Derkaczyk nielotny[4], chruścielowiec karłowaty[5], chruścielak karłowaty[6] (Laterallus rogersi) – gatunek małego ptaka z rodziny chruścieli (Rallidae), zamieszkujący wyspę Inaccessible w archipelagu Tristan da Cunha na Oceanie Atlantyckim. Jest to najmniejszy żyjący obecnie gatunek ptaka nielotnego[3][2]. Jest narażony na wyginięcie[3].

Derkaczyk nielotny
Laterallus rogersi[1]
(P.R. Lowe, 1923)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

żurawiowe

Rodzina

chruściele

Podrodzina

łyski

Rodzaj

Laterallus

Gatunek

derkaczyk nielotny

Synonimy
  • Atlantisia rogersi P.R. Lowe, 1923[1][2]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Rysunek
Systematyka
Gatunek jako pierwszy naukowo opisał Percy Lowe, nadając mu nazwę Atlantisia rogersi. Opis ukazał się w 1923 roku na łamach Bulletin of the British Ornithologists’ Club[7]. Obecnie gatunek zaliczany jest do rodzaju Laterallus[4][8].
Morfologia
Chruścielak mierzy 13–15,5 cm długości. Masa ciała: samce 35–49 g (średnio 40,5 g), samice 34–42 g (średnio 37 g)[2]. Jest ciemno upierzony.
Lęgi
Ptak monogamiczny. Gniazdo budowane jest na ziemi pod osłoną gęstej roślinności. Lęg składa się z dwóch jaj składanych między październikiem a styczniem[3].
Pożywienie
Żywi się bezkręgowcami, w tym dżdżownicami, parecznikami, owadami i ich larwami, ale także jagodami i nasionami[3].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje derkaczyka nielotnego za gatunek narażony (VU – Vulnerable). W 2020 roku liczebność populacji szacowano na 9100 – 12 200 osobników. Trend liczebności populacji prawdopodobnie jest stabilny[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Atlantisia rogersi, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2020-05-19] (ang.).
  2. a b c Taylor, B.: Inaccessible Rail (Atlantisia rogersi). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2014. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-21)].
  3. a b c d e f BirdLife International, Laterallus rogersi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2022-11-10] (ang.).
  4. a b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Rallidae Rafinesque, 1815 - chruściele - Rails and Coots (wersja: 2022-08-14). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-11-10].
  5. P. Mielczarek & M. Kuziemko: Uaktualnienia strony. [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2022-11-10].
  6. P. Mielczarek & W. Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, s. 71, 1999. ISSN 0550-0842. 
  7. P. Lowe. [bez tytułu]. „Bulletin of the British Ornithologists' Club”. 43, s. 175, 1923. (ang.). 
  8. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2022-11-10]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj