Cyrylica (system liczbowy)

system liczbowy języka cerkiewnosłowiańskiego

System liczbowy cyrylicyaddytywny system liczbowy języka cerkiewnosłowiańskiego składający się z 27 liter, którym przypisywano określoną wartość liczbową (1…9, 10…90 i 100…900), używając w tym celu znaku tytło. Od reformy alfabetu za czasów Piotra I Wielkiego w latach 17081711 nieużywany. Liczby zapisywano poczynając od (litery) największej do najmniejszej; wyjątkiem były liczby 11…19, w których pisano zgodnie z wymową „cyfry“ 1…9 przed „dziesiątką“. Np.: р҃г҃і҃ („sъto tri na desęti“, czyli sto trzy na ście (dziesięć)).

W celu zapisania liczb od 1000 wzwyż stawiano przed literami znak tysiącznika (҂), mnożąc w ten sposób wartość znaku przez 1000.
Np.: ҂а҃ = 1 000, ҂к҃ = 20 000 albo nawet ҂ц҂ч҂ѳ҃цчѳ = 999 999.
Ponadto istniała możliwość zapisu jeszcze większych liczb, opisując je różnie skonstruowanymi kręgami[1] (zob. rys. poniżej).

Wartość Znak
1 А
2 В
3 Г
4 Д
5 Е
6 Ѕ
7 З
8 И
9 Ѳ
Wartość Znak
10 І
20 К
30 Л
40 М
50 Н
60 Ѯ
70 О
80 П
90 Ч lub Ҁ
Wartość Znak
100 Р
200 С
300 Т
400 У lub Ѵ
500 Ф
600 Х
700 Ѱ
800 Ѡ
900 Ц lub Ѧ

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Vjačeslav Nikolaevič Ščepkin, Russkaja paleografija, Moskva 31999 (11918), S. 165.