Dungeons & Dragons (1974)
Dungeons & Dragons (D&D) – pierwsze wydanie zestawu Dungeons & Dragons stworzone przez Gary’ego Gygaxa i Dave’a Arnesona, opublikowane w 1974 przez Tactical Studies Rules (TSR). Zawierało ono pierwszą grę fabularną. Została ona osadzona w konwencji fantasy.
| Twórcy | |
|---|---|
| Wydawca | |
| Data wydania |
1974 |
| Gatunek |
fantasy |
| Główny świat gry |
brak, obecny bestiariusz |
| Mechanika |
własna |
| Używane kości |
k4, k6, k8, k10, k20, k100 |
Treść
edytujPierwsza edycja zestawu Dungeons & Dragons była zarazem pierwszą grą fabularną. Osadzona była w konwencji fantasy inspirowanej europejskim średniowieczem[1]. Zawierała koncepty, które okazały się standardem akceptowanym przez wielu następców, między innymi: zestaw atrybutów (takich jak siła, inteligencja, zręczność); klasa postaci (wojownik, czarodziej, kapłan) i ich rozwój przy nabywaniu poziomów; rasy postaci do wyboru (ludzie, krasnoludy, elfy, niziołki); klasę pancerza; potwory i pilnowane przez nich skarby; podziemia zawierające wielkie pomieszczenia, pokoje i drzwi zabezpieczone pułapkami I sekretami; magiczne przedmioty, takie jak inteligentny miecz[1]. Zestaw obejmuje także zasady określające przemieszczanie się poprzez dzikie tereny, zarówno morskie, jak I lądowe; wynajmowanie pomocników, zarazem specjalistów jak i najemników; budowanie fortyfikacji i zakładanie baronii[1]. Wszelkie odległości i wymiary są podane w calach, co bezpośrednio wynika z zaadaptowania zasad przeznaczonych pierwotnie do gier bitewnych, od których D&D się wywodzi[1].
W zestawie były też zawarte krótkie porady odnośnie do wykorzystywania potworów jako postaci graczy[2].
To małe pudełko zawierało trzy broszury[3]: Volume 1: Men & Magic (Część pierwsza: Ludzie i magia), Volume 2: Monsters & Treasure (Część druga: Potwory i skarby), oraz Volume 3: Underworld & Wilderness Adventures (Część trzecia: Przygody w podziemiach i w dziczy)[4]. Pod tytułem zawartym na pudełku widnieje dodatkowy tekst, w tłumaczeniu: Zasady do kampanii gier bitewnych osadzonych w fantastycznym średniowieczu wymagające papieru, ołówka i figurek bitewnych.
Zestaw ten dał początek ikonicznym elementom, które dopiero w późniejszych edycjach gry zostały o wiele bardziej rozbudowane. Obecne są w nim jedynie trzy klasy postaci (w tłumaczeniu: osoba walcząca, użytkownik magii, kleryk), cztery rasy (człowiek, krasnolud, elf, hobbit) oraz tylko trzy rodzaje charakteru postaci: praworządny, neutralny i chaotyczny. Zasady zakładają, że gracze znają i posiadają grę bitewną Chainmail i że stosowali obecny w nim system miar i walk. Przedstawiają przy tym autorską mechanikę walk, która z czasem ewoluowała i stała się dominującą wersją mechaniki gry.
Broszura Men & Magic zalecała używanie figurek do gier bitewnych tylko jeżeli (w tłumaczeniu) „gracze mają do nich dostęp i ochotę z nich skorzystać”, niemniej nie były one niezbędne do gry i zaproponowano wykorzystanie żetonów wykonanych z tektury[4].
Broszura „Monsters & Treasure” przedstawia wiele z najbardziej znanych potworów, z których wiele odnosiło się do istot zawartych w różnych mitologiach oraz powieściach fantastycznych różnego autorstwa. Zawarte w podręczniku dwa bezpośrednie odniesienia do twórczości Tolkiena obejmowało określenie dwóch spośród wielu istot jako „hobbity” i „enty”, jednak po wystąpieniu komplikacji związanych z prawami autorskimi nazwy tych istot zostały podmienione na „halflingi” i „drzewce” („treants”)[1].
Historia publikacji
edytujPierwotna edycja Dungeons & Dragons została napisana przez Gygaxa i Arnesona i wydana przez TSR w 1974 roku jako zestaw zamknięty w brązowym, drewnianym pudełku[1]. Zestaw zawierał trzy drobne książeczki: „Men & Magic” składało się z 36 stron, „Monsters & Treasure” z 40 a „The Underworld & Wilderness Adventures” również z 36. Zestaw obejmował także sześć arkuszy zawierających tabele i wykresy do których można się było odnosić podczas gry[1]. Późniejsza edycja, pochodząca z 1976 roku, była opublikowana w pudełku białym[1]. Edycja zatytułowana „Original Collector's Edition” (znana też jako szósty druk) była publikowana od 1977 do 1979.
Za ilustracjami stał sam Arneson oraz Keenan Powell, Greg Bell, C. Corey, T. Keogh i David C. Sutherland III[5]. Okładka pierwszego wydania „Men & Magic” zawierała rysunek przedstawiający mężczyznę na wierzchowcu natomiast wydanie z 1976 demonstrowało mężczyznę z mieczem[1].
Pierwotne wydanie było wielokrotnie dodrukowywane[6] i obrosło w kilka oficjalnych dodatków do gry, między innymi Greyhawk I Blackmoor w 1975 oraz Eldritch Wizardry, Gods, Demi-gods & Heroes oraz Swords & Spells w 1976.
Pierwszą edycję Dungeons & Dragons wydano ponownie dziewiętnastego listopada 2013-ego roku jako luksusowy dodruk pierwszej wersji „białej” („White Box”) opakowanej w nowoczesną, dębową skrzynkę. Każda broszura zawiera na okładce nową ilustrację nawiązującą tematycznie i kolorystycznie do pierwotnych prac[7]. Do zestawu załączono też ozdobne kostki.
W lutym 2016 roku edycja kolekcjonerska z 2013 roku została udostępniona do dystrybucji w serwisie DriveThruRPG.com, po raz pierwszy umożiwiając zakup cyfrowej wersji oryginalnych zasad do Dungeons & Dragons. Podobnie udostępniono plik zawierający dodatek Greyhawk.
Odbiór
edytujGary Gygax wygrał nagrodę „Outstanding Designer & Writer” przyznawaną przez Strategists Club's za stworzenie Dungeons & Dragons[8]. Sam zestaw zdobył też nagrodę H.G. Wellsa[1].
Nagrody
edytuj- Origins Awards (All-Time Best Role-Playing Rules, 1977)
- Origins Awards (Greatest Contribution to the Hobby 1967-77, 1977)
- Origins Awards (Adventure Gaming Hall of Fame, 1977)
- Strategists' Club Award (Best New Game, 1974)
- Pen & Paper (RPG Hall of Fame, 2002)
- Scrye Player's Choice (All-Time Favorite Role-Playing Game, 2006)
- Games Magazine (Hall of Fame, 1984).
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i j Lawrence Schick: Heroic Worlds: A History and Guide to Role-Playing Games. Prometheus Books, 1991, s. 130. ISBN 0-87975-653-5.
- ↑ Jim Bambra. Role-playing Reviews. „Dragon”, s. 63–65, August 1989. Lake Geneva, Wisconsin: TSR.
- ↑ D&D White Box Review. s. The Museum of Role Playing Games. [dostęp 2014-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 marca 2012)].
- ↑ a b Michael J. Tresca: The Evolution of Fantasy Role-Playing Games. McFarland, 2010, s. 62. ISBN 0-7864-5895-X.
- ↑ Dungeons & Dragons (1974). Pen & Paper RPG Database. [dostęp 2009-01-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-09)].
- ↑ Original D&D Set. The Acaeum. [dostęp 2009-01-17].
- ↑ Original Dungeons & Dragons RPG. Wizards of the Coast. [dostęp 2013-06-24].
- ↑ Dungeons & Dragons 3-volume set. RPGnet. [dostęp 2008-10-20].