Długa Kościelna
Długa Kościelna – wieś sołecka[6] w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie mińskim, w gminie Halinów. Położona na Mazowszu, w zachodniej części Równiny Wołomińskiej, nad rzeką Długą[5][7]. Graniczy z miastem Halinów.
| wieś | |
 ul. Jana Kochanowskiego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) | |
| Strefa numeracyjna |
22 |
| Kod pocztowy |
05-074[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WM |
| SIMC |
0002720[5] |
Położenie na mapie gminy Halinów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu mińskiego  | |
 52°14′13″N 21°20′42″E/52,236944 21,345000[1]
| |
Wieś jest siedzibą rzymskokatolickiej parafii św. Anny w Długiej Kościelnej[8].
Historia
edytujMiejscowość o rodowodzie średniowiecznym. Założona w XV wieku w układzie urbanistycznym ulicówki. W 1445 we wsi została erygowana parafia rzymskokatolicka św. Anny należąca wówczas do diecezji poznańskiej. Od tego czasu dobra ziemskie we wsi były własnością kościelną.
Wieś duchowna Długa w 1580 roku znajdowała się w powiecie warszawskim ziemi warszawskiej województwa mazowieckiego[9]; były to dobra wspólne kapituły kolegiackiej św. Jana Chrzciciela w Warszawie[10].
Od III rozbioru Rzeczypospolitej wieś zmieniała kilkakrotnie przynależność państwową. Początkowo leżała w zaborze austriackim, po 1809 w Księstwie Warszawskim, od 1815 w Królestwie Polskim. Na przełomie XIX i XX wieku znajdował się tutaj silny ośrodek ruchu mariawickiego. Powstała parafia tego wyznania, która wyodrębniła się z parafii rzymskokatolickiej św. Anny.
W 2000 r. spłonął barokowy drewniany kościół rzymskokatolicki. W latach następnych wybudowano nową, murowaną świątynię katolicką, która nawiązuje architektonicznie do poprzedniej.
Okolice Długiej Kościelnej zamieszkuje niewielka społeczność wiernych Kościoła Katolickiego Mariawitów. We wsi znajduje się siedziba parafii mariawickiej Przenajświętszego Sakramentu i jedyny w Polsce czynny wolnostojący kościół tego wyznania (pozostałe parafie użytkują niewielkie kaplice domowe).
W roku 1922 powstała Ochotnicza Straż Pożarna w Długiej Kościelnej[11].
W 2022 na terenie Długiej Kościelnej powstał Targ Gołębi[12].
Zabytki
edytujPod opieką konserwatorską znajdują się:
- park podworski
- cmentarz mariawicki
- cmentarz rzymskokatolicki
Do rejestru zabytków wpisane są:
- dzwonnica kościoła rzymskokatolickiego z przełomu XVI i XVII w.
- plebania rzymskokatolicka z połowy XIX w.
- neogotycki kościół Przenajświętszego Sakramentu z 1907
- dwór z połowy XIX w.
- czworaki z XIX w.
Przypisy
edytuj- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 23946
- ↑ Wieś Długa Kościelna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2024-11-18], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2024-11-18].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 224 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Strona gminy, sołectwa
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym. T. 5: Mazowsze, Warszawa 1895, s. 252.
- ↑ Ludwik Królik, Majątek kapituły kolegiackiej w Warszawie, w: Studia Theologica Varsaviensia, 1986, Tom 24, Numer 2, s. 174.
- ↑ Ochotnicza Straż Pożarna w Długiej Kościelnej. Oficjalna strona.
- ↑ Polski Związek Hodowców Gołębi Rasowych i Drobnego Inwentarza [online], www.pzhgridi.pl [dostęp 2023-12-05].
Linki zewnętrzne
edytuj- Długa Kościelna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 35.
- Długa Kościelna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 1: Abablewo – Januszowo, Warszawa 1900, s. 412.