Dziwoliczek okazały
Dziwoliczek okazały[2] (Melipotes carolae) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny miodojadów. Został odkryty w 2005 roku w górach Foja w indonezyjskiej części Nowej Gwinei. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) klasyfikuje go jako gatunek najmniejszej troski (LC).
| Melipotes carolae | |
| Beehler, Prawiradilaga, De Fretes & Kemp, 2007 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
dziwoliczek okazały |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |
 | |
Taksonomia i odkrycie
edytujDziwoliczek okazały został odkryty w trakcie wyprawy mającej miejsce w dniach 15 listopada do 9 grudnia 2005 roku. 21 listopada uczestnicy wyprawy zlokalizowali miodojada posiadającego korale, zdawał się nie być zaniepokojony obecnością ludzi. Uwagę zwróciła czerwonopomarańczowa naga skóra w okolicach oczu oraz dwa „korale” tejże barwy zwisające po jednym z każdej strony. 28 listopada złapano w sieć ornitologiczną (mist-net) holotyp, który okazał się być dorosłym samcem. Przygotowany został przez B.M. Beehlera i przesłany do Museum Zoologicum Bogoriense na Jawie, gdzie znajduje się pod numerem 30628. Na podstawie obecności nagiej mięsistej skóry po bokach głowy przypisany został do rodzaju Melipotes i uznany za nowy gatunek na podstawie czterech cech[3]:
- naga mięsista skóra po bokach głowy połączona jest z „koralami”, zwisającymi po jednym z każdej strony – pozostali przedstawiciele rodzaju takich nie posiadają
- barwa owych ozdób jest czerwonopomarańczowa, nie pomarańczowożółta
- gdy ptak okazuje agresję, skóra korali nie czerwienieje, jak u pozostałych przedstawicieli Melipotes
- na gardle znajduje się szara plama
Morfologia
edytujWymiary dla holotypu: skrzydło 124 mm, skok 35 mm, ogon 102 mm, dziób od nasady w czaszce 25 mm, masa ciała 52,5 g. Dziób i nogi czarne, tęczówka brązowa. Upierzenie w większości czarne. Broda i górna część gardła ciemnoszara. Spód ciała ciemnoołowianoszary. Lotki ciemnobrązowoszare[3].
Zasięg występowania i środowisko
edytujNajniższa wysokość, na jakiej zarejestrowano dziwoliczka okazałego, to 1150 m n.p.m. Holotyp odnaleziono na 1650 m n.p.m. Nie odnotowano gatunku poza terenem gór Foja (zachodnia Nowa Gwinea), na obecny stan wiedzy jest on ich endemitem. Ptaki te obserwowano zarówno na terenie lasu, jak i jego obrzeży. Środowisko życia stanowią wilgotne lasy podgórskie, które cechuje obecność roślin nagonasiennych z rodzajów m.in. obłuszyn Dacrydium i Dacrycarpus oraz okrytonasiennych, np. przedstawicieli rodzajów bukan Nothofagus i litokarpus Lithocarpus[3].
Behawior
edytujW trakcie badań nad Melipotes carolae nie zarejestrowano żadnych głosów wydawanych przez te ptaki. W okresie wyprawy, w którym obserwowano dziwoliczki okazałe (późny listopad–wczesny grudzień), nie zaobserwowano zachowań lęgowych, a dwa dokładniej zbadane osobniki nie miały powiększonych gonad[3].
Status
edytujIUCN uznaje dziwoliczka okazałego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Nie jest znana liczebność populacji ani jej trend[1].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Melipotes carolae, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Meliphagidae Vigors, 1825 - miodojady - Honeyeaters (wersja: 2021-06-27). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-09-01].
- ↑ a b c d B. Beehler, D. Prawiradilaga, Y. de Fretes, & N. Kemp. A new species of smoky honeyeater (Meliphagidae: Melipotes) from western New Guinea. „The Auk”. 124 (3), s. 1000–1009, 2007.
Linki zewnętrzne
edytuj- Krótki film przedstawiający dziwoliczka okazałego. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).