Dubaj (emirat)

emirat

Dubaj (arab. دبي, trl. Dubayy, trb. Dubajj; oficjalnie arab. إمارة دبي, trl. Imārat Dubayy, trb. Imarat Dubajj)[1] – jeden z siedmiu emiratów tworzących Zjednoczone Emiraty Arabskie. Stolicą tej jednostki administracyjnej jest miasto Dubaj. Emirat Dubaj jest najbardziej zaludnionym i drugim co do wielkości emiratem w ZEA po Abu Zabi. Wyróżnia się spośród innych części kraju niskim dochodem z wydobycia ropy naftowej, stanowiącym 6% PKB. Główne dochody emirat czerpie ze strefy ekonomicznej Jebel Ali Free Zone oraz turystyki.

Dubaj
دبي
emirat
ilustracja
Godło Flaga
Godło Flaga
Państwo

 Zjednoczone Emiraty Arabskie

Siedziba

Dubaj

Zarządzający

Muhammad ibn Raszid al-Maktum

Powierzchnia

3 885

Populacja (2008)
• liczba ludności


1 558 000

• gęstość

305

Strefa czasowa

UTC +4

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Położenie na mapie
Strona internetowa

Historia

edytuj

Tereny dzisiejszego miasta były zamieszkane już 3 tys. lat p.n.e. Najstarsze miejsce, gdzie został wspomniany Dubaj to arabska książka Majam Ma Ostojam men Asmae Al beelad wal Mawadhea z roku 1095. Z czasem, gdy coraz większą rolę zaczął odgrywać handel perłami łowionymi na miejscu, statki tutejszych kupców zaczęły docierać do Chin, skąd wracały wyładowane jedwabiem i porcelaną, które z kolei stąd docierały do Europy. Największy rozkwit handlu i żeglugi nastąpił między VIII a XIII wiekiem. W XVIII wieku Al Abu Falasa, linia klanu Bani Yas, uzależniła Dubaj od Abu Zabi aż do roku 1833. 8 stycznia 1820 roku szejk Dubaju został sygnatariuszem brytyjskiego Generalnego Pokojowego Paktu. W 1833 roku dynastia Al Maktoum wyzwoliła miasto spod zależności od Abu Zabi, od tego czasu Dubaj stał się wolnym emiratem. Od 1892 roku Dubaj znalazł się pod protekcją Wielkiej Brytanii. W marcu 1892 roku został utworzony Oman Traktatowy. Podobnie jak inne miasta Dubaj przez dłuższy czas był wioską rybacką oraz perłową, zmieniło się to po odkryciu ropy w latach 60. Po dewaluacji rupii zatokowej w 1966 roku, Dubaj dołączył do nowego niepodległego stanu Kataru, aby utworzyć nową jednostkę monetarną rial.

2 grudnia 1971 roku Dubaj razem z Abu Zabi i 5 innymi emiratami utworzyli ZEA po opuszczeniu Zatoki Perskiej przez Brytyjczyków w 1971. W 1973 roku Dubaj przyjął nową walutę o nazwie dirham. W XX wieku miasto skorzystało na stabilnych warunkach stworzonych przez dwóch długo urzędujących emirów: szejka Saeed Bin Maktoum od 1912 do 1958 oraz szejka Rashid Bin Saeed al-Maktoum. Szejk Rashid odgrywał główną rolę w rządzeniu emiratem. Przez ten czas rozwinął miasto z małej wioski do nowoczesnego miasta ze świetną komunikacją oraz infrastrukturą przemysłową. Od 1990 roku z powodu choroby szejk odgrywa mało znaczącą rolę w rządzeniu, przejęło ją jego czterech synów.

Władcy Dubaju od 1833 roku:

  • ...–1833 – 'Ubayd ibn Said
  • 1833–1852 – Maktum I ibn Bati ibn Suhayl
  • 1852–1859 – Said I ibn Bati
  • 1859–1886 – Hushur ibn Maktum
  • 1886–1894 – Raszid I ibn Maktum
  • 1894–1906 – Maktum II ibn Hushur
  • 1906–1912 – Bati ibn Suhayl
  • 1912–1929 – Said II ibn Maktum
  • 1929 – Mani ibn Rashid
  • 1929–1958 – Said II ibn Maktum (ponownie)
  • 1958–1990 – Raszid II ibn Said Al Maktum
  • 1990–2006 – Maktoum III ibn Rashid Al Maktum
  • 2006 – Muhammad ibn Raszid al-Maktum

Obecnym władcą Dubaju jest szejk Muhammad ibn Raszid al-Maktum. Podobnie jak wcześniejszy władca, jego starszy brat szejk Maktoum bin Rashid Al Maktoum, on także jest wiceprezydentem i premierem Zjednoczonych Emiratów Arabskich.

Geografia

edytuj

Dubaj leży nad Zatoką Perską, na południowy zachód od Szardży i na północny wschód od Abu Zabi. Do Dubaju należy także enklawa otoczona przez Oman, Adżman i Ras al-Chajma, o nazwie Hatta. Emirat jest podzielony na 9 sektorów: 1–4,6 są zurbanizowane, 7–9 przemysłowe, 5 to Jebel Ali, 7 – Hatta. Większość Dubaju to pustynia oraz góry Hajar na wschodzie, znajdują się także liczne zielone oazy i doliny.

W przeciwieństwie do Abu Zabi i Szardży, Dubaj ma tylko jedno miasto. Chociaż emirat ma powierzchnię 3900 km² populacja (889 518 w 1990) jest skoncentrowana w mieście. Wpłynęło to na atrakcyjność oaz jako miejsc na weekendowy wypoczynek poza miastem.

Rezerwy ropy naftowej w Dubaju stanowią mniej niż 1/20 zasobów Abu Zabi. Wpływy z wydobycia ropy stanowią niewielką część dochodów emiratu.

Język i religia

edytuj

Oficjalnym językiem jest arabski, ale angielski, hindi, perski, oraz urdu są także często używane. Islam jest oficjalną religią w całych Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Większość ludzi to sunnici. Mniejszości religijne to hindusi, sikhowie oraz chrześcijanie. Dubaj jest jedynym emiratem, w którym znajdują się świątynie hinduistyczne oraz sikhów. W Meena Bazaar są świątynie Śiwy oraz Kriszny. Znajduje się tam także elektryczne krematorium prowadzone przez indyjskich emigrantów. Rząd wystosował ustawę o tolerancji wobec politeistów. W 2001 roku rozpoczęła się budowa kilku świątyń protestanckich i rzymskokatolickich, finansowanych przez rząd na Jebel Ali.

Przypisy

edytuj
  1. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przy Głównym Geodecie Kraju, Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata, Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2013, s. 498, ISBN 978-83-254-1988-2 [dostęp 2021-03-26] (pol.).