Dzień Wolności Podatkowej
Dzień Wolności Podatkowej (ang. Tax Freedom Day) – koncepcja stworzona przez amerykańskiego biznesmena Dallasa Hostetlera, która opisuje teoretyczny dzień, w którym (średnio) łączny dochód od początku roku zrównuje się z (przewidywanymi) zobowiązaniami podatkowymi na ten rok, co według zwolenników koncepcji oznacza moment kiedy „symbolicznie obywatele przestają płacić państwu, a zaczynają zarabiać na siebie”[1]. Do obliczenia, kiedy ów dzień przypada, służy stosunek udziału wydatków publicznych do produktu krajowego brutto. Za dane przyjmuje się założenia budżetowe opracowane przez Ministerstwo Finansów. Wydatki publiczne powiększane są o transfery środków do otwartych funduszy emerytalnych. Dallas Hostetler zarejestrował „Tax Freedom Day” jako znak towarowy[1].
Stany Zjednoczone
edytujW Stanach Zjednoczonych, gdzie narodziła się idea wyliczania Dnia Wolności Podatkowej, think tank Tax Foundation wylicza ów dzień począwszy od roku 1900. O ile na początku XX wieku przypadał on nawet na koniec stycznia, obecnie jest to zazwyczaj kwiecień[2].
| Rok | DWP | Obciążenie (%) |
|---|---|---|
| 1900 | 22 stycznia | 5,90% |
| 1910 | 19 stycznia | 5,00% |
| 1920 | 13 lutego | 12,00% |
| 1930 | 12 lutego | 11,70% |
| 1940 | 7 marca | 17,90% |
| 1950 | 31 marca | 24,60% |
| 1960 | 11 kwietnia | 27,70% |
| 1970 | 19 kwietnia | 29,60% |
| 1980 | 21 kwietnia | 30,40% |
| 1990 | 21 kwietnia | 30,40% |
| 2000 | 3 maja | 33,60% |
| 2001 | 30 kwietnia | 32,60% |
| 2002 | 19 kwietnia | 29,80% |
| 2003 | 16 kwietnia | 29,00% |
| 2004 | 17 kwietnia | 29,30% |
| 2005 | 23 kwietnia | 31,10% |
| 2006 | 26 kwietnia | 31,70% |
| 2007 | 27 kwietnia | 31,80% |
| 2008 | 21 kwietnia | 30,40% |
| 2009 | 13 kwietnia | 28,20% |
| 2010 | 9 kwietnia | 27,12% |
| 2011 | 12 kwietnia | 27,95%[3] |
| 2012 | 17 kwietnia | 29,20%[4] |
| 2013 | 18 kwietnia | 29,59%[5] |
| 2014 | 21 kwietnia | 30.2%[6] |
| 2015 | 24 kwietnia | 31%[7] |
| 2019 | 16 kwietnia | 29,00% |
Polska
edytujW Polsce Dzień Wolności Podatkowej wyliczany jest przez Centrum im. Adama Smitha począwszy od roku 1994. Dane te są zbierane także przez New Fundation. W poszczególnych latach przypadał on w następujące dni:
| Rok | DWP według CAS | Obciążenie | DWP według NF | Obciążenie |
|---|---|---|---|---|
| 1994 | 1 lipca | 49,6% | ||
| 1995 | 6 lipca | 51,2% | ||
| 1996 | 4 lipca[8] | 50,4% | ||
| 1997 | 28 czerwca | 49,0% | ||
| 1998 | 22 czerwca | 47,4% | ||
| 1999 | 16 czerwca | 45,8% | ||
| 2000 | 16 czerwca[8] | 45,8% | ||
| 2001 | 18 czerwca | 46,3% | ||
| 2002 | 24 czerwca | 47,9% | ||
| 2003 | 28 czerwca | 49,0% | ||
| 2004 | 24 czerwca[8] | 47,9% | ||
| 2005 | 23 czerwca | 47,7% | ||
| 2006 | 24 czerwca | 47,9% | ||
| 2007 | 16 czerwca | 45,8% | ||
| 2008 | 14 czerwca[8][9] | 45,2% | ||
| 2009 | 14 czerwca | 45,2% | ||
| 2010 | 23 czerwca[10] | 47,7% | ||
| 2011 | 7 lipca[11][12] | 51,5% | 7 czerwca[13] | 43,3% |
| 2012 | 21 czerwca[14] | 47,1% | 8 czerwca[15] | 43,6% |
| 2013 | 22 czerwca[16] | 47,4% | 12 czerwca[17] | 44,7% |
| 2014 | 14 czerwca[18] | 45,2% | ||
| 2015 | 11 czerwca[19] | 44,4% | ||
| 2016 | 15 czerwca[20] | 45,5% | ||
| 2017 | 9 czerwca[21] | 43,8% | ||
| 2018 | 6 czerwca[22] | 43,0% | ||
| 2019 | 8 czerwca[23] | 43,3% | ||
| 2020 | 10 czerwca[24] | |||
| 2021 | 22 czerwca[25] | |||
| 2022 | 13 czerwca[26] | |||
| 2023 | 21 czerwca[27] | |||
| 2024 | 28 czerwca[28] |
Według raportu „Cena państwa 2013” przeciętny mieszkaniec Polski miał zapłacić w 2013 roku 1000 zł podatku więcej niż rok wcześniej[29].
Wielka Brytania
edytujW Wielkiej Brytanii Dzień Wolności Podatkowej wyliczany jest przez Adam Smith Institute od roku 1963. Przypada on zazwyczaj na przełom maja i czerwca, a więc znacznie wcześniej niż w Polsce, jednak już w 2008 roku daty zbliżyły się w obu krajach[9].
Inne kraje
edytuj| Państwo | Dzień roku | % obciążenia | Data | Aktualizacja |
|---|---|---|---|---|
| Australia | 112 | 30,7% | 22 kwietnia | 2008 |
| Belgia | 161 | 44,1% | 10 czerwca | 2008 |
| Brazylia | 147 | 40,0% | 27 maja | 2008 |
| Bułgaria | 125 | 34,2% | 5 maja | 2011 |
| Chorwacja | 164 | 45,0% | 13 czerwca | 2008 |
| Czechy | 161 | 44,1% | 11 czerwca | 2007 |
| Estonia | 114 | 31,1% | 24 kwietnia | 2007 |
| Francja | 197 | 53,6% | 16 lipca | 2008 |
| Hiszpania | 141 | 39,0% | 21 maja | 2008 |
| Indie | 74 | 20,0% | 14 marca | 2000 |
| Izrael | 173 | 47,4% | 22 czerwca | 2010 |
| Kanada | 165 | 44,8% | 14 czerwca | 2008 |
| Litwa | 142 | 38,9% | 23 maja | 2009 |
| Niemcy | 190 | 52,0% | 8 lipca | 2008 |
| Norwegia | 208 | 56,7% | 28 lipca | 2007 |
| Nowa Zelandia | 141 | 39,0% | 21 maja | 2008 |
| Polska | 158 | 43,3% | 8 czerwca | 2019 |
| RPA | 132 | 36,0% | 12 maja | 2008 |
| Słowacja | 158 | 42,3% | 7 czerwca | 2010[30] |
| Słowenia | 168 | 46,0% | 17 czerwca | 2008 |
| Stany Zjednoczone | 99 | 29,2% | 17 kwietnia | 2012 |
| Szwecja | 209 | 57,0% | 29 lipca | 2007 |
| Urugwaj | 141 | 35,8% | 11 maja | 2006 |
| Węgry | 140 | 38,0% | 20 maja | 2008 |
| Wielka Brytania | 169 | 46,25% | 18 czerwca | 2023[31] |
Przypisy
edytuj- ↑ a b Madsen Pirie, Think Tank: A Story of the Adam Smith Institute, Biteback Publishing, 2012, s. 168.
- ↑ actionamerica.org (ang.).
- ↑ taxfoundation.org.
- ↑ taxfoundation.org.
- ↑ Learn About Tax Refunds, IRS Audits and Collections [online], taxes.about.com [dostęp 2017-11-22] (ang.).
- ↑ Tax Freedom Day® 2014 is April 21, Three Days Later Than Last Year – Tax Foundation [online], taxfoundation.org [dostęp 2017-11-22] (ang.).
- ↑ Kyle Pomerleau, Tax Freedom Day® 2015 is April 24th, Tax Foundation, 30 marca 2015 [dostęp 2015-04-14].
- ↑ a b c d Rok przestępny.
- ↑ a b Elżbieta Glapiak: Od dziś pracujemy dla siebie. rp.pl, 2008-06-14. [dostęp 2008-06-14].
- ↑ Centrum im. Adama Smitha: Dzień wolności podatkowej 2010. smith.pl, 2010-06-23. [dostęp 2010-06-23].
- ↑ Dzień Wolności Podatkowej 2011 na stronie CAS.
- ↑ Krzysztof Dzierżawski: Dzień Wolności Podatkowej w 2011 roku 14 dni później. pit.pl, 2012-06-20. [dostęp 2012-07-30].
- ↑ New Direction Foundation – Career, Self Growth and Life Improvement [online], newdirectionfoundation.org [dostęp 2020-09-13] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-05] (ang.).
- ↑ 21 czerwca 2012 – dniem wolności podatkowej.
- ↑ Tax Freedom Days across Europe [online], algarvedailynews.com [dostęp 2021-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-16] (ang.).
- ↑ http://wyborcza.biz/finanse/1,105684,14136609,22_czerwca__Dzien_wolnosci_podatkowej__2013.html.
- ↑ Ile miesięcy pracujemy na państwo? – tvp.info [online], tvp.info [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ Zaskoczenie. Polacy krócej pracują na podatki niż mieszkańcy większości krajów Europy – Raporty surowcowe – Forsal.pl – Biznes, Gospodarka, Świat [online], forsal.pl [dostęp 2017-11-22].
- ↑ 11 czerwca przypada w tym roku Dzień Wolności Podatkowej. pap.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. na stronie Polskiej Agencji Prasowej.
- ↑ DZIEŃ WOLNOŚCI PODATKOWEJ 2016 Informacja prasowa Centrum im. Adama Smitha, Warszawa 15 czerwca 2016 r. | Centrum im. Adama Smitha [online], smith.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ Dzień wolności podatkowej & podatki | Centrum im. Adama Smitha [online], smith.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ DZIEŃ WOLNOŚCI PODATKOWEJ 2018 | Centrum im. Adama Smitha [online], smith.pl [dostęp 2018-12-13].
- ↑ 8 CZERWCA DZIEŃ WOLNOŚCI PODATKOWEJ 2019 | Centrum im. Adama Smitha [online], smith.pl [dostęp 2019-07-09].
- ↑ Wolność podatkowa znów się oddaliła [online], pb.pl [dostęp 2020-06-09] (pol.).
- ↑ W tym roku Dzień Wolności Podatkowej przypada 22 czerwca. [online], Forsal.pl [dostęp 2021-06-22] (pol.).
- ↑ Dzień Wolności Podatkowej w 2022 roku przypada 13 czerwca [online], Bankier.pl, 13 czerwca 2022 [dostęp 2022-06-14] (pol.).
- ↑ 21 czerwca 2023 r. przypada Dzień Wolności Podatkowej, data została podana po raz 30. - PIT.pl [online], www.pit.pl, 9 sierpnia 2023 [dostęp 2023-08-09] (pol.).
- ↑ 28 czerwca 2024 - Dzień Wolności Podatkowej: Co oznacza i dlaczego jest ważny? - PIT.pl [online], www.pit.pl, 4 lipca 2024 [dostęp 2024-07-05] (pol.).
- ↑ Raport „Cena państwa 2013”. Nie OFE, ale umowy śmieciowe zapewnią nam lepszą emeryturę [online], www.money.pl [dostęp 2017-11-22] (pol.).
- ↑ Deň daňovej slobody sa posunul na 7. júna. [dostęp 2010-11-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-29)].
- ↑ Tax Freedom Day [online], Adam Smith Institute [dostęp 2023-08-09] (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Opis oraz kalkulator dnia wolności podatkowej. pit.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-25)].