Zmróżka leszczynowa
Zmróżka leszczynowa[1] (Cryptocephalus coryli) – gatunek chrząszcza z rodziny stonkowatych i podrodziny Cryptocephalinae.
| Cryptocephalus coryli | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
.png)
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Podplemię | |||
| Gatunek |
Cryptocephalus coryli | ||
| Synonimy | |||
| |||
Taksonomia
edytujGatunek ten po raz pierwszy został naukowo opisany w 1758 roku przez Karola Linneusza pod nazwą Chrysomela coryli[2][3].
Morfologia
edytujChrząszcz o krępym, walcowatym ciele długości od 6 do 7 mm. Głowa jest czarna z parą czerwonych plamek półksiężycowatego kształtu po wewnętrznych stronach górnych części oczu złożonych. Nitkowate czułki są w częściach nasadowych czerwone, natomiast dalej stopniowo ciemnieją ku wierzchołkom. U samca przedplecze jest czarne, zazwyczaj z czerwonymi lub czerwonawymi listewkami krawędziowymi na przedzie i po bokach. U samicy przedplecze ma czerwony kolor, często z przyciemnionymi listewkami krawędziowymi. Punkty na powierzchni przedplecza są drobne i gęsto rozmieszczone. Boczne brzegi przedplecza mają stosunkowo szerokie spłaszczenia. Kolor tarczki jest czarny. Ubarwienie pokryw jest czerwone; rzadko występują na nich dwie pary czarnych plam, jedna na guzach barkowych, a druga za środkiem długości. Zewnętrzne krawędzie pokryw mają wąskie i szerokie obrzeżenie i widoczne są od strony grzbietowej. Występujące na powierzchni pokryw dość głębokie, acz małe punkty nie układają się w regularne rzędy. Spodnie strony tułowia i odwłoka oraz odnóża są czarne. Genitalia samca odznaczają się prąciem z rynienkowatym wgłębieniem na stronie grzbietowej i wyciągniętą w trójkątny, wygięty dobrzusznie wyrostek krawędzią przednią[4].
Ekologia i występowanie
edytujOwad ten zasiedla najchętniej pobrzeża wilgotnych lasów[1] oraz zarośla[4]. Owady dorosłe aktywne są od maja do czerwca. Żerują na liściach drzew i krzewów z takich rodzajów jak brzoza, leszczyna, wierzba i wiąz[5].
Gatunek palearktyczny o rozsiedleniu eurosyberyjskim[4][5]. W Europie znany jest z Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Luksemburgu, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Austrii, Włoch, Danii, Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Rumunii, Mołdawii, Bułgarii, Słowenii, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii, Czarnogóry, Macedonii Północnej, Grecji i Rosji[3]. Dalej na wschód sięga przez Syberię do Korei[4][5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Cryptocephalus coryli – Zmróżka leszczynowa. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2020-12-10].
- ↑ C. Linnaeus: Systema naturae per regna tria naturae, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. Wyd. 10. T. 1. Holmiae: Impensis Direct. Laurentii Salvii, 1758, s. 375. (łac.).
- ↑ a b Cryptocephalus (Heterichnus) coryli (Linnaeus, 1758). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2020-12-10].
- ↑ a b c d Andrzej Warchałowski: Klucze Do Oznaczania Owadów Polski: cz. XIX Chrząszcze - Coleoptera: z. 94 Stonkowate - Chrysomelidae. Część ogólna i podrodziny Donaciinae, Orsodacninae, Criocerinae, Clytrinae, Cryptocephalinae, Lamprosomatidae, Eumolpinae. Warszawa: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, PWN, 1971.
- ↑ a b c B. Burakowski, M. Mroczkowski, J. Stefańska. Chrząszcze – Coleoptera. Stonkowate – Chrysomelidae, część 1. „Katalog Fauny Polski”. XXIII (16), 1990.