Dom Józefa Mehoffera w Krakowie
Dom Józefa Mehoffera – oddział Muzeum Narodowego w Krakowie poświęcony artyście Józefowi Mehofferowi, mieszczący się w Krakowie przy ulicy Krupniczej 26.
nr rej. A-557 z 29 lipca 1966[1] | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres |
ul. Krupnicza 26 |
Typ budynku |
kamienica |
Ukończenie budowy |
1852 |
Ważniejsze przebudowy |
1873, 1934 |
Pierwszy właściciel |
Mateusz Rogowski |
Kolejni właściciele |
Józef Szujski |
Obecny właściciel |
Muzeum Narodowe |
Położenie na mapie Krakowa | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego | |
50°03′48,0″N 19°55′42,4″E/50,063333 19,928444 | |
Strona internetowa |
Lokalizacja
edytujMuzeum umiejscowione jest w byłym domu Józefa Mehoffera, położonym przy ulicy Krupniczej 26 w krakowskiej dzielnicy Stare Miasto[2][3].
Dom
edytujPierwotny, drewniany dom należał do dziadków Stanisława Wyspiańskiego - Rogowskich. Po pożarze Krakowa w 1850 roku wybudowali nowy, murowany. Córka Rogowskich, Maria poślubiła w 1868 roku Franciszka Wyspiańskiego i w 1869 roku urodził się w tym domu Stanisław Wyspiański[3]. Potem właścicielem obiektu był Józef Szujski i w roku 1873 przebudował go według projektu Antoniego Łuszczkiewicza. Dobudowano piętro, centralnie usytuowaną klatkę schodową oświetloną górnym światłem, oraz kilka nowych pokoi. Następni właściciele - rodzina Tarnowskich - kamienicę wynajęli. W 1932 roku zakupił ją 63-letni wówczas Józef Mehoffer[3][4] i po czteroletnim remoncie wprowadził się wraz z rodziną. Rodzina Mehofferów nazywała ten dom „Pałacykiem pod Szyszkami”[4] od rzeźbionych w drewnie szyszek pinii, które stanowią element dekoracji hallu i klatki schodowej[3][5]. Wystrój pomieszczeń zaprojektował Józef Mehoffer[6].
Muzeum
edytujPomysł stworzenia muzeum poddał w 1963 roku Zbigniew Mehoffer, syn artysty[4]. Rodzinę Mehofferów przeniesiono do innych mieszkań, ale dopiero w 1979 roku przystąpiono do remontu, który ciągnął się do początków lat 90. Zbigniew Mehoffer nie doczekał otwarcia muzeum i zmarł w październiku 1985 roku, ale kontynuację jego inicjatywy przejął Ryszard Mehoffer (1922–2010), syn Zbigniewa, a wnuk Józefa Mehoffera[3]. Po zakończeniu remontu budynku w 1986 roku przekazano go – wraz z ogrodem – zgodnie z wolą rodziny Muzeum Narodowemu w Krakowie, jako oddział poświęcony artyście[3][5]. W 1987 roku Ryszard Mehoffer przekazał meble oraz wyroby rzemiosła artystycznego z dawnego wyposażenia domu, które pozwoliły urządzić muzealne wnętrza[3]. W latach 1993–1995 przekazał ponadto bibliotekę, materiały ikonograficzne, fotografie i zbiór tkanin[3]. Muzeum otrzymało również w depozyt trzy witraże, rzeźby, 120 prac olejnych, rysunków, projektów polichromii i witraży, a także drzeworyty japońskie (ok. 50 sztuk) i zespół pamiątek rodzinnych[3]. Obiekt po pracach konserwatorskich i remontowych został otwarty w 1996 roku[5]. Rodzina artysty nadal wspiera Muzeum[6].
Wnętrza zostały zrekonstruowane na podstawie archiwalnych fotografii, korespondencji rodzinnej[3] oraz wspomnień i wskazówek Ryszarda Mehoffera i jego siostry Magdaleny Mehoffer-Skarżyńskiej.
Ekspozycja zajmuje 16 pomieszczeń o łącznej powierzchni 400 m². Zgromadzone eksponaty są częściowo depozytem rodziny Mehofferów, a częściowo stanowią własność Muzeum Narodowego w Krakowie[3]. W muzeum znajdują się m.in. obrazy: Portret żony na tle Pegaza, Na letnim mieszkaniu, witraże: Caritas, Vita somnium breve oraz Wiara, Nadzieja, Miłość[7].
Galeria
edytujDzieła Mehoffera
edytuj-
Józef Mehoffer, Autoportret (1898)
-
Józef Mehoffer, Taniec „Naiwne” (I) (1898)
-
Józef Mehoffer, Pokłon Trzech Króli (1902–1904, witraż)
-
Józef Mehoffer, Ofiarowanie Marii (1902–1906, witraż)
-
Józef Mehoffer, Rynek krakowski (1903)
-
Józef Mehoffer, Na letnim mieszkaniu (1904)
-
Józef Mehoffer, Zwarzony ogród
-
Józef Mehoffer, Czerwona parasolka (1917)
-
Józef Mehoffer, Portret Jana Hoplińskiego (1919)
-
Józef Mehoffer, Portret Stanisława Łomińskiego (1922)
-
Józef Mehoffer, Święta Teresa z Lisieux (1929)
Inne dzieła w zasobach Domu Mehoffera
edytuj-
Franciszek Ksawery Lampi, Portret Marii Magnuszewskiej (ok. 1815)
-
Jadwiga Milewska, Portret Marcelego Guyskiego (1892, rzeźba)
-
Talerz dekoracyjny, Miśnia (XIX wiek, ceramika)
-
Dziewczynka z zabawką, Miśnia, XIX wiek (porcelanowa figurka)
-
Dziewczynka z lalką, Miśnia, XIX wiek (porcelanowa figurka)
Przypisy
edytuj- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 .
- ↑ Dom Józefa Mehoffera – Zbiory – Muzeum Narodowe w Krakowie [online], mnk.pl [dostęp 2022-07-30] .
- ↑ a b c d e f g h i j k Edward Waligóra , Dom Józefa Mehoffera. Przewodnik, Kraków 1998 .
- ↑ a b c Dom Józefa Mehoffera – O oddziale – Muzeum Narodowe w Krakowie [online], mnk.pl [dostęp 2022-07-30] .
- ↑ a b c Dom Józefa Mehoffera Kraków [online], VisitMalopolska [dostęp 2022-07-30] (pol.).
- ↑ a b Waligóra 2013 ↓, s. 6.
- ↑ Muzeum Narodowe w Krakowie – Dom Józefa Mehoffera – Magiczny Kraków [online], krakow.pl [dostęp 2022-07-30] .
Bibliografia
edytuj- Edward Waligóra, Dom Józefa Mehoffera, Kraków 1998
- Edward Waligóra: Dom Józefa Mehoffera. Muzeum Narodowe w Krakowie, 2013. ISBN 978-83-7581-117-9.