Demodex sungori

gatunek roztocza z rodziny nużeńcowatych.

Demodex sungorigatunek roztocza z rodziny nużeńcowatych. Jego jedynym żywicielem jest chomicznik dżungarski.

Demodex sungori
Desch, Davis et Klompen, 2006
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Podgromada

roztocze

Rząd

Trombidiformes

Podrząd

Prostigmata

Nadrodzina

Cheyletoidea

Rodzina

nużeńcowate

Rodzaj

Demodex

Gatunek

Demodex sungori

Chomicznik dżungarski, jedyny żywiciel D. sungori

Taksonomia

edytuj

Gatunek ten opisany został po raz pierwszy w 2006 roku przez Clifforda E. Descha, Sonnyego L. Davisa i Hansa Klompena na łamach „International Journal of Acarology”. Opisu dokonano na podstawie okazów pozyskanych z hodowli chomicznika dżungarskiego na Uniwersytecie Stanu Ohio w Stanach Zjednoczonych. Epitet gatunkowy pochodzi od nazwy żywiciela, Phodobus sungorus[1].

Morfologia i rozwój

edytuj

Osobniki dorosłe

edytuj

Samce osiągają od 93 do 113 μm długości i od 28 do 38 μm szerokości, samice zaś od 91 do 107 μm długości i od 24 do 47 μm szerokości[1].

Nieco zaokrąglona gnatosoma zaopatrzona jest w parę długich, prostopadle do osi głównej ciała ustawionych, u podstawy walcowatych, a dalej rozszerzonych dozewnętrznie kolców nadbiodrowych. Podkowiasta nabrzmiałość gardzieli ma po bokach przedniej krawędzi parę szczecinek subgnatosomalnych[1].

Podosoma ma na wierzchu dwie pary guzków grzbietowych, z których przednia leży między wysokością odnóży pierwszej i drugiej pary, a tylna na wysokości odnóży drugiej pary. U samca ponadto na jej wierzchu leży na wysokości drugiej pary odnóży podłużny, szczeliniasty otwór płciowy oraz długi na od 10 do 15 μm, zesklerotyzowany edeagus. Występują cztery pary odnóży o trzech ruchomych członach, z których ostatni ma parę rozdwojonych na szczytach i opatrzony skierowaną ku tyłowi ostrogą pazurków. Wulwa samicy leży między płytkami epimeralnymi ostatniej pary[1].

Opistosoma jest na całej długości wyraźnie pierścieniowana, a na wysokości ostatniej pary odnóży ma parę guzków grzbietowo-bocznych. Jej wierzchołek jest szeroko zaokrąglony. Otwierający się śródbrzusznie narząd opistosomalny u samca ma postać delikatnej, długiej, falistej rurki, u samicy zaś pary kieszonek[1].

Stadia rozwojowe

edytuj

Jaja są owalnego kształtu, o gładkim chorionie, pozbawione wieczka. Jedyna zmierzona sztuka miała 47 μm długości i 21 μm szerokości[1].

Protonimfy mają podługowato-owalne ciało długości od 62 do 74 μm i szerokości od 25 do 29 μm. Ich trapezowata gnatosoma ma drobne, spiczaste kolce nadbiodrowe, nogogłaszczki od dwóch członach ruchomych i pozbawiona jest szczecinek subgnatosomalnych. Podosoma ma trzy pary jednoczłonowych odnóży o trójwierzchołkowych pazurkach i parę tarczek brzusznych między drugą i trzecią parą odnóży. Opistosoma pozbawiona jest pierścieniowania[1].

Nimfy mają podługowato-owalne ciało długości od 82 do 97 μm i szerokości od 26 do 32 μm. Różnią się od protonimf obecnością czterech par odnóży i dwóch par tarczek brzusznych między odnóżami par od drugiej do czwartej[1].

Ekologia i występowanie

edytuj

Roztocz ten jest monoksenicznym[1][2] komensalem[3] lub pasożytem chomicznika dżungarskiego. Bytuje w mieszkach włosowych gospodarza[1]. Na tym samym żywicielu występuje również D. phodopi[1][2].

Gatunek obecny w hodowlach[2][1], podawany ze Stanów Zjednoczonych[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h i j k l m Clifford E. Desch , Sonny L. Davis, Hans Klompen. Two new species of Demodex Owen, 1843, the hair follicle mites (Demodecidae), from the dzungarian hamster,Phodopus sungorus (Pallas, 1773) (Rodentia: Muridae). „International Journal of Acarology”. 32 (1), s. 75–80, 2006. DOI: 10.1080/01647950608684444. 
  2. a b c Joanna N. Izdebska, Leszek Rolbiecki. The biodiversity of demodecid mites (Acariformes: Prostigmata), specific parasites of mammals with a global checklist and a new finding for Demodex sciurinus. „Diversity”. 12, s. 261-299, 2020. DOI: 10.3390/d12070261. 
  3. Aida Corina Badescu, Luminita Smaranda Iancu, Laura Statescu, Demodex: commensal or pathogen?, „Revista Medico-Chirurgicala a Societatii De Medici Si Naturalisti Din Iasi”, 117 (1), 2013, s. 189–193, ISSN 0048-7848, PMID24505913 [dostęp 2017-08-12].