Długopole
Długopole – wieś wielodrożnica w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Nowy Targ.
| wieś | |
 Widok z mostu na rzece Piekielnik 1 km od Działu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
540–570[2] m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
535[3] |
| Strefa numeracyjna |
18 |
| Kod pocztowy |
34-471[4] |
| Tablice rejestracyjne |
KNT |
| SIMC |
0457136 |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowy Targ  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowotarskiego  | |
 49°28′33″N 19°55′13″E/49,475833 19,920278[1]
| |
Wieś królewska, położona w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sądeckim województwa krakowskiego, należała do tenuty nowotarskiej[5]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa nowosądeckiego.
Historia
edytujZałożona w 1327 roku z inicjatywy zakonu cystersów[6] na 27 łanach frankońskich na prawie magdeburskim. Wśród świadków jest wymieniony Piotr ze Słupi z zamku w Szaflarach, pierwszy znany starosta nowotarski[7].
Nazwa Długopole znana jest na przełomie XIV i XV wieku jako określenie skupiska parafii leżących na terenie Podhala. Była to jego pierwotna nazwa i dotyczyła terenu późniejszego dekanatu nowotarskiego[7].
W Długopolu istniało sołectwo, o czym świadczy dokument pisany przez plebana Macieja z Cła dla sołtysa z Długopola na początku wieku XIV[7].
Przed II wojną światową było tu lotnisko wojskowe, na którym testowano nowe typy samolotów. Położone było na łąkach, na lewym brzegu Czarnego Dunajca w stronę Działu[8].
Na początku XX wieku wybudowano małą kaplicę. Był to kościół w Długopolu pod wezwaniem Św. Floriana. Patron został ustanowiony po tym jak wieś ocalała z pożaru. W 1998 zburzono stary i rozpoczęto budowę nowego budynku. Kościół musiał zostać powiększony ze względu na brak miejsca w kościele. Uznano, że najlepszym wyjście będzie zburzenie i budowa całkowicie nowej świątyni[9]. Nowa świątynia została poświęcona w 2002 r. przez kardynała Franciszka Macharskiego. Długopole po likwidacji w czasach średniowiecza parafii wchodzi w skład parafii ludźmierskiej.
W marcu 2009 Rada Gminy Nowy Targ podjęła uchwałę o likwidacji Szkoły Podstawowej w Długopolu. Rodzice uczniów przepisali swoje dzieci do szkoły w Krauszowie. Budynek szkoły został opuszczony i obecnie nie jest użytkowany[10].
Na początku 2010 roku rozpoczęto remont ulicy jak i chodnika (na odcinku – początek miejscowości od strony wschodniej do wysokości kościoła). Nawierzchnia została całkowicie wymieniona a chodnik wykonany z kostki brukowej.
Położenie/Przyroda
edytujWieś położona jest w Kotlinie Nowotarskiej nad rzeką Czarny Dunajec[11]. Wieś rozciągnęła się w miejscu, gdzie potok gwałtownie zmienia bieg ku wschodowi, przed ujściem Piekielnika i Czarnego Potoku.
Rzeka Czarny Dunajec dzieli teren Długopola na dwie części. Północna, położona na lewym brzegu ma charakter rolniczy, a stanowią ją pola zwane: Zaręby, Ogrodziska, Odumiarki oraz Uboc. Na południe od wsi rozciągają się podmokłe grunty wykorzystywane jako łąki, pastwiska, lasy i torfowiska. Torfowiska wysokie dotrwały do dziś na tzw. Cyrli, a na Puściźnie rośnie obecnie bór sosnowy. Pola przeznaczone głównie jako łąki to: Zagonie, Hojnice, Wydzirówki, Łączki. W północnej części teren łagodnie wznosi się do drogi zwanej Hawierką.
Infrastruktura
edytujDługopole graniczy z miejscowościami Krauszów (7 km), Wróblówka (2 km, droga asfaltowa utworzona 2010 r.), Dział (1 km) do których prowadzi droga asfaltowa, całkowicie przejezdna. W Długopolu jest około 150 budynków mieszkalnych, jednak nie wszystkie są obecnie zamieszkane, wielu mieszkańców wyemigrowało do Stanów Zjednoczonych Ameryki.
Główna zabudowa wsi jest zlokalizowana w bezpośredniej bliskości budynków Kościoła oraz remizy Ochotniczej Straży Pożarnej. Druga część wsi jest zlokalizowana nad rzeką Czarny Dunajec w stronę miejscowości Dział w kierunku północnym.
W obecnym kościele ołtarz z Św. Florianem został z głównego ołtarza przeniesiony do nawy bocznej ze względu na zmiany głównego patrona w przyszłości. Kościół ma być pod wezwaniem błogosławionego Jana Pawła II[12].
Długopole jest wsią rolniczą, większość gospodarstw rolnych zajmuje się hodowlą bydła mlecznego. Mleko przetwarza się tradycyjnymi metodami na sery wędzone (oscypki), charakterystyczne dla Podhala.
W Długopolu znajduje się jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej wyposażonej w samochód gaśniczy. W miejscowości działa także Koło Gospodyń Wiejskich.
Ciekawostki
edytujW Długopolu znaleziono skamieniały fragment kła mamuta o długości 120 cm i wadze ok. 40 kg. Znalezisko zostało przekazane do Muzeum Tatrzańskiego[13].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 24234
- ↑ www.spisz.info – Portal Regionalny – Długopole. [dostęp 2010-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-24)].
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 228 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 2008, s. 97.
- ↑ Gwary polskie – Historia regionu. [dostęp 2010-05-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-24)].
- ↑ a b c Gmina Nowy Targ :: Oficjalna strona Urzędu Gminy
- ↑ Strona o miejscowości Krauszów
- ↑ Sanktuarium Maryjne w Ludźmierzu – Ludźmierz. [dostęp 2010-05-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-11)].
- ↑ Likwidacja Szkoły Podstawowej w Długopolu :: Gmina Nowy Targ :: Oficjalna strona Urzędu Gminy
- ↑ Jerzy Kondracki: Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998. ISBN 83-01-12479-2.
- ↑ Pierwsze kościoły pod wezwaniem Jana Pawła II
- ↑ Mamut u górali – Nauka i technika – Wiadomości – Polska.pl
Linki zewnętrzne
edytuj- Długopole, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 39.
- Długopole, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 412.