Droga krajowa nr 5 (Polska)

droga krajowa w Polsce
(Przekierowano z DK5)

Droga krajowa nr 5droga krajowa klasy S, klasy GP oraz klasy G[3] łącząca (wraz z odcinkiem drogi krajowej nr 91 między Grudziądzem a Gdańskiem) jedne z największych aglomeracji miejskich w Polsce, tj. Trójmiasto, aglomeracje: bydgoską, poznańską, wrocławską oraz wałbrzyską. Przebiega przez województwa: warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie, wielkopolskie i dolnośląskie. Swój bieg kończy na granicy z Czechami w Lubawce (powiat kamiennogórski).

GP5
Początek drogi

Węzeł autostradowy Nowe Marzy
53°27′51,1″N 18°37′03,4″E/53,464200 18,617600

Koniec drogi

Węzeł drogowy Kamienna Góra Północ
50°47′42,25″N 16°02′25,94″E/50,795070 16,040540

Długość

486,8[a] km

Województwa

warmińsko-mazurskie,
kujawsko-pomorskie,
wielkopolskie,
dolnośląskie

Mapa
Mapa GP5
Przebieg drogi krajowej nr 5 na terenie Polski

     Droga krajowa nr 5

     Droga ekspresowa S5

     Wspólny przebieg z autostradami A2 i A4

Zdjęcie
Krajowa piątka w Lubawce (luty 2008)
Krajowa piątka w Lubawce (luty 2008)

Odcinek Wrocław – Bielany Wrocławskie według pomiarów średniego dobowego ruchu pojazdów silnikowych wykonanych przez GDDKiA w 2010, jest odcinkiem o jednym z największych natężeń ruchu w Polsce[4].

Pomiędzy Bielanami Wrocławskimi a Kostomłotami (28 km) przebieg drogi nr 5 pokrywa się z trasą autostrady A4, od węzła Poznań Wschód do węzła Poznań Komorniki (25 km) pokrywa się z trasą autostrady A2, a na odcinku Nowe MarzyBielany Wrocławskie z trasą europejską E261.

26 września 2023 roku dokonano skrócenia przebiegu drogi krajowej nr 5 do węzła drogowego Kamienna Góra Północ z drogą ekspresową S3. Równocześnie dalszy odcinek trasy przez Kamienną Górę i Lubawkę do granicy polsko-czeskiej – o długości 14,9 km – zdegradowano do kategorii drogi wojewódzkiej[5].

Klasa drogi

edytuj

Pomijając odcinki stanowiące drogę ekspresową, arteria we Wrocławiu i na południe od niego ma parametry klasy GP – wyjątkiem jest odcinek z Bolkowa do granicy w Lubawce, który posiada parametry klasy G[3] – odcinek ten na całej długości zastąpiony będzie drogą ekspresową S3.

Historia numeracji

edytuj

Na przestrzeni lat trasa posiadała różne oznaczenia:

Numer Przebieg Lata obowiązywania Źródło Uwagi
3b PoznańKościan 1921 – lata 30. Ustawa z dnia 10 grudnia 1920 r. o budowie i utrzymaniu dróg publicznych w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 1921 r. nr 6, poz. 32) Odnoga „b” drogi państwowej nr 3
9 (Wrocław –) RawiczKościan
18/5 Grupa DolnaŚwiecie lata 30. – 1952 Zygmunt Jaworski, Alojzy Świkla, Wacław Pastwa, Mapa samochodowa Polski (stan dróg) na rok 1939/40, Tadeusz Musiał, 1939.
18/3 Świecie – Bydgoszcz
? Bydgoszcz – SzubinŻninGniezno Nieznany numer drogi
17/6 Gniezno – Łubowo
16/4 PoznańStęszew – Kościan – Leszno – Rawicz
R 380 Schwetz (Świecie)Bromberg (Bydgoszcz) 1939 (?) – 1945 DDAC Strassenkarte von Deutschland Masstab 1:1.250.000 (Juli 1941), München: IRO-Verlag Carl Kremling, lipiec 1941 (niem.). numer obowiązywał w trakcie niemieckiej okupacji
R 116 Posen (Poznań)Seenbrück (Stęszew)Lissa (Leszno)Rawitsch (Rawicz)Trebnitz (Trzebnica)Breslau (Wrocław)
36 E16 E83 Dolna Grupa – Świecie

• krajowy: 1952–1986
• międzynarodowy: 1962–1985

Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Przedsiębiorstw Kartograficznych, 1965.
48 E83 Świecie – Bydgoszcz – Szubin – Żnin – Gniezno – Łubowo
  • Droga między Łubowem a Poznaniem na odcinku Łubowo – Pobiedziska istniała jako droga lokalna, zaś dalszy przebieg do Poznania powstał prawdopodobnie w latach 70. W latach 2012 – 2017 posiadała kategorię drogi gminnej. Obecnie jest to droga wojewódzka nr 194.
  • Według radzieckiej mapy topograficznej trasa E83 biegła z Poznania do Kostrzyna wspólnym odcinkiem z E8 i stamtąd przez Łubowo do Gniezna.
40 Poznań – Stęszew – Kościan – Leszno – Rawicz – ŻmigródTrzebnica – Wrocław
18 E12 E83 Wrocław – Bielany Wrocławskie Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1965.
E22 Bielany Wrocławskie – Kąty WrocławskieKostomłoty 1962–1985
  • Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1965.
  • Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. piąte. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1979. ISBN 83-7000-017-7.
  • Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. dziewiąte. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1984.
Odcinek oznaczany na mapach jako autostrada
378 Kostomłoty – StrzegomDobromierz 14 II 1986–2000 Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16) Numeracja odcinka w 1970 roku:
  • x33: Kostomłoty – Strzegom,
  • x236: Strzegom – Dobromierz

Źródło: Mapa sieci dróg państwowych województwa wrocławskiego z 1970 roku

5 E83 Dobromierz – Bolków

• krajowy: 14 II 1986–2000
• międzynarodowy: 1962–1985

  • Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. IV. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1965.
  • Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. piąte. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1979. ISBN 83-7000-017-7.
  • Samochodowy atlas Polski 1:500 000. Wyd. dziewiąte. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1984.
371 5 Bolków – Kamienna GóraLubawka – granica państwa 371: 1986–2000

5: od 2000

jw. oraz Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16) W latach 70. odcinek Kamienna Góra – Lubawka – granica państwa istniał jako droga państwowa nr 39.
5 E261 (Gdańsk) Świecie – Bydgoszcz – Szubin – Żnin – Gniezno – Pobiedziska – Poznań – Stęszew – Kościan – Leszno – Rawicz – Trzebnica – Wrocław – Świdnica – Świebodzice – Dobromierz – Bolków (Jelenia Góra) od 14 II 1986, z późniejszymi zmianami Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16)
Ważniejsze zmiany przebiegu:
  • w 2000 (przedłużenie do granicy)
  • wraz z oddawaniem do ruchu odcinków drogi ekspresowej S5 następuje przenoszenie trasy na nowy przebieg – m.in. w 2012 (oddanie do użytku drogi ekspresowej S5 z Gniezna do Poznania; stary przebieg przez Poznań od 1 stycznia 2016 r. jako droga wojewódzka nr 196, dalszy odcinek do Gniezna od 2017 roku posiada numer 194). Fragmenty starej trasy z Poznania do Wrocławia obecnie posiadają numery 311 (Poznań – Stęszew – Piotrowo Pierwsze), 309 (Śmigiel – Leszno – Rawicz) i 359 (Żmigródek – Trzebnica – Wrocław)
  • w 2023 (skrócenie do nowo powstałego węzła z drogą ekspresową S3; dalszy przebieg do granicy państwowej stał się drogą wojewódzką)

W latach 1999–2000 fragment drogi nr 5 w Bydgoszczy, łączący drogę krajową nr 10 z ówczesną drogą nr 245, posiadał kategorię drogi wojewódzkiej[6].

Droga ekspresowa S5

edytuj

Na odcinku Nowe MarzyWrocław Północ (A8) oraz Ostróda Południe - Wirwajdy droga ma status drogi ekspresowej S5.

Ważniejsze miejscowości leżące na trasie 5

edytuj

Szczegóły przebiegu

edytuj

Bydgoszcz

edytuj

Poznań

edytuj

Wrocław

edytuj

Na przestrzeni lat kilkukrotnie zmieniano przebieg trasy we Wrocławiu:

Ograniczenia w ruchu pojazdów ciężarowych

edytuj
  • Granicy Lubawka – Královec nie mogą przekraczać pojazdy ciężarowe o dmc powyżej 9 ton ze względu na ograniczenie na przygranicznym moście[19]

Dopuszczalny nacisk na oś

edytuj

Od 13 marca 2021 roku na drodze dozwolony jest ruch pojazdów o nacisku pojedynczej osi napędowej do 11,5 tony[20][21].

Do 13 marca 2021

edytuj

Wcześniej droga krajowa nr 5 objęta była ograniczeniami dopuszczalnego nacisku pojedynczej osi:

Znak Dopuszczalny nacisk Odcinek
  do 11,5 tony
  do 10 ton[23]
  do 8 ton[23] Bolków – Kamienna GóraLubawkagranica państwa

Stosowne oznakowanie odcinka o dopuszczalnym nacisku na oś do 10 ton (znak E-15f) występowało we Wrocławiu.

Zobacz też

edytuj

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Grzegorz Okoński: Trzecie pasy na A2 w Poznaniu już gotowe! Kierowcy mogą nimi jeździć w obu kierunkach [ZDJĘCIA]. Głos Wielkopolski, 2019-12-20. [dostęp 2019-12-20]. (pol.).
  2. a b c d plan przebiegu S5 ze strony GDDKiA.
  3. a b Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad: Zarządzenie nr 34 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 3 października 2017 r. w sprawie klas istniejących dróg krajowych. gddkia.gov.pl. [dostęp 2017-10-22]. (pol.).
  4. Najbardziej obciążone drogi w Polsce
  5. Odcinki pozbawione kategorii dróg krajowych i zaliczone do dróg wojewódzkich w latach 2022-2023 [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [w:] gov.pl | Serwis Rzeczypospolitej Polskiej, 16 lutego 2024 [dostęp 2024-02-20] (pol.).
  6. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie ustalenia wykazu dróg krajowych i wojewódzkich (Dz.U. z 1998 r. nr 160, poz. 1071)
  7. a b Polska: atlas samochodowy 1:300 000. Wyd. pierwsze. Warszawa: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, 1992. ISBN 83-7000-080-0.
  8. a b Polska: autoatlas 1:300 000, Autoatlas opracowano dla potrzeb Polskiego Koncernu Naftowego ORLEN Spółka Akcyjna, Warszawa: ABW Sp. z o.o., 2001, ISBN 83-915542-0-1.
  9. a b Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 lutego 2018 r. w sprawie ustalenia przebiegu dróg krajowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 442)
  10. Otwieramy S5 - obwodnicę Bydgoszczy [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [dostęp 2021-01-01] (pol.).
  11. W listopadzie 2010 roku oddano do użytku odcinek ulicy prymasa Hlonda (tzw. „Nowe Zawady”) od ul. Głównej do ul. Podwale
  12. 4 czerwca 2012 roku oddano do użytku Wschodnią Obwodnicę Poznania, wyprowadzając drogę nr 5 poza miasto
  13. Zarządzenie nr 46 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 17 grudnia 2012 r. zmieniające zarządzenie w sprawie nadania numerów drogom krajowym [PDF] [online], Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad [dostęp 2020-07-10] (pol.).
  14. Uchwała nr 192 Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1985 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (M.P. z 1986 r. nr 3, poz. 16
  15. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 29 września 2004 r. w sprawie pozbawienia dróg kategorii dróg krajowych (Dz.U. z 2004 r. nr 214, poz. 2178)
  16. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 27 września 2013 r. w sprawie pozbawienia dróg kategorii dróg krajowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1153)
  17. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 27 września 2013 r. w sprawie zaliczenia dróg do kategorii dróg krajowych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1154)
  18. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 15 lutego 2018 r. w sprawie ustalenia przebiegu dróg krajowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 442)
  19. Widok ulicy. Mapy Google. [dostęp 2012-06-26].
  20. Ustawa z dnia 18 grudnia 2020 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 54)
  21. Art. 41. 1. Po drogach publicznych dopuszcza się ruch pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędo-
    wej do 11,5 t, z uwzględnieniem art. 41a ust. 1 oraz z wyjątkiem określonym w art. 41b ust. 1.

    2. Dopuszcza się wprowadzenie albo ustanowienie zakazu ruchu pojazdów o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi napędowej powyżej 10 t albo powyżej 8 t:

    1) po określonej drodze publicznej lub jej odcinku,
    2) w strefie obejmującej co najmniej dwie drogi publiczne lub ich odcinki
    – zwanego dalej „zakazem”. (...)

    7. Nie można wprowadzić ani ustanowić zakazu na:

    (...)
    3) drogach krajowych lub ich odcinkach, z wyjątkiem dróg krajowych zarządzanych przez prezydentów miast na prawach powiatu.

    Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 czerwca 2021 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o drogach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1693)

  22. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 8 czerwca 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku osi pojedynczej do 11,5 t (Dz.U. z 2011 r. nr 124, poz. 703)
  23. a b Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 13 maja 2015 r. w sprawie wykazu dróg krajowych oraz dróg wojewódzkich, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 10 t, oraz wykazu dróg krajowych, po których mogą poruszać się pojazdy o dopuszczalnym nacisku pojedynczej osi do 8 t (Dz.U. z 2015 r. poz. 802)
  1. Uwzględniono Południową Obwodnicę Ostródy w ciągu S5 i DK16 o długości 13,7 km
  2. Węzeł o ograniczonych relacjach: Zjazd z S5 tylko w kierunku centrum Wrocławia, wjazd na S5 jedynie z centrum Wrocławia. Zobacz schemat węzła
  3. a b c W grudniu 1985 roku dokonano reformy sieci drogowej, wprowadzając m.in. obecną drogę nr 5[14]
  4. Ulica jednokierunkowa; ruch w kierunku zachodnim
  5. Ulica jednokierunkowa; ruch w kierunku wschodnim
  6. W rozporządzeniu odcinek rozpoczyna się w Świeciu.
  7. Odcinek wspólny z autostradą A4

Linki zewnętrzne

edytuj