Wikipedia

Dmosice

wieś w województwie świętokrzyskim

Dmosice – wieś sołecka[5] w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, w gminie Koprzywnica[4][6].

Dmosice
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

sandomierski

Gmina

Koprzywnica

Liczba ludności (2019)

237[2]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

27-660[3]

Tablice rejestracyjne

TSA

SIMC

0796513[4]

Położenie na mapie gminy Koprzywnica
Mapa konturowa gminy Koprzywnica, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dmosice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Dmosice”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Dmosice”
Położenie na mapie powiatu sandomierskiego
Mapa konturowa powiatu sandomierskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Dmosice”
Ziemia50°36′33″N 21°29′05″E/50,609167 21,484722[1]

W administracji kościelnej rzymskokatolickiej wieś położona w archidiecezji lubelskiej, w diecezji sandomierskiej, w dekanacie koprzywnickim, w parafii pw. Narodzenia NMP.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie tarnobrzeskim.

W 1998 r. Dmosice miały 258 mieszkańców i 77 gospodarstw o łącznej powierzchni 191,71 ha.

Części wsi

edytuj
Integralne części wsi[4][6]
SIMC Nazwa Rodzaj
0796520 Nowa Wieś część wsi
0796536 Stara Wieś część wsi

Wśród obiektów fizjograficznych występują nazwy: Borowiny – pola, Góry – pola, Na Dole – łąki, Piachy – pola, Rzechta – pola, Wygon – pola.

Historia

edytuj

Wieś Dmosice w źródłach historycznych nosi nazwę: Dmossycze i Dmoszicze. Zapewne w XII wieku z nadania monarszego Dmosice dostały się we władanie rycerstwa sandomierskiego. Już w XIII wieku znalazły się w parafii Sulisławice. Od wsi Dmosice nazwisko wzięli Dmosiccy vel Dmościccy herbu Ostoja. W połowie XIV wieku właścicielką Dmosic była Machna (wdowa Strzeczkowska) wraz z synami Klemensem, Przecławem i Stanisławem. W latach 1352–1378 toczyli oni spory sądowe z kuzynami swoimi o wieś Jeżowe. Na przełomie XIV i XV wieku właścicielem Dmosic był szlachetny Stanisław Dmosicki. Po nim wieś odziedziczył Jan (jego brat Jakub odziedziczył część pobliskiej Postronny i Jachimowic), a po nim w 1466 r. Przecław, który w 1431 r. studiował na Uniwersytecie Krakowskim (później ożenił się z Katarzyną Tarnowską, wojewodzianką krakowską, a od 1472 r. pisał się starostą lubowelskim i podolińskim)[7].

W 1508 r. właścicielami Dmosic byli szlachetni bracia Mikołaj oraz Wojciech. Około 1560 r. z Dmosic wywodził się niejaki Dmoszycki herbu Sas. W 1578 r. właścicielem Dmosic był Bartłomiej Dmosicki seu Tudorowski, który wydzierżawił części wsi Jerzemu Faliszowskiemu. W 1654 r. dziedzicem Dmosic był Mikołaj, a później jego synowie Ludwik i Jan. W latach 1672, 1682 i 1687 szlachetny Kazimierz z Dmosic (Dmosicki) był deputatem do Trybunału Koronnego (w 1687 r. został kanonikiem płockim i sekretarzem królewskim, a w 1697 r. archidiakonem płockim. W 1742 wsią władała szlachetna Anna Dmościcka (z Dmosic), żona Antoniego Dobrzańskiego, podczaszego chełmińskiego.

W 1827 r. Dmosice miały 14 domów i 66 mieszkańców, była to wieś prywatna[8]. W 1884 r. wieś miała 9 domów i 100 mieszkańców, a folwark 3 domy. W tym czasie wieś i folwark miały łącznie 339 mórg powierzchni (z czego sama wieś tylko 65 mórg), w tym: grunty orne i ogrody 245 mórg, łąki 35 mórg, pastwiska 18 mórg, zarośla 10 mórg, nieużytki i place 30 mórg; budynków murowanych było 4, a drewnianych 5. W tym czasie Dmosice słynęły w sandomierskiem z kopalni kamienia budowlanego (piaskowca szarego)[9].

W 1929 r. folwark w Dmosicach miał 2 domy i 39 mieszkańców, w tym 2 Żydów; Kolonia Dmosice miała 17 domów i 119 mieszkańców, w tym 3 Żydów; właściwa wieś miała 10 domów i 74 mieszkańców.[10]

Przypisy

edytuj
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 24359
  2. ↑ Raport o stanie gminy w roku 2019. Stan ludności 31.12.2019 str. 14 [dostęp 2022-05-22]
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 226 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. ↑ a b c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-18].
  5. ↑ Jednostki pomocnicze gminy Koprzywnica. Urząd Gminy Koprzywnica. [dostęp 2015-04-18].
  6. ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ Dmosice 2011 ↓.
  8. ↑ Tabela. Tabela miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z wyrażeniem ich położenia i ludności, alfabetycznie ułożone w biurze Komisji Rządowej Spraw Wewnętrznych i Policji, t. I-II, W. 1827.. „Centralna Biblioteka Statystyczna”. A-Ł (Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego), s. 288, 1827. Warszawa. 
  9. ↑ Dmosice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 44.
  10. ↑ Laskowski 1929 ↓.

Bibliografia

edytuj
  • Wacław Skarbmir Laskowski: Słownik krajoznawczy miejscowości powiatu sandomierskiego. Wyd. Z częściowej zapomogi Wydziału Powiatowego. Sandomierz: 1929.
  • Dmosice: Historia Dmosic na stronie Stowarzyszenia Nasze Dmosice. Stowarzyszenie Nasze Dmosice, 2011. [dostęp 2015-04-18]. (pol.).

Linki zewnętrzne

edytuj
Źródło: „https://pl.wiki.x.io/w/index.php?title=Dmosice&oldid=74294360”