Dętka rudonoga
Dętka rudonoga[1] (Physocephala rufipes) – gatunek muchówki z podrzędu krótkoczułkich i rodziny wyślepkowatych.
| Physocephala rufipes | |||
| (Fabricius, 1781) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
Physocephala rufipes | ||
| Synonimy | |||
| |||
Gatunek ten opisany został w 1781 roku przez Johana Christiana Fabriciusa jako Conops rufipes[2][3].
Muchówka o wydłużonym ciele długości od 10 do 18 mm[3]. Głowa jej jest ciemna z czarnymi: szeroką przepaską na czole rozwidlającą się u nasady czułków, podłużną przepaską biegnącą na twarzy i dochodzącą tylko do wzgórka twarzowego oraz tyłem policzków[4]. Tło czoła jest ciemnożółte, a twarzy żółte. Czułki mają barwę czarnobrązową z jaśniejszymi spodami członów drugiego i trzeciego. Ciemną aristę cechuje silnie rozszerzony drugi człon. Aparat gębowy ma dość krótki, czarnobrunatny ryjek[3]. Czarny lub czarnobrunatny tułów ma złotożółte lub srebrzyste plamy na wierzchu, natomiast pozbawiony jest srebrzystych plam po bokach[4][3]. Skrzydła mają brunatne użyłkowanie, brunatną plamę, jasne komórki kostalną i subkostalną oraz tylko częściowo zaciemnione komórki R3, R5 i M2[3]. Barwa przezmianek jest żółta[4][3], a łuseczek tułowiowych brunatna[3]. Odnóża są brązowawoczerwone, pozbawione czarnych opasek u nasady ud[4] i zaopatrzone w plamy srebrzystego lub złocistego opylenia na zewnętrznych stronach goleni[3]. Odwłok jest czarnobrunatny z czerwonymi drugim i nasadą trzeciego tergitu. W części nasadowej odwłok jest silnie przewężony. Tylne brzegi segmentów odwłoka zdobią przepaski i plamy srebrzystego bądź złocistego opylenia[4][3]. Narząd kopulacyjny samca jak i pokładełko oraz teka samicy są czarne[3].
Larwy są pasożytami trzmieli: rudego, ziemnego, ogrodowego, kamiennika, łąkowego, rudoszarego i B. ruderarius[3].
Owad palearktyczny, w Europie znany z Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Danii, Szwecji, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Polski, Litwy, Czech, Słowacji, Węgier, Rumunii i Bułgarii[2]. Dalej na wschód występuje na Kaukazie, Syberii, w Azji Środkowej, Mongolii i Japonii[5][3]. W środkowej części Europy owady dorosłe aktywne są od początku maja do końca września[3].
Przypisy
edytuj- ↑ Erazm Majewski: Słownik nazwisk zoologicznych i botanicznych Polski, zawierający ludowe oraz naukowe nazwy i synonimy polskie używane dla zwierząt i roślin od XV-go wieku aż do chwili obecnej. Tom II: Słownik łacińsko-polski. Cz. 2: od M do Z. Warszawa: Księgarnia E. Wendego i s-ki, 1898.
- ↑ a b Physocephala rufipes. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2018-07-07].
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Regina Bańkowska: Fauna Polski tom 7. Conopidae, wyślepki (Insecta: Diptera). Warszawa: PWN, Instytut Zoologii PAN, 1979.
- ↑ a b c d e Regina Trojanowa: Klucze do oznaczania owadów Polski cz. XXVIII Muchówki – Diptera, zeszyt 35–36. Conopidae, Pyrgotidae. Warszawa: PWN, Polski Związek Entomologiczny, 1956.
- ↑ Regina Bańkowska. Przegląd polskich gatunków z podrodziny Conopinae (Diptera, Conopidae). „Fragmenta Faunistica”. 20 (13), 1975. Instytut Zoologii PAN.