Dziupla w Postrzępionej Turni

jaskinia we wsi Kobylany

Dziupla w Postrzępionej Turnijaskinia we wsi Kobylany, w gminie Zabierzów w powiecie krakowskim. Znajduje się w Postrzępionej Turni w lewym zboczu Doliny Kobylańskiej[1]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Olkuskiej wchodzący w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].

Dziupla w Postrzępionej Turni
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Postrzępiona Turnia, Kobylany

Właściciel

prywatny

Długość

9,2 m

Deniwelacja

2,7 m[1]

Wysokość otworów

350[1] m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku zachodowi[1]

Data odkrycia

znana od dawna

Kod

J.Olk.I-06.67

Położenie na mapie gminy Zabierzów
Mapa konturowa gminy Zabierzów, u góry znajduje się punkt z opisem „Dziupla w Postrzępionej Turni”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dziupla w Postrzępionej Turni”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Dziupla w Postrzępionej Turni”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dziupla w Postrzępionej Turni”
Ziemia50°09′26″N 19°45′35″E/50,157222 19,759722

Opis jaskini

edytuj

Otwór jaskini znajduje się w południowo-zachodniej ścianie Postrzępionej Turni, około 5 m powyżej jej podstawy. Ma owalny kształt i średnicę 50 × 60 cm. Znajduje się za nim korytarz w postaci rury. Po około 2 m za niewielkim progiem znajduje się nieduża salka. Odchodzi od niej wąska, niedostępna dla człowieka szczelina kończąca się otworem w skale, oraz prowadzący w głąb skały korytarz zakończony ciasną, poprzeczną szczeliną. Jej lewa część to ciasny, ślepy korytarz o długości 3 m[1].

Jest to jaskinia krasowa wytworzona w wapieniach górnej jury. Oświetlona jest tylko do salki. Na oświetlonym odcinku rozwijają się glony i paproć zanokcica. W głębszych częściach jaskinia jest wilgotna i ciemna. Pomiędzy dwoma jej otworami występuje przewiew. Dno pokryte drobnym rumoszem i zwietrzeliną. Na ścianach nacieki grzybkowe i mleko wapienne. Ze zwierząt obserwowano muchówki, pająki i osy (gniazdo), na dnie jaskini odchody nietoperzy i drobnych ssaków[1].

Historia poznania

edytuj

Znana jest od dawna. Resztki wosku świadczą, że od dawna była też odwiedzana. W piśmiennictwie po raz pierwszy wzmiankowali ją w 1983 r. K. Baran K. i T. Opozda. Plan i opis jaskini wykonał J. Nowak 21 czerwca 2003 r., pomiary J. Nowak i J. Ślusarczyk 21 czerwca 2003 r[1].

W Postrzępionej Turni jest jeszcze druga jaskinia – Duża Sowa, mająca otwór w ścianie północno-zachodniej[3].

 
Widoczny otwór jaskini

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g Jakub Nowak, Andrzej Górny: Dziupla w Postrzępionej Turni. [w:] Jaskinie Polski [on-line]. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. [dostęp 2019-12-26].
  2. Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
  3. Jaskinia Duża Sowa. [w:] Jaskinie Polski [on-line]. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. [dostęp 2018-11-24].