Cyclopidae

	Cyclopidae
	Rafinesque, 1815
	; Oczlik
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Podtyp	skorupiaki
Gromada	Maxillopoda
Podgromada	widłonogi
Rząd	Cyclopoida
Rodzina	Cyclopidae
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cyclopidae – rodzina widłonogów z rzędu Cyclopoida.

Charakterystyka

Niewielkie skorupiaki o długości 1–5,5 mm posiadające dwuczęściową jamę gębową, szczęki służące do łapania zdobyczy oraz żuchwę, służącą do miażdżenia i ćwiartowania zdobyczy przed połknięciem. Poszczególne zwierzęta mogą żyć nawet do dziewięciu miesięcy. Posiadają cztery pary odnóży, u samców występuje piąta para, która służy do przytrzymywania samicy podczas aktu zapłodnienia. Nie posiadają serca. Rolę krwi pełni bezbarwna hemolimfa, której przepływ jest regulowany przez ruchy jelit i pracę układu pokarmowego. Odżywiają się pierwotniakami, wrotkami i małymi skorupiakami, niektóre gatunki są także padlinożerne lub odżywiają się tkanką przyranną większych zwierząt. W łańcuchu pokarmowym odgrywają istotną rolę – jako plankton służą jako pożywienie wielu większym zwierzętom. Oddychają całą powierzchnią ciała. Cyclopidae mogą być nosicielami pasożytów, stwierdzono występowanie w ich wnętrznościach m.in. robaka gwinejskiego i bruzdogłowca szerokiego.

Żyją głównie w zbiornikach słodkowodnych, ich budowa pozwala na dość szybkie przemieszczanie się. Na świecie żyje ponad 950 gatunków należących do rodziny Cyclopidae^[1].

Rozmnażanie

Samice Cyclopidae w ciągu swojego życia składają około dziesięć razy po pięćdziesiąt jaj, które znajdują się w workach umieszczonych symetrycznie po obu stronach w dolnej części tułowia.

Podział systematyczny

W obrębie rodziny Cyclopidae wyróżnia się następujące rodzaje^[1]:

Abdiacyclops Karanovic, 2005 – jedynym przedstawicielem jest Abdiacyclops cirratus Karanovic, 2005
Acanthocyclops Kiefer, 1927
Afrocyclops Sars G.O., 1927
Allocyclops Kiefer, 1932
Anzcyclops Karanovic, Eberhard & Murdoch, 2011
Apalachocyclops Fiers, 2011 – jedynym przedstawicielem jest Apalachocyclops minotaurus Fiers, 2011
Apocyclops Lindberg, 1942
Australocyclops Morton, 1985
Australoeucyclops Karanovic, 2006
Austriocyclops Kiefer, 1964 – jedynym przedstawicielem jest Austriocyclops vindobonae Kiefer, 1964
Brevicyclops Totakura & Ranga Reddy, 2015
Bryocyclops Kiefer, 1927
Caspicyclops Monchenko, 1986 – jedynym przedstawicielem jest Caspicyclops mirabilis Monchenko, 1986
Cochlacocyclops Kiefer, 1955 – jedynym przedstawicielem jest Cochlacocyclops ateles Kiefer, 1955
Cryptocyclops Sars G.O., 1927
Cyclops Müller O.F., 1785 – oczlik
Defayeicyclops Alekseev & Vaillant in: Alekseev, Haffner, Vaillant & Yusoff, 2013 – jedynym przedstawicielem jest Defayeicyclops jamaicensis (Reid & Janetzky, 1996)
Diacyclops Kiefer, 1927
Dussartcyclops Karanovic, Eberhard & Murdoch, 2011
Ectocyclops Brady, 1904
Eucyclops Claus, 1893
Faurea Labbé, 1927 – jedynym przedstawicielem jest Faurea princeps Labbé, 1927
Fierscyclops Karanovic, 2004 – jedynym przedstawicielem jest Fierscyclops fiersi (De Laurentiis, Pesce & Humphreys, 2001)
Fimbricyclops Reid, 1993 – jedynym przedstawicielem jest Fimbricyclops jimhensoni Reid, 1993
Goniocyclops Kiefer, 1955
Graeteriella Brehm, 1926
Haplocyclops Kiefer, 1952
Hesperocyclops Herbst, 1984
Homocyclops Forbes, 1897 – jedynym przedstawicielem jest Homocyclops ater (Herrick, 1882)
Hypocyclops Fiers, 2012
Idiocyclops Herbst, 1987 – jedynym przedstawicielem jest Idiocyclops stocki Herbst, 1987
Itocyclops Reid & Ishida, 2000 – jedynym przedstawicielem jest Itocyclops yezoensis (Ito, 1953)
Kieferiella Lescher-Moutoue, 1976 – jedynym przedstawicielem jest Kieferiella delamarei (Lescher-Moutoué, 1971)
Macrocyclops Claus, 1893
Megacyclops Kiefer, 1927
Menzeliella Lindberg, 1954 – jedynym przedstawicielem jest Menzeliella staheli (Chappuis, 1917)
Meridiecyclops Fiers, 2001
Mesocyclops Sars G.O., 1914
Metacyclops Kiefer, 1927
Microcyclops Claus, 1893
Mixocyclops Kiefer, 1944
Monchenkocyclops Karanovic, Yoo & Lee, 2012
Muscocyclops Kiefer, 1937
Neutrocyclops Kiefer, 1936 – jedynym przedstawicielem jest Neutrocyclops brevifurca (Lowndes, 1934)
Ochridacyclops Kiefer, 1937
Olmeccyclops Fiers, 2012
Orbuscyclops Karanovic, 2006 – jedynym przedstawicielem jest Orbuscyclops westaustraliensis Karanovic, 2006
Orthocyclops Forbes, 1897
Paracyclops Claus, 1893
Pescecyclops Karanovic, Eberhard & Murdoch, 2011
Pilbaracyclops Karanovic, Eberhard & Murdoch, 2011
Ponticyclops Reid, 1987 – jedynym przedstawicielem jest Ponticyclops boscoi Reid, 1987
Protocyclops Lindberg, 1952 – jedynym przedstawicielem jest Protocyclops kosswigi Lindberg, 1952
Psammocyclops Kiefer, 1955 – jedynym przedstawicielem jest Psammocyclops excellens Kiefer, 1955
Psammophilocyclops Fryer, 1956
Pseudograeteriella Sanoamuang, Boonyanusith & Brancelj, 2019 – jedynym przedstawicielem jest Pseudograeteriella longiaesthetascus Sanoamuang, Boonyanusith & Brancelj, 2019
Reidcyclops Karanovic, 2000
Rheocyclops Reid, Strayer, McArthur, Stibbe & Lewis J., 1999
Rybocyclops Ranga Reddy & DeFaye, 2008
Sergiosmirnovia Monchenko, 2007
Siamcyclops Boonyanusith, Sanoamuang & Brancelj, 2018 – jedynym przedstawicielem jest Siamcyclops cavernicolus Boonyanusith, Sanoamuang & Brancelj, 2018
Speocyclops Kiefer, 1937
Stolonicyclops Reid & Spooner, 1998 – jedynym przedstawicielem jest Stolonicyclops heggiensis Reid & Spooner, 1998
Stygocyclops Plesa, 1971 – jedynym przedstawicielem jest Stygocyclops teras (Graeter, 1907)
Teratocyclops Plesa, 1981 – jedynym przedstawicielem jest Teratocyclops cubensis Plesa, 1981
Thalamocyclops Fiers & Van Damme, 2017
Thaumasiocyclops Kiefer, 1930 – jedynym przedstawicielem jest Thaumasiocyclops insulanus Kiefer, 1930
Thermocyclops Kiefer, 1927
Tropocyclops Kiefer, 1927
Virbiocyclops Fiers, 2012 – jedynym przedstawicielem jest Virbiocyclops silvaticus (Rocha C.E.F. & Bjornberg M.H.G.C., 1988)
Yansacyclops Reid, 1988
Zealandcyclops Karanovic, 2005

Przypisy

↑ ^a ^b ^c T.C.T.C. Walter T.C.T.C., G.G. Boxshall G.G., Family: Cyclopidae Rafinesque, 1815, [w:] World of Copepods Database [online], Accessed through: World Register of Marine Species, 2024 (ang.).

Bibliografia

Ulrich Einsle: Ruderfußkrebse (Crustacea, Copepoda) aus temporären Kleingewässern des westlichen Bodenseegebietes (Cyclops stagnalis n. sp.), in: Schriften des Vereins für Geschichte des Bodensees und seiner Umgebung, 114. Jg. 1996, s. 101–109.
Wilfried Stichmann: Kosmos Naturführer, s. 264; Kosmos Verlag. ISBN 3-440-09454-5.
Wielka Encyklopedia Radziecka.
Benedykt Halicz (red.), Mały słownik biologiczny, PW Wiedza Powszechna, Warszawa 1965, s. 46.
Wielka encyklopedia powszechna PWN, tom 8 s. 125.

[worms-1] T.C.T.C. Walter T.C.T.C., G.G. Boxshall G.G., Family: Cyclopidae Rafinesque, 1815, [w:] World of Copepods Database [online], Accessed through: World Register of Marine Species, 2024 (ang.).

[1]