Dama (karta)

Dama – karta do gry przedstawiająca najczęściej wizerunek kobiety lub królowej, zwykle dystyngowanie ubranej i trzymającej kwiat. W tradycyjnej hierarchii ważności kart dama funkcjonuje jako 12. karta; umiejscowiona jest między waletem a królem (w taliach tarotowych dama jest 13. kartą, umieszczona między jeźdźcem a królem). Damę zalicza się (obok króla i waleta) do tzw. figur, gdzie jest ona drugą pod względem starszeństwa (za królem, a przed waletem). Talia kart do gry zawiera cztery damy, po jednej w każdym kolorze (trefl, karo, kier i pik).

Cztery damy w popularnym w PRL-u wzorze nadreńskim.

Cztery damy we wzorze anglo-amerykańskim

Cztery damy z kart wzoru berlińskiego (typ francuski) i cztery damy z wzoru NRD-owskiego (typ niemiecki)

Odpowiednikiem damy w tradycyjnych kartach polskich (i w kartach niemieckich) jest wyżnik (niem. Ober), zazwyczaj jest przedstawiany jako mężczyzna (czasem pojawia się jednak w postaci kobiecej).

Oznaczanie dam

Dama posiada różne oznaczenia, w zależności od tego, w jakiej wersji językowej wyprodukowano daną talię:

• w wersjach polskiej, szwedzkiej, francuskiej i niemieckiej – D (od dama, dam, dame i Dame)
• w wersji angielskiej – Q (od queen) – najpowszechniej używane oznaczenie
• w wersji rosyjskiej – Д (od дама, dama); analogicznie do D
• w wersji holenderskiej – V (od vrouw)

Wygląd dam

• z wzoru francuskiego (jednogłowego) o oznaczeniu literowym D (Dame/Dama):

• 
  dama trefl
• 
  dama karo
• 
  dama kier
• 
  dama pik

• z wzoru francuskiego (dwugłowego) o oznaczenie literowe D (Dame/Dama):

• 
  dama trefl
• 
  dama karo
• 
  dama kier
• 
  dama pik

• z wzoru francuskiego (dwugłowego) o oznaczenie literowe Q (Queen):

• 
  dama trefl
• 
  dama karo
• 
  dama kier
• 
  dama pik

• z wzoru rosyjskiego o oznaczeniu literowym Д (Дама):

• 
  dama trefl
• 
  dama karo
• 
  dama kier
• 
  dama pik

• z tarota francuskiego:

• 
  dama trefl
• 
  dama karo
• 
  dama kier
• 
  dama pik

• z talii „Industrie und Glück”:

• 
  dama trefl
• 
  dama karo
• 
  dama kier
• 
  dama pik

• z talii „Smrekarjev tarok”:

• 
  dama trefl
• 
  dama karo
• 
  dama kier
• 
  dama pik

• z wzoru wiedeńskiego

• 
  dama karo
• 
  dama kier
• 
  dama pik

• z wzoru barokowego

• 
  dama karo

• niemieckie – uniwersalne:

• 
  dama żołędna
• 
  dama dzwonkowa
• 
  dama czerwienna
• 
  dama winna

• z tarota marsylskiego:

• 
  dama maczug
• 
  dama monet
• 
  dama kielichów
• 
  dama mieczy

• z tarota Minchiate:

• 
  dama maczug
• 
  dama monet
• 
  dama kielichów
• 
  dama mieczy