Czystek wawrzynolistny

Czystek wawrzynolistny
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	ślazowce
Rodzina	czystkowate
Rodzaj	czystek
Gatunek	czystek wawrzynolistny
	Nazwa systematyczna
	Cistus laurifolius L.; Sp. Pl. 523 1753
Synonimy
	Cistus ladaniferus Stokes;
	Cistus ladaniferus Stokes;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Czystek wawrzynolistny, czystek laurolistny (Cistus laurifolius L.) – gatunek roślin należący do rodziny czystkowatych (posłonkowatych) (Cistaceae). Rośnie dziko w basenie Morza Śródziemnego w państwach: Maroko, Turcja, Hiszpania, Portugalia, Francja, Grecja, Włochy^[4]. Rośnie w miejscach suchych, skalistych, w makii i garigu. Kwitnie od maja do lipca^[5].

Morfologia

Pokrój: Krzew o pędach prosto wznoszących się, osiągający do 1,5 m wysokości^[5].
Liście: Pojedyncze, naprzeciwległe, ogonkowe, osiągają do 8 cm długości i mają kształt od owalnego do lancetowatego. Z wierzchu są ciemnozielone i nagie, a od spodu gęsto, biało owłosione. Poza wiązką centralną, wyraźna jest dolna para wiązek bocznych, stąd liście wyglądają na trójżyłkowe^[5].
Kwiaty: Wyrastają w wierzchotkach przypominających baldach. Osiągają do 6 cm średnicy. Okazałych, białych płatków jest 5, działek kielicha 3. Pręciki są bardzo liczne. Słupek z bardzo krótką szyjką^[5].
Owoce: Drewniejące torebki^[5].

Roślina lecznicza, surowcem są suszone liście. W tradycyjnej medycynie ludowej krajów w basenie Morza Śródziemnego czystek wawrzynolistny był używany w leczeniu zaburzeń układu pokarmowego, choroby wrzodowej, chorób reumatycznych, schorzeń układu oddechowego, stanów zapalnych skóry i cukrzycy^[6].
Otrzymuje się z niego ladanum. W biblijnej Księdze Rodzaju cytowane jest hebrajskie słowo lōţ, tłumaczone później na ladanum, a w Biblii Tysiąclecia jako żywica. Zdaniem F. N. Heppera opisane w Biblii ladanum otrzymywano z czystka wawrzynolistnego, jest to jednak zdanie odosobnione, pozostali badacze roślin biblijnych uważają, że były to czystek szary i czystek kreteński^[7].

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-11] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
↑ Taxon: Cistus laurifolius L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2014-11-20].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Marjorie Blamey, Christopher Grey-Wilson: Wild flowers of the Mediterranean. London: A & C Black, 2008, s. 142. ISBN 0-7136-7015-0.
↑ Dr H. Różański. Rozmyślania nad czystkiem. [dostęp 2014-11-25].
↑ Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.