Czarne Stopy (Siuksowie)
Czarne Stopy (nazwa własna Sihásapa, ang. Black Foot Sioux) – niewielki szczep w grupie plemiennej Dakotów, będący częścią plemienia Lakotów (nie mylić z algonkiańską grupą plemion Siksika, zwaną również Czarnymi Stopami). Tubylcza nazwa plemienia nawiązuje do zwyczaju farbowania lub barwienia (poprzez wcieranie) mokasynów węglem. W przeszłości mówili dialektem teton (inaczej zachodnim) należącym do siuańskiej rodziny językowej.
W XVII wieku żyli w północnej i środkowej Minnesocie, ale w pierwszej połowie XIX wieku zmuszeni zostali do przemieszczenia się na zachód. Przyczyną była ogólna migracja plemion indiańskich, wypieranych przez coraz liczniejszych osadników europejskich.
Zamieszkują głównie – wraz z pokrewnymi plemionami Hunkpapa , Minneconjou , O'ohenonpa i Yanktonai – rezerwat Standing Rock założony w roku 1868 na obszarze hrabstw Sioux w Dakocie Północnej i Carson w Dakocie Południowej. Rezerwat obejmuje 847 800 akrów powierzchni, z czego około 300 tys. akrów jest własnością plemienną. W roku 1990 zamieszkiwało tam 4866 Indian.
Szczepy
edytujW roku 1880 John Grass przedstawił następującą listę szczepów (tiyospaye) Sihásapa:
- Sihasapa-Hkcha czy Sihasapa qtca („Prawdziwe Czarne Stopy”)
- Kangi-shun Pegnake czy Kanxicu pegnake („Włosy Ozdobione Wronimi Piórami” lub „Przyozdabiający Włosy Piórami Kruka”)
- Glaglahecha czy Glagla heca („Niechlujni”, „Niezawiązani” lub „Zbyt Leniwi by Zawiązać Mokasyny”)
- Wazhazha czy Wajaje („Osage”, „Zabójcze Orły”)
- Hohe („Rebelianci”, Assiniboinowie)
- Wamnuga Owin or Wamnugaoin („Noszący Zausznice z Muszel”)
Bibliografia
edytuj- Bruce Grant: Concise Encyclopedia of the American Indian. New York: Wings Books, 2000. ISBN 0-517-69310-0.
- Barry M. Pritzker: A Native American Encyclopedia: History, Culture, and Peoples. Oxford: Oxford University Press, 2000. ISBN 978-0-19-513877-1.
- John Stoutenburgh, Jr.: Dictionary of the American Indian. New York: Wings Books, 1990. ISBN 0-517-69416-6.