Documentum Neapolitanum

Documentum Neapolitanum (skrót Naples) – papirusowy dokument w języku gockim zawierający podpisy czterech osób. Zachował się w stanie fragmentarycznym, datowany jest na rok 551, przechowywany jest w Neapolu[1]. Facsimile fragmentu zostało wydane w 1888 roku[2].

Documentum Neapolitanum, gocki dokument z VI wieku

Pismo, jakim sporządzony został dokument, bardzo się różni od Srebrnej Biblii. Niektóre litery uzyskują inne kształty, które zdradzają wpływy pisma runicznego. Zachodzą również różnice gramatyczne. Nastąpiła zamiany litery e na i, litera o służy tutaj do oddawania łacińskiej litery u. W nominatywie zaginęło końcowe s, „ufitharjis” oraz „wiljareþs” z kodeksu Argenteus uzyskują tutaj formy: „ufitahari” oraz „wiljariþ”. Zmiany te ilustrują ewolucję, jaką przeszedł gocki język od czasów Wulfili[2].

Dokument jest zapisem transakcji pomiędzy klerykiem z Hagia Anastasis, ariańskiej katedry w Rawennie, a niejakim Piotrem, który pożyczył kościołowi 120 szylingów. Kościół postanowił uregulować dług poprzez przekazanie kawałka ziemi wartego 180 szylingów i żądanie 60 szylingów dla siebie. Documentum Neapolitanum jest jednym z dwóch najstarszych zachowanych germańskich dokumentów, dotyczących transakcji pieniężnej. Drugim takim dokumentem, powstałym w tym samym czasie, jest Documentum Aretinum[2].

Tekst wraz z przekładem na język niemiecki został opublikowany w dodatkach do Die Gotische Bibel[3].

Przypisy

edytuj
  1. Manuscripts of the Gothic Bible Project Wulfila 2004, University of Antwerp.
  2. a b c Naples Deed. germanica.wikispot.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-03-01)]. – Germanica. The Germanic encyclopedia and resource library.
  3. W. Streitberg, Die Gotische Bibel, 7. wyd. 2000, s. 479-480.