Dankowice (województwo śląskie)
Dankowice (dawniej też Damkowice, wil.: Denkiadiüf[5], niem. Denkendorf) – wieś w południowej Polsce położona na terenie Małopolski, w obecnym województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Wilamowice. Powierzchnia sołectwa wynosi 1144,7 ha[6] a liczba ludności 2836 (2021)[7], co daje gęstość zaludnienia równą 235,8 os./km². Graniczą od wschodu z Wilamowicami, od południa ze Starą Wsią, od zachodu z Bestwinką i Kaniowem, a od północy z Górą i Jawiszowicami.
| wieś | |
 Kościół św. Wojciecha | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
277[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
2836[3] |
| Strefa numeracyjna |
33 |
| Kod pocztowy |
43-331[4] |
| Tablice rejestracyjne |
SBI |
| SIMC |
0076144 |
Położenie na mapie gminy Wilamowice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu bielskiego  | |
 49°55′54″N 19°06′20″E/49,931667 19,105556[1]
| |
| Strona internetowa | |
Historia
edytujMiejscowość została po raz pierwszy[8] wzmiankowana w spisie świętopietrza parafii dekanatu Oświęcim diecezji krakowskiej z 1326 pod nazwą Damcowicz[9]. Jest to typowo polska nazwa patronimiczna od imienia Damek[10]. Nazwa została przekształcona później w formę Dankowice. Za osadnictwem niemieckim związanym z powstaniem wówczas bielskiej wyspy językowej przemawia z kolei imię pierwszego proboszcza — Rudgerus[11] i pojawienie się w 1413 niemieckiej nazwy Damkyndorff.
Miejscowość była częścią Księstwa oświęcimskiego[12]. W dokumencie sprzedaży księstwa oświęcimskiego Koronie Polskiej wystawionym przez Jana IV oświęcimskiego 21 lutego 1457 miejscowość wymieniona została jako Damkowicze[13].
W 1564 roku wraz z całym księstwem oświęcimskim i zatorskim leżała w granicach Korony Królestwa Polskiego, znajdowała się w województwie krakowskim w powiecie śląskim. Po unii lubelskiej w 1569 księstwo Oświęcimia i Zatora stało się częścią Rzeczypospolitej Obojga Narodów w granicach, której pozostawało do I rozbioru Polski w 1772, jako część prowincji małopolskiej[12].
Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze austriackim i leżała w granicach Austrii, wchodząc w skład Królestwa Galicji i Lodomerii. Pod koniec XIX wieku miejscowość jako Dańkowice (wraz z Kaniowem Dańkowskim), wieś leżącą w powiecie bialskim, wymienia Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. Miejscowość liczyła wówczas 1854 morgi powierzchni. Znajdowało się w niej 162 domostwa z 1175 mieszkańcami. Dzieliła się na dwie części: większa była folwarkiem z dworem należącym do majoratu księcia cieszyńskiego Albrechta, gdzie znajdowała się gorzelnia, mniejsza, wiejska do miejscowej ludności[14].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dankowice. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa bielskiego.
W 2009 roku liczba mieszkańców wynosiła 2699[15].
Religia
edytujNa terenie wsi działalność duszpasterską prowadzi Kościół Rzymskokatolicki (parafia św. Wojciecha)[16] oraz Chrześcijańska Wspólnota Zielonoświątkowa (zbór w Dankowicach)[17][18].
Sport
edytujW Dankowicach ma siedzibę założony w 1945 roku klub sportowy Pasjonat Dankowice, którego wychowankiem jest obrońca reprezentacji Polski w piłce nożnej Maciej Sadlok.
Przyroda
edytujW Dankowicach znajduje się 12 gniazd bociana białego[19].
Odznaczenia
edytuj- Order Krzyża Grunwaldu II klasy (1979)[20]
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 21429
- ↑ Maps, Weather, and Airports for Dankowice, Poland.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 206 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Słownik języka wilamowskiego autorstwa Józefa Gary.
- ↑ Gmina Wilamowice: Strategia rozwoju Gminy Wilamowice do 2015. [w:] bip.wilamowice.pl [on-line]. 2007-01-17. [dostęp 2010-12-07].
- ↑ Wieś Dankowice (śląskie) [online], Polska w liczbach [dostęp 2022-11-30] (pol.).
- ↑ Informacje o wsi Dankowice.
- ↑ Monumenta Poloniae Vaticana T.1 Acta Camerae Apostolicae. Vol. 1, 1207-1344. Jan Ptaśnik (redakcja). Cracoviae: Sumpt. Academiae Litterarum Cracoviensis, 1913, s. 147-150.
- ↑ „STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY WILAMOWICE”. s. 22.
- ↑ A. Barciak, Wilamowice..., s. 87
- ↑ a b Jan Nepomucen Gątkowski: Rys dziejów księstwa oświęcimskiego i zatorskiego. Lwów: nakład autora, 1867.
- ↑ Krzysztof Rafał Prokop: Księstwa oświęcimskie i zatorskie wobec Korony Polskiej w latach 1438-1513. Dzieje polityczne. Kraków: PAU, 2002, s. 151. ISBN 978-8388857-31-7.
- ↑ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. I, hasło "Dankowice". nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880, s. 903. [dostęp 2018-06-27].
- ↑ Gmina Wilamowice: Liczba mieszkańców – osoby zameldowane na stałe. [w:] www.gmina.wilamowice.pl [on-line]. 2009-01-01. [dostęp 2010-12-07].
- ↑ Świętego Wojciecha (Dankowice). diecezja.bielsko.pl. [dostęp 2021-11-12].
- ↑ ChWZ Dankowice. chwzdankowice.wixsite.com. [dostęp 2021-11-12].
- ↑ Lista zborów. chwz.info.pl. [dostęp 2022-05-13].
- ↑ bociany. baza.bociany.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-24)]..
- ↑ Wykaz miejscowości wyróżnionych odznaczeniami państwowymi, [w:] Urszula Lewandowska, Krystyna Malik, Przewodnik po Polsce, Warszawa: Wydawnictwo „Sport i Turystyka”, 1991, s. 20, ISBN 83-217-2519-8 (pol.).
Bibliografia
edytuj- Wilamowice. Przyroda, historia, język, kultura oraz społeczeństwo miasta i gminy. Antoni Barciak (red.) i inni. Wilamowice: Urząd Gminy w Wilamowicach, 2001. ISBN 83-915888-0-7.
Linki zewnętrzne
edytuj- Dankowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 903.