Dubrovnik (1931)

Dubrovnik (później Premuda i TA 32) – wielki niszczyciel zbudowany dla Jugosłowiańskiej Marynarki Wojennej w latach 30. XX w., w kwietniu 1941 po ataku na Jugosławię przejęty przez Włochów, następnie, po kapitulacji tychże we wrześniu 1943 przez Niemców, którzy dokonali jego samozatopienia w kwietniu 1945 r. Był jedynym okrętem swojego typu.

Dubrovnik

„Dubrovnik” w 1933
Historia
Stocznia	Yarrow Shipbuilders, Glasgow
Położenie stępki	10 czerwca 1930
Wodowanie	12 października 1931
Królestwo SHS
Nazwa	Dubrovnik
Wejście do służby	maj 1932
Regia Marina
Nazwa	Premuda
Wejście do służby	styczeń 1942
Kriegsmarine
Nazwa	TA 32
Wejście do służby	18 sierpnia 1944
Zatopiony	25 kwietnia 1945
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	1910 t standardowa 2800 t pełna
Długość	113 m
Szerokość	10,66 m
Zanurzenie	3,22 m
Napęd
2 turbiny parowe o mocy 42 000 KM, 3 kotły, 2 śruby
Prędkość	37 węzłów
Zasięg	6600 Mm przy 13 w
Uzbrojenie
4 × 140 mm (4xI) 2 × 84 mm plot (1xII) 6 × 40 mm plot (2xII, 2xI) 6 wt 533 mm (2xIII) 2 mbg, 10 bg, 40 min - stan początkowy
Załoga	200 osób

Okręt zbudowany w stoczni Yarrow Shipbuilders w Glasgow był w owym czasie największym okrętem, jaki tam zbudowano. Jugosławia żądała, by zbudować okręt szybszy i lepiej uzbrojony niż jego jakikolwiek potencjalny włoski przeciwnik. Stępkę pod budowę okrętu położono 10 czerwca 1930 r., a wcielono go do służby w maju 1932 r. Artyleria została dostarczona przez czeskie Zakłady Škoda, zaś uzbrojenie przeciwlotnicze było uważane za silne.

„Dubrovnik” (po lewej) i „Beograd” po zdobyciu przez Włochów

W służbie jugosłowiańskiej okręt m.in. przewoził króla Aleksandra I podczas jego wizyt we Francji w 1934, a następnie po zamachu przywiózł jego zwłoki do kraju. Po ataku na Jugosławię 17 kwietnia 1941 okręt został zdobyty przez Włochów w bazie w Kotorze.

W składzie Regia Marina okręt przebudowano i zmieniono nazwę na „Premuda”. Wymieniono działa 84 mm i działka 37 mm oraz wyposażono jednostkę w nowy dalmierz. Okręt uczestniczył w służbie konwojowej do Afryki Północnej oraz przeciwdziałał alianckiej operacji Harpoon.

W chwili kapitulacji Włoch „Premuda” znajdował się w remoncie w Genui, gdzie została przejęta przez Niemców. Wymienili oni uzbrojenie na 3 działa 105 mm i zamienili go w okręt wczesnego ostrzegania wyposażony w radar typu Freya, wkrótce zastąpiony przez czwarte działo 105 mm i wyrzutnie torped. Okręt pod nazwą „TA 32” był flagowym okrętem 10 Flotylli bazującej w Genui i aktywnej na Morzu Liguryjskim; walczył m.in. z brytyjskimi niszczycielami w marcu 1945.

25 kwietnia 1945 r. tuż przed zajęciem Genui przez Aliantów, okręt został zatopiony przez własną załogę. W marcu 1950 roku podniesiony z dna i złomowany we włoskim porcie Savona.

Bibliografia

• Whitley, M.H. (1988). Destroyers of World War 2. Cassell Publishing. ISBN 1-85409-521-8.
• (ros.) S.W. Patjanin, M.S. Barabanow: Korabli Wtoroj mirowoj wojny: WMS Bałkanskich gosudarstw i stran Wostocznogo Sriediziemnomoria, Moskwa 2007, seria Morskaja Kampania 3/2007