Dedolaryzacja
Dedolaryzacja – proces mający na celu zminimalizowanie znaczenia dolarów amerykańskich w transakcjach międzynarodowych[1].
Proces nasilił się na szeroką skalę w XXI wieku. Przede wszystkim jest związany ze wzrostem wykorzystywania juana w transakcjach międzynarodowych. Zaczęto nim płacić w wymianach między rozwijającymi się krajami afrykańskimi a Chinami. Podobnie Iran i Federacja Rosyjska przyjmują zapłatę za ropę w juanach, zamiast do tej pory używanych dolarach. Złożono również projekt rezygnacji z dolara na terenie Wspólnoty Niepodległych Państw.
Innym pomysłem jest wykorzystanie zamiast dolara, nowej waluty międzynarodowej, np. specjalnie stworzonej albo SDR[2][3][4][5][6][7][8].
Od 2018 roku istnieją denominowane w yuanach futures na ropę naftow ą(<0#ISC:>)[9].
We wrześniu 2018 roku ekonomiści Banku Światowego ogłosili, że proces dedolaryzacji na świecie został rozpoczęty i nie można go już zatrzymać[10].
Dedolaryzacja dotknęła też w 2019 i 2020 wiele banków centralnych krajów. Według Jeff-a Curie(w wypowiedzi dla Bloomberga), szefa analiz rynków surowcowych Goldman Sachs zakup złota przez banki centralne jest najwyższy od czasów Nixona[11].
Dedolaryzacja w Europie
edytujNa koniec czerwca 2019 r. Wielka Brytania, Francja, Niemcy ogłosiły uruchomienie instrumentu wspierania wymiany handlowej (mechanizm transakcji finansowych) INSTEX (Instrument in Support of Trade Exchanges). Od 28 czerwca mechanizm jest dostępny dla wszystkich krajów wspólnoty. Wkrótce skorzystać z niego mają także firmy z innych państw.
Obecnie INSTEX to pośredni system płatności, który zapewnia wymianę towarów(bez przekazywania pieniędzy) między firmami z Iranu oraz wspólnoty europejskiej. Pozwala on obejść amerykańskie ograniczenia dotyczące zakupu irańskiej ropy. Dzięki niemu Iran będzie nadal dostarczał ropę i inne towary do Europy. INSTEX prześle pieniądze za nie, nie irańskim bankom, ale europejskim firmom eksportującym produkty do Iranu. Obecnie tymi produkatami mogą być leki, sprzęt medycznym i produkty rolne. Zakres produktów dostarczanych w ten sposób Iranowi ma zostać rozszerzony[10].
Przypisy
edytuj- ↑ Groźne słowo “dedolaryzacja” | Nowy Dziennik [online], www.dziennik.com [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Wielka wojna o utrzymanie hegemonii dolara – Biznes w INTERIA.PL [online], biznes.interia.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Dedolaryzacja przyspiesza – Chiny szykują kontrakty na ropę w juanach i wymienialne na złoto [online], www.przeglad-finansowy.pl [dostęp 2020-07-08].
- ↑ Dedolaryzacja handlu paliwami już trwa | Obserwator Finansowy: ekonomia, debata, Polska, świat [online], www.obserwatorfinansowy.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Dolar traci najwięcej od 30 lat w związku z prezydenturą Trumpa [online], comparic.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Kazachstan | Portal Promocji Eksportu | Dedolaryzacja handlu elektronicznego w Kazachstanie [online], kazakhstan.trade.gov.pl [dostęp 2020-07-08] (pol.).
- ↑ Pewex. Czasy PRL – Pewex. O zakupach w Pewexie marzyli wszyscy. PRL zdjęcia – archirama.pl [online], archirama.muratorplus.pl [dostęp 2020-07-08].
- ↑ Rodzaje płatności – sklep Pewex [online], pl/static/rodzaje-platnosci.html [dostęp 2021-05-31] [zarchiwizowane z adresu 2018-08-08] (pol.).
- ↑ Shanghai crude futures roar into action as global merchants dominate trade | Reuters [online], www.reuters.com [dostęp 2019-03-03] (ang.).
- ↑ a b Dolar na cenzurowanym – Biznes w INTERIA.PL [online], biznes.interia.pl [dostęp 2019-09-29] (pol.).
- ↑ Banki centralne: Złoto wraca do łask – Biznes w INTERIA.PL [online], biznes.interia.pl [dostęp 2020-01-09] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Annamaria Kokenyne, Jeremy Ley, Romain M Veyrune: Dedollarization