Dakotaraptor (Dakotaraptor) – rodzaj dużego dromeozaura pochodzący z okresu późnej kredy z Ameryki Północnej. Osiągał do 5–6 m długości. Reprezentowany był przez jeden gatunekDakotaraptor steini[2].

Dakotaraptor
Dakotaraptor
DePalma et al. 2015[1]
Okres istnienia: 70,6–66 mln lat temu
70.6/66
70.6/66
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

zauropsydy

Podgromada

diapsydy

Infragromada

archozauromorfy

Nadrząd

dinozaury

Rząd

dinozaury gadziomiedniczne

Podrząd

teropody

Infrarząd

tetanury

(bez rangi) celurozaury
Nadrodzina

deinonychozaury

Rodzina

dromeozaury

Podrodzina

Dromaeosaurinae

Rodzaj

dakotaraptor

Gatunki
  • D. steini DePalma et al. 2015
Rekonstrukcja wyglądu dakotaraptora

Odkrycie

edytuj

W 2005 r. paleontolog Robert DePalma odkrył w hrabstwie Harding w Dakotcie Południowej fluwialne złoże kości zawierające szczątki różnych dinozaurów i nie-dinozaurów, które dostarczyło częściowego szkieletu przypisywanego przez DePalmę dużemu dromaeozaurowi. Następnie w tym samym miejscu znaleziono kolejne szczątki dromaeozaura[3].

W 2015 r. gatunek Dakotaraptor steini został nazwany i opisany przez Roberta A. DePalmę, Davida A. Burnhama, Larry'ego Deana Martina, Petera Larsa Larsona i Roberta Thomasa Bakkera. Nazwa rodzajowa, Dakotaraptor, łączy w sobie odniesienie do Południowej Dakoty i ludu Dakota z łacińskim słowem raptor, oznaczającym "grabieżcę". Nazwa gatunkowa, steini, honoruje paleontologa Waltera W. Steina[4]. Dakotaraptor był jednym z osiemnastu taksonów dinozaurów z 2015 r., które zostały opisane w czasopismach o otwartym dostępie lub dostępnych bezpłatnie[5][6].

Paleobiologia

edytuj

Sierpowaty pazur drugiego palca, był używany do chwytania zdobyczy i miał mocniejszy zginacz niż u Utahraptora. Natomiast trzeci pazur stopy był stosunkowo mniejszy niż u innych dromaeozaurydów i wydaje się, że nie pełnił ważnej funkcji podczas atakowania zdobyczy. Na kości łokciowej znaleziono ślady po przyczepie piór, co dowodzi, że za życia nosił upierzenie[4]. Przypuszczalna furkuły które przypisano do Dakotaraptora okazały być częścią żółwia[7]

Przypisy

edytuj
  1. R. A. DePalma, D. A. Burnham, L. D. Martin, P. L. Larson i inni. The First Giant Raptor (Theropoda: Dromaeosauridae) from the Hell Creek Formation. „Paleontological Contributions”, 2015. DOI: 10.17161/paleo.1808.18764. (ang.). 
  2. Robert A. DePalma i inni, Paleontological Contributions, t. 14, 30 października 2015 (ang.).
  3. DePalma, R. A. (2010). Geology, taphonomy, and paleoecology of a unique Upper Cretaceous bonebed near the Cretaceous-Tertiary Boundary in South Dakota (Master of Science thesis). University of Kansas. ss. 227
  4. a b The first giant raptor (Theropoda: Dromaeosauridae) from the Hell Creek Formation, „Paleontological Contributions”, 2015, DOI10.17161/paleo.1808.18764, ISSN 1946-0279 [dostęp 2023-07-01].
  5. The Open Access Dinosaurs of 2015 | PLOS Paleo Community [online], web.archive.org, 15 marca 2016 [dostęp 2023-07-01] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-15].
  6. Science Connected, Discovering Dakotaraptor Steini [online], Science Connected Magazine, 26 stycznia 2016 [dostęp 2023-07-01] (ang.).
  7. Victoria M. Arbour i inni, The furculae of the dromaeosaurid dinosaur Dakotaraptor steini are trionychid turtle entoplastra, „PeerJ”, 4, 2016, e1691, DOI10.7717/peerj.1691, ISSN 2167-8359 [dostęp 2023-09-07] (ang.).