Diabla Dziura w Bukowcu

jaskinia w Polsce

Diabla Dziura w Bukowcu – największa jaskinia Pogórza Rożnowskiego. Ma dwa otwory wejściowe znajdujące się na zboczu zalesionego Bukowca na północny zachód od wsi Bukowiec koło Lipnicy Wielkiej, w rezerwacie przyrody Diable Skały, na wysokości 425 m n.p.m. Łączna długość korytarzy jaskini wynosi 365 m, a jej deniwelacja 42,5 m[1].

Diabla Dziura w Bukowcu
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Pogórze Rożnowskie, Bukowiec

Właściciel

Skarb Państwa
(rezerwat przyrody Diable Skały)

Długość

365 m

Głębokość

42,5 m

Deniwelacja

42,5 m

Wysokość otworów

425 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku NE, ku N

Data odkrycia

znana od dawna

Ochrona
i dostępność

rezerwat przyrody Diable Skały

Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Diabla Dziura w Bukowcu”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Diabla Dziura w Bukowcu”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Diabla Dziura w Bukowcu”
Ziemia49°45′02″N 20°50′22″E/49,750556 20,839444

Opis jaskini

edytuj

Od niewielkiego otworu wejściowego (zamkniętego kratą) idzie w dół korytarz do małej Sali Piotrka (w bok odchodzi tu ciąg do otworu drugiego również zamkniętego kratą). Stąd niskim na początku korytarzykiem dochodzi się do rozgałęzienia zwanego Chłodnią:

  • w górę prowadzi korytarz do otworu drugiego,
  • prawie pionowo w górę (przez 5,5-metrowy próg) dochodzi się do niewielkiego ciągu z dwoma studzienkami,
  • na południowy zachód idzie w dół korytarz (główny ciąg jaskini) do Studni Dusz. W początkowej części tego korytarza odchodzi w górę ciąg prowadzący do górnych partii. Można nimi, okrężną drogą przez Komorę z Guanem, dostać się również do Studni Dusz.
  • na północny wschód idzie w dół korytarz (główny ciąg jaskini) do podłużnej Komory Nietoperzowej. Stąd w prawo odchodzi korytarz do Sali nad Zębem. Z sali odchodzą dwa ciągi. Jeden prowadzi bardzo stromo w dół do sali Sypialnia, drugi przez prożek idzie do korytarza nazwanego Salą Balową. Przed jej końcem odchodzi w dół korytarzyk prowadzący do Studni „S"[1].

Z trzech miejsc: Studni Dusz, Sypialni i Studni „S" można dostać się do najniższej, szczelinowej części jaskini[1].

Ze Studni Dusz, idąc najniższą częścią jaskini, przechodzi się przez miejsce nazwane Kuchnią, następnie korytarz prowadzi w dół, dochodzi do progu, za którym znajduje się salka Jadalnia. Stąd można wspiąć się do góry i dostać do Sypialni. Natomiast idąc dalej korytarzem nazwanym Korytarzem Gotyckim dochodzi się do Studni „S". Za studnią korytarz przechodzi przez trzy prożki i kończy się zawaliskiem (odchodzi tutaj jeszcze niewielki ciąg z czterema małymi kominami)[2][1].

Przyroda

edytuj

Jaskinia jest typu osuwiskowego. Nie ma w niej nacieków. Ściany są suche, brak jest na nich roślinności[3].

W jaskini zimują nietoperze. Są to podkowce małe, nocki duże, nocki Natterera, nocki Brandta, nocki rude i gacki brunatne. W lutym 2008 roku zimowało w niej 158 nietoperzy[1].

Historia odkryć

edytuj

Jaskinia była znana od dawna. Świadczą o tym m.in. znaki poszukiwaczy skarbów umieszczone na skale przy otworze wejściowym. Wspominał o niej już w „Dzienniku podróży do Tatrów" z 1853 roku Seweryn Goszczyński. Z jaskinią wiąże się wiele legend związanych ze skarbami, a także diabłami. Pierwszy jej opis i plan sporządził Kazimierz Kowalski w 1954 roku[2].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [online], jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2018-04-30] (pol.).
  2. a b Diabla Dziura W Bukowcu, Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego pod patronatem KTJ PZA [online], www.sktj.pl [dostęp 2018-04-30].
  3. Włodzimierz Margielewski, Jan Urban, Jaskinia szczelinowa Diabla Dziura w Bukowcu (Pogórze Rożnowskie, Karpaty zewnętrzne) jako inicjalne stadium rozwoju głębokich osuwisk w Karpatach fliszowych, Przegląd Geologiczny, vol. 52, nr 12, 2004