Dzwonkówka szara
Dzwonkówka szara (Entoloma rhodopolium (Fr.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny dzwonkówkowatych (Entolomataceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
dzwonkówka szara |
| Nazwa systematyczna | |
| Entoloma rhodopolium (Fr.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zerbst): 98 (1871) | |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Entoloma, Entolomataceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1818 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus rhodopolium. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Paul Kummer w 1871 r.[1]
Synonimów ma ok. 20. Niektóre z nich[2]:
- Entoloma rhodopolium var. fragrans E. Ludw. 2007
- Entoloma rhodopolium var. nidorosum (Fr.) Krieglst. 1991
- Entoloma rhodopolium var. pseudopolitum Noordel. 2004
- Rhodophyllus rhodopolius var. aleuriosmus Kühner 1954
- Rhodophyllus rhodopolius (Fr.) Quél. 1886 var. rhodopolius
Nazwę zwyczajową zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
edytujŚrednica (2)4-8(12) cm, początkowo wypukły, potem rozpostarty z zagłębionym środkiem, w końcu prawie lejkowaty. Brzeg długo podwinięty, pofalowany, powierzchnia gładka, matowa. Jest słabo higrofaniczny; w stanie wilgotnym nieco lepki i słabo prążkowany, o barwie od szarej do oliwkowożółtawej lub ochrowobrązowej, w stanie suchym jasnobeżowy do żółtawobeżowego[4].
Zbiegające, gęste lub dość gęste, początkowo białe, potem różowe[5].
Wysokość 1,5–4 cm, grubość 6–12 mm, cylindryczny, nagi lub na szczycie bardzo drobno włókienkowaty, białawy, początkowo pełny, potem pusty. Podstawa z białą grzybnią[5].
Cienki, kruchy, o barwie od białawej do bardzo jasnobrązowej, niezmieniającej się po uszkodzeniu[5].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki w widoku z boku wielokątne, 5-8-kątowe, o wymiarach 8–11 × 5–8 μm, gładkie, nieamyloidalne. Brak cystyd. Strzępki skórki kapelusza wąskie, cylindryczne, hialinowe. W strzępkach występują sprzążki[5].
Występowanie i siedlisko
edytujDzwonkówka szara występuje w Europie, Ameryce Północnej i Japonii. W Europie jest szeroko rozprzestrzeniona, w Ameryce podano jej stanowiska w kilku stanach USA i w Kanadzie[6]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano wiele stanowisk[3]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski.
Saprotrof. Owocniki wyrastają pojedynczo lub w grupach pod drzewami liściastymi[5], zwłaszcza pod olszą, bukiem, ale także pod sosną. W Polsce pojawiają się od czerwca do września[3].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2018-12-27]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2018-12-27]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ M.E. Noordeloos. Entoloma s.l. Fungi Europaei 5. 1992, s. 16
- ↑ a b c d e Mushroom Ezpert. Entoloma rhodopolium. [dostęp 2018-12-27]. (ang.).
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2018-12-27].