Dmitrij Siergiejewicz Sipiagin ros. Дмитрий Сергеевич Сипягин (ur. 5 marca?/17 marca 1853 w Kijowie, zm. 2 kwietnia?/15 kwietnia 1902 w Petersburgu) – rosyjski polityk, minister spraw wewnętrznych Imperium Rosyjskiego od 1899 do śmierci w zamachu w 1902.

Dmitrij Sipiagin
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

5 marca?/17 marca 1853
Kijów

Data i miejsce śmierci

2 kwietnia?/15 kwietnia 1902
Petersburg

Wicegubernator charkowski
Okres

od 6 marca 1886
do 31 marca?/12 kwietnia 1888

Gubernator kurlandzki
Okres

od 31 marca?/12 kwietnia 1888
do 20 grudnia 1891?/1 stycznia 1892

Poprzednik

Konstantin Paszczenko

Następca

Dmitrij Swierbiejew

Gubernator moskiewski
Okres

od 20 grudnia 1891?/1 stycznia 1892
do 31 maja 1893

minister spraw wewnętrznych Imperium Rosyjskiego
Okres

od 10 marca 1900
do 15 kwietnia 1902

Poprzednik

Iwan Goriemykin

Następca

Wiaczesław Plehwe

Życiorys

edytuj

Urodził się 5 marca?/17 marca 1853 roku w Kijowie, w rodzinie rosyjskiej prawosławnej szlachty. W 1874 roku zakończył studia wyższe na Uniwersytecie w Sankt Petersburgu, uzyskując stopień kandydata prawa. Od 20 grudnia 1876 roku pracował w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, zdymisjonowany 8 grudnia 1880 roku z powodów określonych jako rodzinne. Dwukrotnie wybrany marszałkiem szlachty powiatu wołokołamskiego w guberni moskiewskiej – 18 stycznia 1881 i 15 stycznia 1884 roku. Od 24 marca 1885 roku przysługiwała mu dworska ranga kamerhera. Wicegubernator guberni charkowskiej od 6 marca 1886 roku, 31 marca?/12 kwietnia 1888 roku przeniesiony na stanowisko gubernatora kurlandzkiego (oficjalnie nominowany 1 stycznia?/13 stycznia 1890 roku). Zastąpił on tam żarliwego rusyfikatora Konstantina Paszczenkę. Jako że polityka Sipiagina była o wiele łagodniejsza w stosunku do Niemców bałtyckich, cieszył się on ich sympatią. Awansowany do rangi rzeczywistego radcy stanu (IV cywilna w tabeli rang) 1 stycznia 1890 roku. Kolejna zmiana stanowiska miała miejsce 20 grudnia 1891?/1 stycznia 1892 roku, kiedy to Sipiagin został gubernatorem moskiewskim. Wyznaczony na wiceministra 21 maja 1893 roku, najpierw w Ministerstwie Dóbr Państwowych, a od 1 stycznia 1894 w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Awansowany na Jägermeistra (III ranga dworska) 6 grudnia 1894 roku. Kierownik kancelarii własnej cara od 23 marca 1895 roku[1].

Kierował ministerstwem spraw wewnętrznych od 21 października?/2 listopada 1899 (wtedy też zasiadł w Radzie Państwa Imperium Rosyjskiego), oficjalną nominacje na ministra dostał 26 lutego 1900 roku[1]. Urząd objął po Iwanie Goriemykinie, uznanym przez cara Mikołaja II za zbytniego liberała, a nawet tołstojowca. Uzyskanie stanowiska zawdzięczał Konstantinowi Pobiedonoscewowi, który zasugerował carowi powierzenie ministerstwa spraw wewnętrznych właśnie jemu lub też Wiaczesławowi Plehwe[2]. Sipiagin zerwał z polityką częściowych ustępstw wobec opozycji, bezwzględnie zwalczając wszelkie jej przejawy[3].

Przeciwnik autonomii ziemstw, w czerwcu 1900 stosownymi dekretami wyjął spod kompetencji ziemstw zagadnienia związane z aprowizacją, ograniczył ich możliwości wydawnicze oraz obniżył wysokość obciążeń podatkowych, do jakich miały prawo[4]. Według zgodnych ocen współczesnych Sipiagin, mimo posiadanego wykształcenia, nie był mężem stanu, był natomiast bezwzględnie wierny samodzierżawiu. W swojej polityce skupiał się wyłącznie na ziemiaństwie, nadając mu kolejne przywileje, zwalczał ruch robotniczy, bunty studenckie i stowarzyszenia rewolucyjne, ograniczał autonomię Finlandii[2]. Działał na rzecz utworzenia guberni chełmskiej[5]. W Petersburgu nakazał przebudować budynek ministerstwa spraw wewnętrznych[2].

Zginął 2 kwietnia 1902 w zamachu zorganizowanym przez Organizację Bojową eserowców przez Pałacem Maryjskim w Petersburgu[6]. Zamachowiec, Stiepan Bałmaszow, podszedł do niego przebrany za oficera i wręczył mu paczkę, twierdząc, że są w niej ważne listy wielkiego księcia Sergiusza. Gdy Sipiagin wziął paczkę, Bałmaszow oddał w jego kierunku dwa strzały, trafiając w szyję i żołądek. Sipiagin zmarł tego samego dnia w szpitalu[7]. Zasadniczy kierunek jego polityki był kontynuowany przez jego następcę Wiaczesława Plehwe[8].

Przypisy

edytuj
  1. a b Janicki 2011 ↓, s. 238–239.
  2. a b c L. Bazylow: Polityka wewnętrzna caratu i ruchy społeczne w Rosji na początku XX wieku. Warszawa: Książka i Wiedza, 1966, s. 254–257.
  3. Bazylow L.: Dzieje Rosji. 1801-1917. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 455.
  4. L. Bazylow: Polityka wewnętrzna caratu i ruchy społeczne w Rosji na początku XX wieku. Warszawa: Książka i Wiedza, 1966, s. 209.
  5. Bazylow L.: Dzieje Rosji. 1801-1917. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 512.
  6. Riasanovsky N. V., Steinberg M. D.: Historia Rosji. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009, s. 422. ISBN 978-83-233-2615-1.
  7. L. Bazylow: Polityka wewnętrzna caratu i ruchy społeczne w Rosji na początku XX wieku. Warszawa: Książka i Wiedza, 1966, s. 107–108.
  8. Bazylow L.: Dzieje Rosji. 1801-1917. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 457.

Bibliografia

edytuj