Sygilaria (Sigillaria) – rodzaj wymarłych, późnokarbońskich widłaków z rzędu lepidofitów.

Sygilaria
Ilustracja
Odlew pnia sygilarii w Ogrodzie Botanicznym we Wrocławiu
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

naczyniowe

Gromada

widłaki

Klasa

widłaki różnozarodnikowe

Rząd

lepidofity

Rodzaj

sygilaria

Nazwa systematyczna
Sigillaria

Budowa

edytuj

Sygilarie były widłakami dorastającymi do ponad 20 m wysokości i ok. 2 m średnicy u podstawy. Korona była nierozgałęziona lub rozgałęziona dychotomicznie na 2 lub 4 odgałęzienia. Liście duże (do 1m), płaskie, skupione w charakterystyczne dla sygilarii pióropusze. Pnie i gałęzie były okryte epidermą ze szparkami, nie zawierały wcale, lub bardzo mało, drewna. Wnętrze pni często było puste. Wskazuje to, że sygilarie były bylinami o zielonych pniach. Liście umieszczone były na poduszkach liściowych. Poduszki te zachowują się w stanie kopalnym i mają charakterystyczny dla sygilarii okrągły kształt. Rozmieszczone są regularnie w rzędach. Sygilarie miały organy korzeniotwórcze, również rozgałęziające się dychotomicznie zwane Stigmariopsis i różniące się trochę wyglądem od stigmarii lepidodendronów. Od poziomo rosnących, płytko zanurzonych lub leżących na powierzchni Stigmariopsis odrastały prawdziwe korzenie o nazwie apendyks, po których zachowują się na stigmariach okrągłe, nieregularnie rozmieszczone blizny.

Występowanie

edytuj

Późny karbon, rzadko także we wczesnym permie. Bardzo powszechne w utworach karbonu górnego Europy, w tym Polski (Górny Śląsk, Wałbrzych).

Znaczenie

edytuj

Były jednymi z najpowszechniejszych roślin drzewiastych karbonu późnego, a ich szczątki stały się ważnym składnikiem tworzących się wówczas torfowisk, z których później powstały węgle kamienne.

Megaspory i mikrospory sygilarii mają duże znaczenie w datowaniu osadów górnokarbońskich.

Bibliografia

edytuj
  • Aleksander Jachowicz, Sonia Dybova-Jachowicz, Paleobotanika, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1994, OCLC 804113733.