Czesław

Czasław, Czesław – staropolskie imię męskie.

Pierwotnie Czasław (oboczność Cze-//Cza występuje w zapiskach małopolskich i wielkopolskich) składającego się z członu Cza- (ps. *čajati : čati – „spodziewać się, oczekiwać”, jak w Czabor) i -sław („sława”). Mogło oznaczać „tego, który oczekuje sławy”. Niezależnie od powyższego człon Cza-, Cze- mógł być używany w wyniku skrócenia członu Czści- (ps. *čьstiti „okazywać cześć, poważanie, szacunek”, čьstь „cześć”, a także „honor, cnota, zaszczyt, dobre imię”, *čisti, čtǫ „odgadywać, wróżyć, otaczać czcią, poważać”). Byłby to wówczas jeden z wariantów imienia Czcisław, skracanego jednak zwykle na Cisław.

Spotykane także inne dawne formy, w tym skrócenia i zdrobnienia: Czech, Czach, Czasz, Czaszek, Czaszko, Czesz, Czeszek, Czeszko, Czeszk, Czeszka, Czak, Czakan.

Odpowiedniki żeńskie: Czesława, Czasława.

Odpowiedniki w innych językach:

• czeski, serbsko-chorwacki – Česlav
• litewski – Česlovas
• łacina – Ceslaus

Czesław imieniny obchodzi:

• 12 stycznia
• 19 kwietnia
• 20 kwietnia
• 12 czerwca, jako wspomnienie bł. Czesława Jóżwiaka, jednego ze 108 błogosławionych męczenników
• 20 lipca, jako wspomnienie bł. Czesława Odrowąża
• 2 września

Osoby noszące imię Czesław

• Czesław Białobrzeski – fizyk
• Czesław Blajda – geograf, etnograf, historyk i społecznik
• Czesław Gajda – rzeźbiarz
• Czesław Centkiewicz – pisarz
• Czesław Freudenreich – przemysłowiec
• Czesław Hoc – polityk
• Czesław Jakołcewicz – trener piłkarski
• Czesław Janczarski – poeta
• Czesław Janicki – polityk
• Czesław Jeżyna – lekarz
• Czesław Kiszczak – generał, polityk w czasach PRL
• Czesław Krassowski – architekt
• Czesław Lang – kolarz
• Czesław Lewandowski – biskup katolicki diecezji włocławskiej
• Czesław Litwin – polityk
• Czesław Łuczak – historyk
• Czesław Michniewicz – piłkarz i trener
• Czesław Miłosz – poeta, noblista
• Czesław Mozil – wokalista o pseudonimie artystycznym Czesław Śpiewa
• Czesław Niemen – wokalista
• Czesław Rychlicki – duchowny katolicki
• Czesław Ryll-Nardzewski – matematyk
• Czesław Siekierski – polityk
• Czesław Słania – grawer, projektant znaczków pocztowych i banknotów
• Czesław Stanula – biskup diecezjalny w Brazylii
• Czesław Sterkowicz – nauczyciel, historyk i polityk
• Czesław Tański – pionier lotnictwa i malarz
• Ignacy Oziewicz, pseudonim Czesław.
• Česlovas Sasnauskas – litewski organista i kompozytor
• Czesław Waryszak – wojskowy, generał w czasach PRL
• Czesław Wołłejko – aktor

Osoby fikcyjne noszące imię Czesław

• Czesio z serialu Włatcy móch
• Czeslaw Meyer z anime Baccano!
• Czesław Basen z serialu komediowego Daleko od noszy. W tej roli Piotr Gąsowski.

Zobacz też

• Artykuły i przekierowania do artykułów zaczynające się od „Czesław”
• Czeskie miasto Čáslav

Bibliografia

• Aleksandra Cieślikowa, Janina Szymowa, Kazimierz Rymut, Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. Część 1: odapelatywne nazwy osobowe, Wydawnictwo DWN, Instytut Języka Polskiego PAN, Kraków 2000, s. 40–45, ISBN 83-85579-63-X ISBN 83-87623-23-7