Devia prosperagatunek chrząszcza z rodziny kusakowatych i podrodziny rydzenic. Zamieszkuje palearktyczną Eurazję od Europy Zachodniej po Wyspy Japońskie.

Devia prospera
(Erichson, 1839)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Rodzina

kusakowate

Podrodzina

rydzenice

Plemię

Oxypodini

Podplemię

Oxypodina

Rodzaj

Devia

Gatunek

Devia prospera

Synonimy
  • Oxypoda prospera Erichson, 1839
  • Dasyglossa prospera (Erichson, 1839)
  • Oxypoda congruens Casey, 1894
  • Oxypoda leporina Kiesenwetter, 1844
  • Myrmedonia angularis Mäklin, 1853

Taksonomia

edytuj

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 1839 roku przez Wilhelma Ferdinanda Erichsona pod nazwą Oxypoda prospera[1][2]. Wyznaczony został gatunkiem typowym rodzaju Dasyglossa, któremu w 1952 roku Richard Eliot Blackwelder zmienił ze względu na homonimię nazwę na Devia[2][3].

Morfologia

edytuj

Chrząszcz o wydłużonym ciele długości od 3,5 do 4,5 mm. Czułki budują luźno zestawione człony, z których trzeci jest dłuższy niż drugi. Powierzchnia głowy pozbawiona jest grubych punktów. Żuwaczki mają na krawędziach wewnętrznych silny ząb umieszczony przedwierzchołkowo. Szerokość przedplecza nie jest większa od szerokości pokryw. Odnóża tylnej pary mają człon pierwszy dłuższy niż ostatni. Owłosienie goleni pary przedniej i środkowej jest niezmodyfikowane. Kompletne tergity odwłokowe od pierwszego do trzeciego mają wciski u podstawy. Odwłok nie jest spiczasto zwieńczony[4].

Ekologia i występowanie

edytuj

Owad rozmieszczony głównie w górach i na podgórzach, po powodziach znajdywany też na nizinach. Zasiedla pobrzeża wód płynących i lasy łęgowe. Bytuje pod opadłym listowiem, gnijącymi szczątkami roślinnymi oraz wśród porastających stare olsze i wierzby mchów[5].

Gatunek północnopalearktyczny[5]. W Europie znany jest z Francji, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Chorwacji i europejskiej części Rosji. W Azji notowany jest z syberyjskiej i dalekowschodniej części Rosji, Iranu i Japonii[2].

Na „Czerwonej liście gatunków zagrożonych Republiki Czeskiej” umieszczony jest jako gatunek narażony na wymarcie (VU)[6].

Przypisy

edytuj
  1. Wilhelm Ferdinand Erichson: Genera et species staphylinorum insectorum coleopterorum familiae. Berlin: F. H. Morin, 1839.
  2. a b c M. Schülke, A. Smetana: Staphylinidae. W: Catalogue of Palaearctic Coleoptera Volume 2. Hydrophiloidea-Staphylinoidea. I. Löbl, D. Löbl (red.). Wyd. Brill. Leiden, Boston: 2015, s. 472.
  3. Richard Eliot Blackwelder. The generic names of the beetle family Staphylinidae, with an essay on genotypy. „Bulletin of the United States National Museum”. 200, s. 122, 1952. 
  4. Arved Lompe: Tribus Oxypodini. [w:] Käfer Europas [on-line]. [dostęp 2024-11-06].
  5. a b B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Staphylinidae, część 3: Aleocharinae. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (8), 1981. 
  6. Jan Farkač, David Král, Martin Škorupík: Červený seznam ohrožených druhů České republiky. Bezobratlí. List of threatened species in the Czech Republic. Invertebrates.. Praha: Agentura ochrany přírody a krajiny ČR, 2005. ISBN 80-86064-96-4.