Drag queen
Drag queen (z ang. in drag oznacza bycie w przebraniu przeciwnej płci[1], queen – królowa) – określenie postaci scenicznej kreowanej przez artystów przedstawiających postacie kobiece przy użyciu efektownych ubrań i mocnego makijażu. Drag queen są najczęściej mężczyźni, ale mogą to być też osoby o innej tożsamości płciowej[2][3]. Przeciwieństwem drag queen są drag king, czyli osoby odgrywające postacie męskie[4].
Historia
edytujTermin został po raz pierwszy użyty w społeczności gejowskiej w USA w latach 20. i 30. XX wieku[5]. W tym okresie w Nowym Jorku odbywały się pierwsze spektakle tego rodzaju[5]. Drag było akronimem dla dressed as a girl (ubrany jak dziewczyna), queen odnosiło się dla specyficznej afektowanej stylistyki[6]. Jako synonimu drag queen często używano określenia female impersonator (osoba udająca kobietę) lub male impersonator[6]. Współcześnie uważa się jednak, że nie jest to adekwatne określenie, ponieważ drag queen wcale nie chcą być uważane za kobiety, chcą jedynie wskazać na performatywny charakter płci[6]. Parodiując męskość czy kobiecość drag queen zwracają uwagę na teatralny charakter płci kulturowej (gender)[6].
Zjawisko przedstawień, w których mężczyźni przebierają się za kobiety lub kobiety za mężczyzn ma długą tradycję w kulturach świata[7]. W starożytnym i XVII-wiecznym teatrze europejskim role kobiece były odgrywane przez mężczyzn[7]. Podobnie w japońskim teatrze kabuki wszystkie rolę kobiece są odgrywane przez mężczyzn[7]. W XX wieku w Japonii popularny stał się teatr Takarazuka Revue, w którym we wszystkich przedstawieniach role męskie odgrywają kobiety[7].
Drag queen odegrały istotną rolę w zamieszkach pod Stonewall, które zapoczątkowały ruch emancypacji gejów i lesbijek[7]. Z tego względu ich obecność jest istotna podczas parad równości. Drag queen odgrywają często role rzeczniczek i liderek społeczności LGBT[7].
Pierwszym w historii kina filmem z udziałem drag queen była komedia The Countess Charming (1917), w której aktor Julian Eltinge wcielił się w rosyjską hrabinę[8]. Pierwszym polskim filmem z występem drag queen było Piętro wyżej (1937)[9], w którym Eugeniusz Bodo, jako Mae West, zaśpiewał piosenkę „Sex appeal”.
W dawnej NRD oraz RFN estradowe występy drag queen nie miały związków ze środowiskami LGBT i były częstym motywem działalności rozrywkowej anglosaskiego obszaru kulturowego, noszącym nazwę travesti.
Kreacja
edytuj
Makijaż, strój i choreografia drag queens są często przesadne lub zamierzenie karykaturalne i odróżniają je od „zwyczajnych” kobiet, robią to w celu uzyskania satyrycznego lub dramatycznego efektu. Elementem występu jest często upodobnienie się do znanych kobiet estrady, czasem ich parodia.
Drag queen nie zawsze są gejami lub transwestytami, jako że dla drag queen celem przebierania się jest bawienie publiczności, nie zaś zaspokojenie swoich potrzeb seksualnych.
Wiele osób myli drag queen z transwestytami, a to bardzo duży błąd! Nawet w garderobie robiąc makijaż czy ubierając klipsy i perukę czuje się facetem i myślę jak facet[10].
Nigdy nie udawałem, że jestem kobietą. Ile widzieliście kobiet, noszących siedemnastocentymetrowe obcasy, półtorametrowe peruki i obcisłe sukienki? Nie ubieram się jak kobieta, ubieram się jak drag queen!
Nie należy mylić osoby aktora z graną przez niego postacią sceniczną. Jeśli postać drag queen (do której zwracamy się w rodzaju żeńskim) gra mężczyzna, gdy występuje on poza sceną i prywatnie, należy się do niego zwracać w rodzaju męskim[11].
Wybrane postacie
edytuj- Adelon – postać kreowana przez Łukasza Rembasa, charakteryzatora, filmowca amatora, uczestnika polskiej edycji Mam Talent. Znany szczególnie jako impersonator Adele, jednak na swoim koncie ma również postaci takie jak Magda Gessler czy Violetta Villas i inne.
- Charlotte – postać kreowana przez Daniela Michalskiego, polskiego aktywistę LGBT, polityka partii Zielonych, pierwszego kandydata, który startował do Parlamentu Europejskiego[11].
- Conchita Wurst – „pochodząca z górskiej części Austrii”[12] postać kreowana przez Thomasa Neuwirtha; laureatka 59. Konkursu Piosenki Eurowizji w 2014[13].
- Dumott Schunard – w amerykańskim musicalu Rent.
- DQ – postać kreowana przez Petera Andersena, duńskiego piosenkarza wykonującego muzykę disco; reprezentantka Danii w 52. Konkursie Piosenki Eurowizji w 2007.
- Ka Katharsis – polska drag queen, artystka, performerka i działaczka na rzecz osób LGBT+, identyfikująca się jako osoba transpłciowa i niebinarna.
- Kim Lee – postać kreowana przez Andy’ego Nguyena.
- Lola – postać występująca w filmie Kinky Boots.
- Lulla la Polaca – postać kreowana przez polskiego performera Andrzeja Szwana, znana jako najstarsza polska drag queen[14].
- Mae West – w filmie Piętro wyżej.
- Mitzi i Felicia – postacie z filmu Priscilla, królowa pustyni i z jego musicalowej inscenizacji[15].
- Noxeema Jackson, Vida Boheme i Chi-Chi Rodriguez – w filmie Ślicznotki.
- Papina McQueen – polska drag queen, postać kreowana przez Pawła Rupalę, związana z Teatrem BARAKAH, znana z programów telewizyjnych, m.in. Fort Boyard.
- Pabllo Vittar – brazylijska drag queen pochodząca z São Luis wykreowana przez Phabullo Rodriguesa da Silvę.
- Queentastic – norweski zespół muzyczny tworzony przez Deana Erika Andersena i Geira Lillejorda.
- Sestre – słoweński zespół muzyczny tworzony przez Tomaža Mihelicia, Damjana Levca i Srečkę Blasu; reprezentantki Słowenii w 47. Konkursie Piosenki Eurowizji w 2002.
- Shady Lady – polska drag queen, artystka, performerka oraz działaczka na rzecz społeczności osób LGBT+, postać kreowana przez Sebastiana Muchę.
- Wierka Serdiuczka – postać kreowana przez Andrija Danyłkę, ukraińskiego piosenkarza wykonującego muzykę pop, dance i folk; laureatka drugiego miejsca dla Ukrainy w finale 52. Konkursie Piosenki Eurowizji w 2007.
- Żaklina – postać kreowana przez Jacka Kudlińskiego; uczestniczka polskiej edycji Mam talent![16].
Zobacz też
edytuj
Przypisy
edytuj- ↑ Drag queen. Portal.abcZdrowie.pl. [dostęp 2015-06-01]. (pol.).
- ↑ Meet the Trans, Non-Binary and Bio Queens Who Deserve a Spot on 'RuPaul's Drag Race U.K.' - KQED Pop [online], KQED [dostęp 2022-12-03] (ang.).
- ↑ "Wydobywamy z kobiety nie 100, a 150% kobiecości!" - kim są Drag Queens? [online], www.kobieta.pl [dostęp 2022-12-03], Cytat: "Drag Queen mogą być zarówno cis mężczyźni, jak i osoby niebinarne, a nawet biologiczne kobiety (mówimy wtedy o Bio Queen)" (pol.).
- ↑ Dziewczyny z boyz bandu: kim są drag kings? [online], kobieta.wp.pl [dostęp 2015-06-21] (pol.).
- ↑ a b Miller 2016 ↓, s. 2.
- ↑ a b c d Mizielińska i Stasińska 2014 ↓, s. 94.
- ↑ a b c d e f Mizielińska i Stasińska 2014 ↓, s. 95.
- ↑ https://www.cbc.ca/comedy/the-history-of-drag-on-screen-strutting-from-ancient-times-to-cbc-s-queens-1.5699542
- ↑ Kanadyjski portal „Watchmojo” poświęcony filmom informuje w reportażu pt. „History of Drag Queen Movies”, że pierwszym filmem, w którym występuje drag queen jest film pt. „Glen or Glenda” z 1953 roku. Polski film „Piętro wyżej” jest dużo starszy, bo pochodzi z roku 1937 [online] [dostęp 2015-06-21] (ang.).
- ↑ Samiec w brokacie. „Nowy Men”. Styczeń 2005-01. Pink Press. (pol.).
- ↑ a b Polska drag queen kandyduje do Europarlamentu [online], Wiadomosci.onet.pl [dostęp 2015-05-07] (pol.).
- ↑ Conchita Wurst: 'Most artists are sensitive and insecure people. I am too’ [online], theGuardian [dostęp 2015-05-07] (ang.).
- ↑ Biography [online], ConchitaWurst.com [dostęp 2015-05-07] [zarchiwizowane z adresu 2014-05-14] (ang.).
- ↑ Vogue Polska, Lulla La Polaca: Najstarsza polska drag queen [online], Vogue Polska, 28 czerwca 2021 [dostęp 2021-08-09] (pol.).
- ↑ Priscilla Queen of the Desert The Musical [online], yorkpress.co.uk [dostęp 2015-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-21] (ang.).
- ↑ Żaklina z „Mam talent” [online], dziendobry.tvn.pl [dostęp 2015-06-21] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-21] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Joanna Mizielińska, Agata Stasińska: Drag king / drag queen. W: Monika Rudaś-Grodzka (red.): Encyklopedia gender: płeć w kulturze. Warszawa: 2014, s. 94–97. ISBN 978-83-7554-816-7.
- Shaeleya Miller: Drag. W: Nancy Naples (red.): The Wiley Blackwell Encyclopedia of Gender and Sexuality Studies. 2016, s. 94–97. DOI: 10.1002/9781118663219.wbegss657.