Tęsknota ramy okiennej, Warszawa 1922,
  • Niam – Niam. Antologia poezji murzyńskiej. W:Wadowice 1923,
  • Koniec Hortensji Europy. Poezje, Warszawa 1924,
  • Wymarsz świerszczów. Poezje beskidzkie, Warszawa 1925,
  • W towarzystwie wierzby, Poznań 1929,
  • Pamiętnik Związku Zawodowego Literatów Polskich w Warszawie, Warszawa 1931,
  • Pięciokłos. Poezje zebrane, Warszawa 1937,
  • Mowa ludzka, Warszawa 1951 (poezje),
  • O Jędrzeju Wowrze, snycerzu beskidzkim. Wspomnienia, szkice, wiersze i opowiadania, Warszawa 1957 – napisane wspólnie z Emilem Zegadłowiczem,
  • Między prawdą a plotką. Wspomnienia o ludziach i czasach minionych, Kraków 1961,
  • Więcej prawdy niż plotki. Wspomnienia o pisarzach czasów minionych. Warszawa 1964,
  • Portret Zegadłowicza bez ramy. Opowieść biograficzna na tle wspomnień osobistych. Warszawa 1966,
  • Wertepami i gościńcem. Wiersze wybrane 1921–1951. Kraków 1967,
  • Parandowski. Warszawa 1967 (szkic),
  • Od Prusa do Gojawiczyńskiej, Warszawa 1969 (szkic),
  • Łódź i pióro. Wspomnienia o pisarzach pochodzących z Łodzi bądź z Łodzią związanych, Łódź 1972,
  • Wiersze wybrane. Wyboru dokonał J. Kajtoch, Wrocław 1985, ISBN 83-08-01388-0.

Przypisy

edytuj
  1. Słownik Biograficzny Ziemi Jeleniogórskiej : Edward Kozikowski [online], jbc.jelenia-gora.pl [dostęp 2020-05-25].
  2. Wiadomości bieżące. Z miasta. O byt literatów. „Kurjer Warszawski”, s. 4, nr 39 z 8 lutego 1922. 
  3. Wysokie odznaczenia państwowe dla pisarzy - jubilatów. „Dziennik Łódzki”. 362 (6229), s. 1, 1966. 
  4. M.P. z 1935 r. nr 357, poz. 507 „za wybitną pracę organizacyjną w dziedzinie literatury pięknej”.
  5. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Bibliografia

edytuj