Czechosłowacka Jednostka Przeciwchemiczna

Czechosłowacka Jednostka Przeciwchemiczna (czes. Československá protichemická jednotka) – wydzielony komponent Sił Zbrojnych Czeskiej i Słowackiej Republiki Federalnej, przeznaczony do zabezpieczenia przeciwchemicznego wojsk koalicyjnych podczas I wojny w Zatoce Perskiej w latach 1990–1991.

Czechosłowacka Jednostka Przeciwchemiczna
Československá protichemická jednotka

Operacja Desert Shield/Desert Strom
Zatoka Perska
Historia
Państwa wystawiające	Czechosłowacja
Państwa mandatowe	Arabia Saudyjska
Decyzja o użyciu	23 września 1990
Rozpoczęcie misji	24 grudnia 1990
Zakończenie misji	6 maja 1991
Liczba zmian	1
Dowódcy
Pierwszej zmiany	płk Ján Való
Konflikt zbrojny
I wojna w Zatoce Perskiej
Organizacja
Typ	chemiczny
Podporządkowanie	Grupa Sił Połączonych
Skład	3 oddziały chemiczne, oddział medyczny
Liczebność	200 żołnierzy
Dyslokacja	Hafar al-Batin

Żołnierze czechosłowaccy w Arabii Saudyjskiej

Historia

2 sierpnia 1990 irackie dywizje pancerne i zmechanizowane zaatakowały i zajęły Kuwejt. Rada Bezpieczeństwa wezwała agresorów do wycofania się, a po braku odpowiedzi nałożyła sankcje i embarga. Władze saudyjskie obawiały się uderzenia wojsk Saddama Husajna i poprosiły społeczność międzynarodową na czele z USA i ONZ o pomoc w odparciu ewentualnej inwazji. Administracja George’a H.W. Busha szybko utworzyła koalicję antyiracką, której siły w październiku sięgnęły 220 000 żołnierzy z kilkudziesięciu państw.

23 września 1990, czechosłowackie Zgromadzenie Federalne wydało decyzję o dołączeniu do nich 200 żołnierzy wojsk chemicznych, mających zabezpieczać siły koalicyjne podczas operacji Pustynna Tarcza, a po rezolucji Rady Bezpieczeństwa zezwalającej na zbrojne wyzwolenie Kuwejtu, także i kontruderzenia aliantów.

Była to pierwsza zagraniczna operacja sił zbrojnych Czechosłowacji (nie licząc udziału oficerów w Komisji Nadzorczej Państw Neutralnych w Korei).

Kalendarium

• 23 września 1990 – na wniosek prezydenta i ministra obrony Zgromadzenie Narodowe Czechosłowacji wydaje decyzję o wysłaniu do Zatoki Perskiej 200-osobowej, w pełni ochotniczej jednostki przeciwchemicznej.
• 10 października 1990 – rozpoczęcie formowania kontyngentu.
• 11–15 grudnia 1990 – przetransportowanie CzJPChem do Arabii Saudyjskiej (za pomocą Lockheed C-5 Galaxy United States Air Force).
• 1 stycznia 1991 – rozmieszczenie oddziałów w punktach docelowych przy jednostkach saudyjskich.
• 18 stycznia 1991 – na skutek niewłaściwego posługiwania się bronią zginął sierżant Peter Simonka – jedyna śmiertelna ofiara misji CzJPChem (podczas niej zostało rannych także 4 innych żołnierzy).
• 27 lutego 1991 – przekroczenie granicy z Kuwejtem przez brygady saudyjskie, wspomagane przez czechosłowackie oddziały przeciwchemiczne, które rozpoczynają likwidację składowisk BMR, zakończoną następnego dnia wraz z zawieszeniem broni.
• 1 marca 1991 – wycofanie oddziałów chemicznych ze strefy frontowej.
• 28 marca 1991 – początek wycofywania się CzJPChem do Czechosłowacji.

Czechosłowacka Jednostka Przeciwchemiczna przestała istnieć pod koniec maja, po powrocie wszystkich żołnierzy z Arabii Saudyjskiej (w tym tych, których pozostali w Arabii Saudyjskiej jako instruktorzy).

Struktura organizacyjna

• Dowództwo i sztab CzJPChem – płk Ján Való
  • 1 Oddział Chemiczny – przy 4 Brygadzie Pancernej
  • 2 Oddział Chemiczny – przy 20 Brygadzie Zmechanizowanej
  • 3 Oddział Chemiczny – przy King Khalid Military City
  • Oddział Medyczny – przy King Khalid Military City

Zobacz też

• Polski Kontyngent Wojskowy w Zatoce Perskiej (1991)

Bibliografia

• Udział Czechosłowacji w I wojnie w Zatoce Perskiej. [dostęp 2010-11-09]. (cz.).
• Udział Czechosłowacji w I wojnie w Zatoce Perskiej. [dostęp 2010-11-09]. (ang.).