Czarnogłowy

wieś w województwie zachodniopomorskim

Czarnogłowy (niem. Zarnglaff) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie zachodniopomorskim, w powiecie goleniowskim, w gminie Przybiernów.

Czarnogłowy
wieś
Ilustracja
Wieś przed II wojną światową
Państwo

 Polska

Województwo

 zachodniopomorskie

Powiat

goleniowski

Gmina

Przybiernów

Strefa numeracyjna

91

Kod pocztowy

72-121[2]

Tablice rejestracyjne

ZGL

SIMC

0781581

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Czarnogłowy”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Czarnogłowy”
Położenie na mapie powiatu goleniowskiego
Mapa konturowa powiatu goleniowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Czarnogłowy”
Położenie na mapie gminy Przybiernów
Mapa konturowa gminy Przybiernów, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Czarnogłowy”
Ziemia53°46′03″N 14°54′34″E/53,767500 14,909444[1]

W 1759 roku rozpoczęto we wsi eksploatację kredowych złóż wapienia.

W 1902 spółka Pommersche Kalksteinwerke GmbH uruchomiła tu kopalnię i przetwórnię kamienia wapiennego, która w krótkim czasie stała się największym ówczesnym producentem surowca w całym Cesarstwie[3]. W 1911 do jego transportu dobudowano linię Gryfickiej Kolei Wąskotorowej CzarnogłowyRokita, która na tym odcinku otrzymała splot 3-szynowy 1000/1435 mm oraz przystanek Czarnogłowy Wieś.

Podczas II wojny światowej do pracy w zakładach naziści wykorzystywali przymusowych robotników m.in. z Polski, Francji i Rosji. Wycofujący się w 1945 roku Niemcy zalali wyrobisko, jednak urządzenia kopalni nie zostały uszkodzone. Produkcję uruchomiono ponownie w 1947 roku a zakład działał do 1968 roku. Po zaprzestaniu wydobycia i odwadniania wyrobisk zostały one ponownie zalane wodami gruntowymi tworząc trzy sztuczne jeziora: Czarnogłowy Duże, Średnie i Małe[4]. Największe stało się popularnym miejscem do nurkowania z atrakcjami w postaci zatopionego lasu, pozostałościami przepompowni czy drogą wjazdową na teren kopalni[5]. Południowa jego część znalazła się na granicy rezerwatu przyrody Przełom Rzeki Wołczenicy[6]. Przy północno-zachodnim brzegu funkcjonuje lokalne kąpielisko.

We wsi znajdują się:

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 19268
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 175 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Goleniowskie Stowarzyszenie Eksploracji Historycznej Bialy Grosz – Czarnogłowy (do 1945 Zarnglaff) [online], bialygrosz.goleniow.pl [dostęp 2021-06-27] (pol.).
  4. Openstreetmap.org.
  5. Czarnogłowy – jezioro Czarnogłowy – Black Angel Divers [online], blackangeldivers.pl [dostęp 2021-06-27] (pol.).
  6. Rezerwat utworzony został 18 czerwca 2013 r. na podstawie Zarządzenia Nr 5/2013 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Szczecinie z dnia 19 marca 2013 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody „Przełom Rzeki Wołczenicy” (Dz. Urz. Woj. Zach. z 2013 r., poz. 2205).
  7. Szkoła Podstawowa im. Władysława Komara i Tadeusza Ślusarskiego [online] [dostęp 2021-11-22] (pol.).