Dwór Dolny we Włodowicach

Dwór Dolny we Włodowicach – zabytkowy[1] dwór[2] we Włodowicach.

Dwór Dolny we Włodowicach
Hof Nieder-Walditz
Zabytek: nr rej. A/6212, 03.03.2022
Ilustracja
Dwór Dolny we Włodowicach
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Włodowice

Adres

Włodowice, nr 91

Typ budynku

dwór

Styl architektoniczny

renesans

Rozpoczęcie budowy

1594

Ukończenie budowy

1598

Ważniejsze przebudowy

XIX w., XX w.

Właściciel

Skarb Państwa

Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowa Ruda
Mapa konturowa gminy wiejskiej Nowa Ruda, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór Dolny we Włodowicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Dwór Dolny we Włodowicach”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór Dolny we Włodowicach”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Dwór Dolny we Włodowicach”
Ziemia50°33′36,6″N 16°28′20,9″E/50,560167 16,472472

Renesansowy dwór wzniesiony w latach 1594-1598 nad rzeką Włodzica, w dolnej części wsi Włodowice (Województwo dolnośląskie, Powiat Kłodzki, Gmina wiejska Nowa Ruda).

Znacznie przebudowany został w XIX i XX wieku, z zatarciem wielu cech stylowych. Piętrowy dwór założony na prostokącie nakryty jest czterospadowym dachem. Do czasów obecnych zachowały się kamienne opaski okienne z czerwonego piaskowca, skromny portal i sgraffito przedstawiające pseudociosy bez cieniowania[3]. Dwór zachował oryginalny układ pomieszczeń. Na parterze znajduje się sień z kamiennymi schodami, trzy komory kuchnia i jadalnia; na piętrze sień oraz trzy komnaty. Obok dworu znajduje się obora z pierwszej połowy XIX wieku, stodoła z końca XIX wieku i obora z wozownią.

Dwór Dolny
 
Dwór Dolny we Włodowicach
 
Dwór Dolny, wejście
 
Dwór Dolny, okno
 
Dwór Dolny, sgraffito
 
Dwór Dolny, tył
 
Dwór Dolny, tył
 
Ruina przy dworze
 
Ruina przy dworze
 
Dwór Dolny, budynek gospodarczy

Po wygaśnięciu męskiej linii von Donynów dobra noworudzkie wraz z Włodowicami w 1472 r. otrzymał Georg Stillfried von Rattonitz, małżonek Anny von Donyn. Ponad sto lat później, w 1586 roku dobra te po swoich krewnych z Tłumaczowa przejął Henryk Starszy Stillfried, który je podzielił. Włodowice Dolne (niem. Niederwalditz) otrzymał jego trzeci syn – Henryk Młodszy i objął tutejszy dwór. W 1622 roku podczas wojny 30-letniej Henryk Młodszy został napadnięty przez żołnierzy cesarskich i uwięziony w Kłodzku. Poniesione rany i tortury sprawiły, że Henryk Młodszy zmarł. Posiadłości po nim przejął syn Jerzy. Kolejnym właścicielem Włodowic był hrabia Bernhard II, syn Bernharda I, który zmarł bezdzietnie w 1689 roku. Dobra włodowickie przejęli Stillfriedowie z Drogosławia i były w ich rękach do XIX w.

Po II wojnie światowej

edytuj

Po II wojnie światowej dwór zasiedlili Polacy. Od 1946 roku mieszkała tu rodzina Fastowiczów, która użytkowała cały budynek[3]. Po niej budynki przejęło PGR ze Ścinawki Średniej. W 1993 roku majątek znalazł się w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  2. nr rejestru zabytków: A/6212 z dn. 03.03.2022
  3. a b Bieda, Tadeusz: Wśród malowniczych wzgórz nad Włodzicą: zarys dziejów miejscowości gminy Nowa Ruda. "Maria", 2007, s. 379. ISBN 978-83-60478-20-2.

Bibliografia

edytuj
  • Słownik geografii turystycznej Sudetów. Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie, T. 11, pod red. Marka Staffy, Wrocław: Wyd. I-Bis 1995, s. 435, ISBN 83-85773-12-6
  • Adamska, Barbara; Kucharczyk, Andrzej, Gmina Nowa Ruda - Wokół Wzgórz Włodzickich. 30 lat współpracy polsko-czeskiej, Nowa Ruda, Urząd Gminy Wiejskiej Nowa Ruda, 2022, s. 165-166, ISBN 978-83-965294-4-2
  • Bieda, Tadeusz, Włodowice nad Włodzicą, Włodowice, Stow. Społeczno-Kulturalne Włodzica, 2004, ss. 23-25, ISBN 83-921222-0-8
  • Bieda, Tadeusz, Wśród malowniczych wzgórz nad Włodzicą: zarys dziejów miejscowości gminy Nowa Ruda, Nowa Ruda, Wydawnictwo "Maria", 2007, ss. 377-380, ISBN 978-83-60478-20-2
  • Eysymontt, Krzysztof, Architektura renesansowych dworów na Dolnym Śląsku, Wrocław, Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2010, s. 354, ISBN 978-83-89262-58-5
  • Knie, Johann Georg, Alphabetisch-statistisch-topographische Uebersicht der Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien, Wrocław, 1845
  • Kwaśniewski, Artur, Historia majątku ziemskiego i architektura dawnej siedziby szlacheckiej we Włodowicach Dolnych (pow. kłodzki). Wyciąg z dysertacji doktorskiej z 1998 r. Aktualizacja danych. Opinia o wartościach zabytkowych dworu i wstępne wnioski konserwatorskie. Wrocław, Maszynopis, 2021
  • Łuczyński, Romuald, Losy rezydencji dolnośląskich w latach 1945-1991, Wrocław(Atut) 2010, s. 609, ISBN 978-83-7432-685-8
  • Przybylak, Łukasz, Studium historyczno-stylistyczne założenia zamkowo-parkowego w Sarnach. Dokumentacja rewaloryzacyjna założenia zamkowo-parkowego w Sarnach, Warszawa, Maszynopis, 2014
  • Przybylak, Łukasz, Zespół dworsko-ogrodowy we Włodowicach. Analiza historyczno-stylistyczna, Ścinawka Górna, Maszynopis, 2022