Pochrzynowate

(Przekierowano z Dioscoreaceae)

Pochrzynowate (Dioscoreaceae R. Br.) – rodzina roślin z rzędu pochrzynowców (Dioscoreales). Występują na obszarach podzwrotnikowych.

Pochrzynowate
Ilustracja
Pochrzyn chiński
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

pochrzynowce

Rodzina

pochrzynowate

Nazwa systematyczna
Dioscoreaceae R. Br.
Prodr.: 294. 27 Mar 1810, nom. cons.

Morfologia

edytuj
Pokrój
Rośliny zielne, pnącza[3].
Pędy
Podziemne, mięsiste kłącze lub bulwa. Pędy nadziemne odnawiane corocznie lub niekiedy utrzymujące się dłużej niż jeden sezon wegetacyjny, wspinające się, wijące się, płożące się lub rzadko wzniesione. Wiązki przewodzące zwykle ułożone w dwa koncentryczne okręgi[3].
Liście
Ułożone naprzemianlegle, naprzeciwlegle lub okółkowo u nasady pędu. Blaszki liściowe proste lub niekiedy dłoniasto złożone, zwykle sercowate, całobrzegie lub czasami klapowane, o siateczkowatej nerwacji. Ogonki liściowe zwykle z wydatną poduszeczką na końcu[3].
Kwiaty
Kwiatostany wyrastające z kątów liści, pojedyncze lub zebrane po 2–7 w pęczek, rozgałęzione i wiechowate lub nierozgałęzione i kłosowate lub groniaste. Rośliny dwupienne, rzadziej jednopienne lub kwiaty obupłciowe. Okwiat kółkowy, dzwonkowaty lub lejkowaty, sześciolistkowy. Listki okwiatu położone w dwóch okółkach po trzy, zrośnięte przynajmniej u nasady. Sześć pręcików położonych w dwóch okółkach po trzy, przy czym wewnętrzny okółek niekiedy zredukowany jest do prątniczków lub nieobecny. Nitki pręcików wydatne, zrośnięte u nasady lub na całej długości w rurkę. Pylniki pękające przez wzdłużne szczeliny. Zalążnia (1–)3-komorow, zalążki anatropowe, od 2 do wielu w każdej komorze. Szyjki słupka trzy, niezrośnięte[3].
Owoce
Torebka, rzadziej jagoda lub skrzydlak, pękające komorowo. Nasiona spłaszczone lub kulistawe, niekiedy oskrzydlone[3].

Systematyka

edytuj
Systematyka według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)

Pozycja pochrzynowatych w obrębie rzędu pochrzynowców (Dioscoreales) jest następująca[2]:

pochrzynowce 

łomkowate Nartheciaceae





krąpielowate Taccaceae



Thismiaceae





trójżeńcowate Burmanniaceae



pochrzynowate Dioscoreaceae





Pozycja w systemie Reveala (1994-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa jednoliścienne (Liliopsida Brongn.), podklasa komelinowe (Commelinidae Takht.), nadrząd Lilianae Takht., rząd pochrzynowce (Dioscoreales Hook.f.), rodzina pochrzynowate (Dioscoreaceae R. Br.)[4].

Wykaz rodzajów[2][5]

W przeszłości był tu także włączany rodzaj krąpiel (Tacca) obecnie wyłączany w monotypową rodzinę krąpielowatych (Taccaceae)[6].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b c Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-03-11] (ang.).
  3. a b c d e Lauren Raz: Dioscoreaceae. W: Flora of North America. T. 26. s. 479.
  4. Crescent Bloom: Dioscoreaceae. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-10]. (ang.).
  5. Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2022-03-11]. (ang.).
  6. Genera of Dioscoreaceae. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network - (GRIN). [dostęp 2010-07-02]. (ang.).