Czesław Mierzejewski (1896–1963)
Czesław Mierzejewski[1] (ur. 22 grudnia 1896 w Radomiu, zm. 27 grudnia 1963 w Londynie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, lekkoatleta specjalizujący się w skoku wzwyż.
kpt. Czesław Mierzejewski (przed 1929) | |
podpułkownik piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
22 grudnia 1896 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
27 grudnia 1963 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
6 Pułk Piechoty Legionów, |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, |
Odznaczenia | |
Data i miejsce urodzenia | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Data śmierci | ||||||||||
Dorobek medalowy | ||||||||||
|
Życiorys
edytujUrodził się 22 grudnia 1896 w Radomiu, był synem Czesława i Ireny z Krzywoszewskich[2][3]. Był uczniem Szkoły Handlowej w Radomiu i Szkoły Handlowej w Kielcach. Działał w harcerstwie i „Zarzewiu”, od 1912 w Związku Strzeleckim. W 1914 został wcielony do armii rosyjskiej, skąd zbiegł w 1915. 22 lipca 1915 wstąpił do 1 pułku piechoty I Brygady Legionów Polskich. Od 1917 występował w piłkarskiej drużynie legionowej. Od 10 lipca 1917 do 22 listopada 1917 był internowany w obozie w Szczypiornie, następnie działał w Polskiej Organizacji Wojskowej na terenie Krakowa[2].
1 listopada 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego, od stycznia 1919 służył w 6 pułku piechoty Legionów, walczył w wojnie polsko-ukraińskiej, następnie wojnie polsko-bolszewickiej[2]. 1 kwietnia 1919 został awansowany na stopień podporucznika[2][4]. Za bohaterstwo w walce, w tym w czasie walk o Dyneburg latem 1919, został w 1921 odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. 11 czerwca 1920 został ranny w bitwie pod Borodzianką, 12 października 1920 powrócił na front, służył w macierzystym pułku na polsko-sowieckiej linii demarkacyjnej[2].
Po zakończeniu działań wojennych został awansowany na stopień porucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 września 1920[5][6]. Był oficerem 6 pułku piechoty Legionów w Wilnie[7][8]. W latach 1920–1925 zainicjował tamże prowadzenie wychowania fizycznego i został kierownikiem tego działu[9]. Został awansowany na stopień kapitana piechoty ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925[10].
Uprawiał wówczas piłkę nożną i lekką atletykę (bieg na 110 m ppł i skok wzwyż). M.in. w barwach Strzelca Wilno wystąpił w 6 spotkaniach finałów mistrzostw Polski w piłce nożnej w 1922, w barwach Laudy Wilno w 5 spotkaniach finałów mistrzostw Polski w 1923. Był także graczem WKS 6 Pułku Piechoty Legionów (1925) i Wilji Wilno (1925–1926)[11]. Jego najlepszy wynik w skoku wzwyż w 1925 wynosił 1,68, w 1926 - 1,72, najlepszy wyniku w biegu na 110 m ppł w 1926 - 17,2[3].
Jako oficer wileńskiego pułku został przydzielony do Centralnej Szkoły Wojskowej Gimnastyki i Sportów w Poznaniu, w którym ukończył roczny Oficerski Kurs Wychowania Fizycznego 1925/1926[12]. Po ukończeniu kursu w 1926 pozostał w Szkole do 1929 jako wykładowca regulaminu wychowania fizycznego, przepisów sportowych, teorii sportu oraz instruktor m.in. gimnastyki, gier, lekkoatletyki, narciarstwa i innych, a także był dowódcą kompanii podoficerskiej[13][14]. Ponadto prowadził kursy Przysposobienia Wojskowego dla młodzieży oraz ćwiczenia w Studium Wychowania Fizycznego na Uniwersytecie Poznańskim[9].
W latach 1927–1929 występował jako lekkoatleta w barwach AZS Warszawa. W 1927 i 1928 został mistrzem Polski w skoku wzwyż, natomiast w biegu na 110 m ppł zajmował w 1927 i 1928 4. miejsce[15][3]. W 1927 dwukrotnie wystąpił w meczach międzypaństwowych, starując w skoku wzwyż. W rozgrywanym w dniach 29–30 maja 1927 w Warszawie spotkaniu Polska-Łotwa-Estonia zajął 2. miejsce, z wynikiem 1,65. W spotkaniu z Jugosławią (30–31 lipca 1927 w Zagrzebiu) zajął 4. miejsce, z wynikiem 1,70[16]. Na mistrzostwa armii w 1928 zdobył złoty medal w skoku wzwyż i srebrny medal w biegu na 110 m przez płotki[17]). Rekord życiowy w skoku wzwyż uzyskał 22 maja 1927 wynikiem 1,75, rekord życiowy w biegu na 110 m ppł - 2 września 1928 wynikiem 17,0[3][2]. Został wyznaczony przez Polski Komitet Olimpijski na Kurs Przedolimpijski Lekkiej Atletyki 1927[18]. Był w delegacji na Letnie Igrzyska Olimpijskie 1928 w Amsterdamie[19].
Z Poznania przeszedł do służby w utworzonym w 1929 Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego w Warszawie[20][2]. Od 1929 do 1931 był kwatermistrzem CIWF[21][2]. W latach 1930–1933 był członkiem zarządu Polskiego Związku Lekkiej Atletyki[2].
W lipcu 1933 powrócił do służby w 6 pułku piechoty, z dniem 1 stycznia 1934 został awansowany do stopnia majora[2]. W 1939 został przydzielony do Korpusu Ochrony Pogranicza. Od sierpnia 1938 do czasu mobilizacji w 1939 oraz ponownie po wybuchu II wojny światowej w trakcie kampanii wrześniowej pełnił stanowisko dowódcy batalionu KOP „Niemenczyn”[22][23][24]. 20 września przedostał się ze swoimi żołnierzami na Litwę, gdzie uniknął internowania. Następnie przez Szwecję przedostał się do Wielkiej Brytanii[2]. Od 1942 służył w 2 Oficerskim Batalionie Szkolnym Brygady Szkolnej I Korpusu Polskiego[2]. Od 5 marca 1943 był oficerem łącznikowym 1 Samodzielnej Brygady Strzelców[25], od sierpnia 1943 w Centrum Wyszkolenia Piechoty. 1 marca 1944 został awansowany do stopnia podpułkownika[2]. Od 1946 służył w Polskim Korpusie Przysposobienia i Rozmieszczenia, po jego rozwiązaniu pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii[2].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4838 (1921)[2]
- Krzyż Niepodległości (24 października 1931)[28]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie, przed 1924)
- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939)[29][2]
- Srebrny Krzyż Zasługi (19 marca 1931)[30]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[2]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)[31]
- Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée)[2]
Publikacje
edytuj- Zabawy i gry ruchowe dla dzieci i młodzieży (1928, współautor: kpt. Zdzisław Szydłowski)[32]
- Walka wręcz (1929, w: Gimnastyka autorstwa Waleriana Sikorskiego, współautor rozdziału: por. Baran)[32]
- artykuły dotyczącego np. opisu gier i programów gimnastycznych jako zaprawy zimowej do treningu lekkoatletyki, opublikowane w czasopismach „Żołnierz Wielkopolski”, „Junak”[33]
- Zasady nauczania lekkiej atletyki (1931, współautor Józef Baran)
- Zaprawa lekkoatletyczna (1934)
Przypisy
edytuj- ↑ W ewidencji Wojska Polskiego II RP był określany jako „Czesław I Mierzejewski” celem odróżnienia od innego oficera o tej samej tożsamości.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Bogusław Szwedo Na bieżni i w okopach. Sportowcy odznaczeni Orderem Wojennym Virtuti Militari 1914–1921 1939–1945, wyd. IPN, Rzeszów 2011, s. 189–191.
- ↑ a b c d Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Marian Rynkowski Od Adamczaka do Zasłony. Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego. Mężczyźni, wyd. Warszawa 2004, s. 142
- ↑ Wykaz oficerów, którzy nadesłali swe karty kwalifikacyjne, do Wydziału prac przygotowawczych, dla Komisji Weryfikacyjnej przy Departamencie Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922, s. 75.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 434.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 377.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 140.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 136.
- ↑ a b Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 69.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 219.
- ↑ Andrzej Gowarzewski Mistrzostwa Polski. Tom 1. Ludzie 1918–1939. 100 lat prawdziwej historii (1), wyd. gia, Katowice 2017, s. 129.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 24, 60.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 43, 46, 47, 52, 53, 56, 58, 61, 62, 69.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 139.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 94.
- ↑ Zbigniew Łojewski, Tadeusz Wołejko Mecze międzypaństwowe I Reprezentacji Polski seniorów (mężczyźni), wyd. Komisja Statystyczna PZLA, Warszawa 1984, s. 92–93.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 94, 95.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 48.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 75.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 60, 829.
- ↑ Centralny Instytut Wychowania Fizycznego na Bielanach 09.12.1929 – 23.08.1935. awf.edu.pl. [dostęp 2018-11-12].
- ↑ Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 935.
- ↑ Prochwicz 2003 ↓, s. 169.
- ↑ Jabłonowski i in. 2001 ↓, s. 733.
- ↑ Rozkazy dzienne 1943 ↓, s. 43.
- ↑ Czesław Mierzejewski. boretti-saga.pl. [dostęp 2018-11-12].
- ↑ Czesław Mierzejewski. myheritage.pl. [dostęp 2018-11-12].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1939 r. nr 121, poz. 282 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 104 „za zasługi na polu przysposobienia wojskowego”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. Nr 12 z 6 sierpnia 1929 r., s. 241.
- ↑ a b Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 91.
- ↑ Pawełek. CWSzGiS 1929 ↓, s. 92.
Bibliografia
edytuj- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Marek Jabłonowski, Włodzimierz Jankowski, Bogusław Polak, Jerzy Prochwicz: O niepodległą i granice. Korpus Ochrony Pogranicza 1924-1939. Wybór dokumentów. WarszawaPułtusk: Wyższa Szkoła Humanistyczna w Pułtusku. Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, 2001. ISBN 8388067488.
- Alojzy Pawełek: Centralna Wojskowa Szkoła Gimnastyki i Sportów w Poznaniu 1921–1929. Poznań: Główna Księgarnia Wojskowa, 1929.
- Rozkazy dzienne 1 Samodzielnej Brygady Strzelców i 1 Dywizji Grenadierów, sygn. R.27. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1943. [dostęp 2017-01-14].
- Henryk Kurzyński, Stefan Pietkiewicz, Marian Rynkowski Od Adamczaka do Zasłony. Leksykon lekkoatletów polskich okresu międzywojennego. Mężczyźni, wyd. Warszawa 2004.
- Jerzy Prochwicz: Formacje Korpusu Ochrony Pogranicza w 1939 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2003. ISBN 83-88973-58-4.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. T. 29. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego. Biblioteka Jagiellońska, 2006. ISBN 83-7188-899-6.
- Bogusław Szwedo: Na bieżni i w okopach. Sportowcy odznaczeni Orderem Wojennym Virtuti Militari 1914–1921 1939–1945. Rzeszów: IPN, 2011. ISBN 978-83-7629-274-8.