Dimerkaprol, BAL (łac. Dimercaprolum; z ang. British anti-Lewisite) – chelatujący związek chemiczny stworzony przez brytyjskich biochemików na Uniwersytecie Oxfordzkim podczas II wojny światowej. Został wynaleziony w sekrecie jako antidotum na bojowy środek trujący o nazwie luizyt.
Dimerkaprol
|
Nazewnictwo
|
|
Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
|
(RS)-2,3-dimerkaptopropanol
|
Inne nazwy i oznaczenia
|
farm.
|
Dimercaprolum
|
inne
|
BAL
|
|
Ogólne informacje
|
Wzór sumaryczny
|
C3H8OS2
|
Masa molowa
|
124,23 g/mol
|
Wygląd
|
przezroczysta, bezbarwna lub jasnożółta, oleista ciecz[1], o zapachu czosnku[2]
|
Identyfikacja
|
Numer CAS
|
59-52-9
|
PubChem
|
3080
|
DrugBank
|
DB06782
|
|
InChI
|
InChI=1S/C3H8OS2/c4-1-3(6)2-5/h3-6H,1-2H2
|
InChIKey
|
WQABCVAJNWAXTE-UHFFFAOYSA-N
|
|
|
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
|
|
Klasyfikacja medyczna
|
ATC
|
V03 AB09
|
|
Uwagi terapeutyczne
|
|
Drogi podawania
|
domięśniowo
|
|
|
BAL obecnie jest używany w medycynie jako antidotum w leczeniu zatruć arsenem, rtęcią i innymi metalami ciężkimi. Dodatkowo znalazł też zastosowanie przy leczeniu choroby Wilsona, genetycznego zaburzenia polegającego na spichrzaniu miedzi w tkankach.
Poprzez wiązanie się grup sulfhydrylowych (–SH) z metalami ciężkimi w organizmie człowieka tworzą się trwałe, nietoksyczne, rozpuszczalne w wodzie związki, które następnie zostają wydalone z moczem.
Dimerkaprol sam w sobie jest toksyczny, z wąskim indeksem terapeutycznym i tendencją do koncentracji arszeniku w niektórych organach. Inną wadą związku jest potrzeba podawania go w postaci bolesnych zastrzyków domięśniowych.
- ↑ a b c d Farmakopea Polska VIII, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2008, s. 3491, ISBN 978-83-88157-53-0 .
- ↑ Farmakopea Polska IV, Ministerstwo Zdrowia, t. 1, Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1965, s. 1393, OCLC 603050816 .
- ↑ a b c d e Dimercaprol, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 3080 [dostęp 2024-08-21] (ang.).
- ↑ 2,3-Dimercapto-1-propanol (nr 64046) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski.
- ↑ Dimercaprol, [w:] ChemIDplus [online], United States National Library of Medicine [dostęp 2012-07-29] (ang.).