Dakuten (jap. 濁点; znak diakrytyczny kany, który zamienia bezdźwięczną spółgłoskę w dźwięczną) lub nigori-ten (jap. 濁り点) – znak zwany potocznie „kropkami” (点々 ten-ten), także chon-chon, używany w japońskich sylabariuszach hiragana i katakana[1][2].

Hiragana, sylaby ze spółgłoskami dźwięcznymi
Katakana, sylaby ze spółgłoskami dźwięcznymi

Dakuten

edytuj

Dakuten przypomina obrócony pod kątem cudzysłów () i jest zapisywany w prawym górnym rogu znaku, np.: ボレロ, borero, „bolero”[3]. Jego zadaniem jest udźwięcznienie spółgłosek w sylabach występujących w grupach: K, S, T, H, na sylaby ze spółgłoską dźwięczną, odpowiednio: G, Z, D, B.

Handakuten

edytuj

Handakuten (半濁点, znak diakrytyczny kany, który zamienia H w P), zwany potocznie kółkiem (丸 maru) jest wersją dakuten w postaci małego kółeczka (°), również zapisywanego w prawym górnym rogu, np.: プログラム, puroguramu, „program”. Handakuten służy jedynie do zmiany sylab z grupy H na sylaby z grupy P w obydwu sylabariuszach[3][2].

Rendaku

edytuj

Rendaku (連濁, udźwięcznienie sekwencyjne), udźwięcznienie spółgłoski rozpoczynającej niepoczątkową część słowa złożonego, np.:

  • toki + tokitokidoki („czas” + „czas” → „czasami”);
  • asa + kiriasagiri („ranek” + „mgła” → „poranna mgła”);
  • maki + sushimaki-zushi („zwitek” + „sushi” → „sushi zawinięte w nori”)[2]

Znak v (ヴ)

edytuj

Dakuten stosowany jest w katakanie także do zamiany znaku u (ウ) w znak v (ヴ), np.:

  • ヴァリグ・ブラジル航空 → VARIG・Burajiru Kōkū (Brazylijskie Linie Lotnicze – Varig);
  • ヴィマナ → vimana (wimana);
  • リグ・ヴェーダ → Rigu・vēda (Rygweda).

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary. Tokyo: Kenkyusha Limited, 1991, s. 1224. ISBN 4-7674-2015-6.
  2. a b c 新明解国語辞典. Tokyo: Sanseido Co., Ltd., 2018, s. 914, 1249, 1615. ISBN 978-4-385-13107-8.
  3. a b カタカナ新語辞典 (Dictionary of Katakana Words). Tokyo: Gakken, 2003, s. 578, 628. ISBN 4-05-301351-8.

Bibliografia

edytuj