Dzikusy
Dzikusy – polski zespół bigbitowy założony na przełomie 1963 i 1964 r. w Warszawie.
 Zespół bigbitowy Dzikusy, 1966 r. | |
| Rok założenia | |
|---|---|
| Rok rozwiązania | |
| Pochodzenie | |
| Gatunek | |
| Wydawnictwo | |
| Skład | |
| Wiktor Stroiński lider zespołu, gitara prowadząca Krzysztof Dłutowski organy Robert Świercz gitara basowa Andrzej Kowalski perkusja Bogdan Gorbaczyński gitara rytmiczna Danel Dan wokal | |
| Byli członkowie | |
| Jan Goethel gitara Jan Głowacki gitara Adam Górka perkusja Zbigniew Jaryczewski gitara Zbigniew Bieliński perkusja Aleksander Bem perkusja | |
| Współpracownicy | |
| Joanna Rawik Filipinki Mateusz Święcicki | |
Historia
edytujW pierwszym okresie istnienia grupy tworzyli ją: pełniący funkcję lidera Jan Goethel (gitara), Jan Głowacki (gitara); Wiktor Stroiński (gitara basowa) i Adam Górka (perkusja). Początkowo Dzikusy grały do tańca w stołecznych klubach młodzieżowych. Wzorem dla grupy byli The Shadows – z ich przeboju The Savage Dzikusy zaczerpnęły swoją nazwę. Formacja oficjalnie zadebiutowała wiosną 1964 r. na V Giełdzie kompozytorów i wykonawców U Ewy – cyklicznej imprezie muzycznej organizowanej w Warszawie[1]. Szerszej publiczności zespół przedstawił się na koncercie nocnym Giełda giełd II KFPP w Opolu. Zastąpienie na czas festiwalowego występu Jana Goethla i Adama Górki muzykami z konkurencyjnych Chochołów spowodowało pierwszy poważny kryzys wśród Dzikusów, który doprowadził do rozwiązania zespołu w sierpniu 1964 r. Grupę po kilku tygodniach reaktywował Wiktor Stroiński – tym razem jako lider, gitarzysta i wokalista. Dołączyli do niego: Zbigniew Jaryczewski (gitara), Robert Świercz (gitara basowa) i Zbigniew Bieliński (perkusja). Kolejną reorganizację Dzikusy przeszły w 1965 r. – Zbigniewa Jaryczewskiego zastąpił Bogdan Gorbaczyński, zaś w grudniu dołączyli Krzysztof Dłutowski (instrumenty klawiszowe) i Andrzej Kowalski (perkusja). Repertuar grupy skręcił w stronę rhythm and bluesa z wyraźnymi wpływami zespołów The Rolling Stones, The Animals i The Kinks[2][3].
Najlepszy okres w historii Dzikusów rozpoczął się z chwilą, gdy dołączył do nich Tadeusz Woźniak, występujący pod pseudonimem Daniel Dan. Wraz z nowym wokalistą zespół pomyślnie przeszedł w lutym i czerwcu 1966 r. eliminacje i warszawski półfinał Wiosennego Festiwalu Muzyki Nastolatków, ostatecznie zajmując w finale imprezy II miejsce. Grupa dokonała także nagrań dla Programu III Polskiego Radia (Kiedy mówisz coś, Na dobre i złe, Stale to samo i Piastelsi) i Młodzieżowego Studia Rytm (piosenki do wierszy J. Tuwima), a także akompaniowała podczas radiowych nagrań Joannie Rawik oraz wystąpiła w Telewizyjnej Giełdzie Piosenki z utworem Magdalena. Ówczesny repertuar grupy tworzyło około dwudziestu oryginalnych kompozycji Wiktora Stroińskiego, Tadeusza Woźniaka i Roberta Świercza do tekstów Marka Gaszyńskiego i Krzysztofa Dzikowskiego, jednak podczas występów na kilkugodzinnych wieczorkach tanecznych, z których przede wszystkim utrzymywali się muzycy, Dzikusy wykonywały głównie utwory brytyjskich zespołów rockowych śpiewane w języku angielskim oraz rockowe przeróbki standardów Raya Charlesa i Chucka Berry'ego. Oficjalne koncerty Dzikusów szybko wsławiły się jako niezwykle żywiołowe – wiosną 1966 r. zespół został skrytykowany przez tygodnik Kultura za dzikie maniery prezentowane przez muzyków podczas koncertu w warszawskiej Sali Kongresowej[4]. Latem 1966 r. Dzikusy występowały w sopockim "Non Stopie".
Zespół tworzony przez muzyków o niepokornych osobowościach przechodził w późniejszym okresie liczne kryzysy – parokrotnie rozwiązywał się i reaktywował. Nie przeszkodziło to jednak Dzikusom w nagraniu czwórki dla Polskich Nagrań Muza (N-0428) i kolejnej w 1967 r. dla Pronitu (N-0463).
Jesienią 1967 r. Dzikusy przeszły pod opiekę Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Imprez Artystycznych w Szczecinie, a na początku 1968 r. rozpoczęły współpracę z występującymi wówczas pod egidą tej samej firmy Filipinkami jako grupa akompaniująca wokalistkom. Oba zespoły wraz z Tadeuszem Woźniakiem jako solistą w marcu 1968 r. wyruszyły w trasę koncertową Filipinki i Dzikusy, która objęła północno-zachodnią część kraju i NRD. Ostatecznie zespół Dzikusy rozwiązał się wczesnym latem 1968 r. – wkrótce po nagraniu razem z Filipinkami czwórki dla Veritonu Filipinki śpiewają kolędy (V350). Lider grupy Wiktor Stroiński pozostał związany z Filipinkami, obejmując funkcję aranżera, kompozytora i zastępcy kierownika artystycznego zespołu, Mateusza Święcickiego, a w 1970 r. został mężem Anny Sadowej, wokalistki Filipinek, z którą w późniejszych latach występował w grupie Ptaki oraz w stworzonym przez oboje małżonków zespole Sezam[5].
24 maja 1996 r. w klubie Stodoła, Dzikusy wzięły udział w koncercie, zatytułowanym Warszawski rock and roll lat 60. Z brzytwą na poziomki[6]. Został on udokumentowany płytą, pt. Warszawski Rock & Roll. Live in Concert[7]. Następny koncert wspomnieniowy z udziałem grupy miał miejsce w Centrum Łowicka (1997)[6].
Dyskografia
edytujPłyty solowe zespołu Dzikusy
edytuj- 1964 – Ye-ye-ye, Veriton V286
- 1964 – Hopa-Hop, Veriton V-287
- 1966 – Balladowe lilie, Polskie Nagrania Muza N-0428
- 1967 – Kiedy mówisz coś, Pronit N-0463
Płyty innych wykonawców nagrane z udziałem zespołu Dzikusy
edytuj- 1964 – Emil Dimitrow, Veriton V287
- 1966 – Joanna Rawik śpiewa, Polskie Nagrania Muza N-0428
- 1967 – Tadeusz Woźniak, Pronit N-0463
- 1967 – Joanna Rawik, Pronit XL-0379
- 1968 – Filipinki śpiewają kolędy, Veriton V350
Kompilacje
edytuj- 1966 – 1000 taktów młodości, Pronit XL-0370
- 1991 – Złote lata polskiego beatu 1966 vol.1, Polskie Nagrania Muza SX3049
- 1991 – Złote lata polskiego beatu 1966 vol.2, Polskie Nagrania Muza SX3050
- 1998 – Warszawski Rock & Roll. Live In Concert (CD, Yesterday YES-CD3)[6]
- 2009 – Warszawski Rock And Roll Lat 60., Polskie Nagrania Muza SX4009[8]
Przypisy
edytuj- ↑ Dzikusy. „Jazz”. 93, s. 8, 1964-05-01.
- ↑ Marek Gaszyński: Cudowne lata. Moja historia rock and rolla w Polsce. Ożarów Mazowiecki: fk Wydawnictwo Olesiejuk, 2012, s. 286-288. ISBN 978-83-7770-543-8.
- ↑ Dzikusy. Polski bigbit i nie tylko. [dostęp 2011-10-17].
- ↑ Dzikusy. „Jazz”. 118, s. 8, 1966-06-01.
- ↑ Marcin Szczygielski: Filipinki – to my! Ilustrowana historia pierwszego polskiego girlsbandu. Warszawa: Instytut Wydawniczy Latarnik, Agora SA, Oficyna Wydawnicza AS, 2013, s. 320–330. ISBN 978-83-2681277-4.
- ↑ a b c Dariusz Michalski: Trzysta tysięcy gitar nam gra. Historia Polskiej Muzyki Rozrywkowej – lata 1958-1973. Warszawa: Iskry, 2014, s. 566-567. ISBN 978-83-244-0378-3.
- ↑ Fonorama - składanki. fonorama.eu, 2011-02-08. [dostęp 2020-11-27]. (pol.).
- ↑ Dzikusy. Katalog Polskich Płyt Gramofonowych. [dostęp 2016-11-26].
Bibliografia
edytuj- Szczygielski M., Filipinki – to my! Ilustrowana historia pierwszego polskiego girlsbandu, Warszawa 2013, Instytut Wydawniczy Latarnik, Agora SA, Oficyna Wydawnicza AS, ISBN 978-83-268-1277-4.