Crooner
Crooner – współcześnie epitet nadawany wokalistom śpiewającym standardy jazzowe należące do tzw. Great American Songbook (amerykańskie standardy jazzowe) z towarzyszeniem orkiestry, big-bandu lub fortepianu; także sposób śpiewania opracowany w latach 20. i 30. XX wieku który powstał dzięki wprowadzenia do użycia mikrofonów[1][2]. Crooning jest uosobieniem wokalistów jazzowych, takich jak Bing Crosby, Dean Martin, Perry Como czy Frank Sinatra.
Historia
edytujTen dominujący popularny styl wokalny zbiegł się z pojawieniem się radia i nagrań elektrycznych. Przed pojawieniem się mikrofonu popularni śpiewacy, tacy jak np. Al Jolson, musieli występować na tylnych siedzeniach teatru, podobnie jak śpiewacy operowi, co zapewniało bardzo głośny styl wokalny. Mikrofon umożliwił bardziej osobisty styl. Przede wszystkim Bing Crosby, ale też Gene Austin i Art Gillham, są często uznawani za wynalazców stylu nucenia[3].
Wprowadzenie do użycia mikrofonów w znaczący sposób zmieniło ówczesną muzykę popularną[2]. Wcześniejsi piosenkarze musieli zawsze polegać na sile głosu i jego projekcji, użycie mikrofonu pozwalało na znacznie bardziej łagodny śpiew z kreatywnym, delikatnym frazowaniem[2]. Niektórzy ówcześni wykonawcy, na przykład bardzo cicho śpiewający Whispering Jack Smith, całkowicie polegali na nowej technologii, została ona także przyjęta przez wiele wokalistek śpiewających w stylu torch (sentymentalne, erotyczne utwory z pogranicza bluesa i jazzu), np. Patti Page, Helen Morgan, Ruth Etting[2].
W latach 30. określenie było także używane w sposób pejoratywny, a sam crooning uważany był za „zdegenerowany” sposób śpiewania[1].
Dzięki piosenkom country spopularyzowanym przez Binga Crosby’ego nucący styl śpiewania stał się trwałą częścią muzyki country[4]. Crosby sprzedał się w milionach egzemplarzy dzięki wykonaniu w 1940 roku piosenki „San Antonio Rose”, oryginalnie nagranej przez Bob Wills & His Texas Playboys. W 1942 roku Perry Como odniósł wielki sukces piosenką „Deep in the Heart of Texas”; Crosby, który miał ogromny wpływ na Como, nagrał cover tej piosenki i w tym samym roku jego wersja tej piosenki trafiła na 3. miejsce listy przebojów w USA. Dean Martin, Eddy Arnold, Jim Reeves i Ray Price są również znani ze swoich standardów „country crooner”[5].
Dean Martin jest kojarzony z muzyką country, którą nagrywał w okresie, gdy pracował dla Reprise Records w latach 60. i 70., podczas gdy włosko-amerykański crooner Perry Como, a także amerykański wokalista country Eddy Arnold nagrali kilka albumów z producentem country Chetem Atkinsem w Nashville.
Współcześnie określenie crooner nie ma zazwyczaj pejoratywnego znaczenia i może mieć jedno z dwóch, niepowiązanych znaczeń:
- delikatny, sentymentalny, czasami patetyczny sposób śpiewania, nucenie[6], takim epitetem był określany między innymi David Bowie[7]
- piosenkarze śpiewający amerykańskie standardy jazzowe, np. Harry Connick Jr.[8] lub Michael Bublé[9].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Ian Whitcomb: The Coming of Crooners. shsu.edu. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
- ↑ a b c d Bigsby 2006 ↓, s. 347.
- ↑ Father of Radio: The Autobiography of Lee de Forest, 1950, page 351.
- ↑ Bing Crosby, "I'm an Old Cowhand," original mono recordings from 1933-1944, ASV Mono, Living Era, 1995.
- ↑ Chuck Dauphin , A Tribute to Country Crooner Jim Reeves on the 50th Anniversary of His Death [online], Billboard, 1 sierpnia 2014 [dostęp 2023-08-22] (ang.).
- ↑ Crooning. thefreedictionary.com. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
- ↑ Joseph Barracato: David Bowie appreciation: Remembering The Man Who Sold The World with 7 of his best songs. nydailynews.com, 2016-02-11. [dostęp 2016-02-13]. Cytat: „One has to appreciate his remarkable range; he can scare you with his Ziggy Stardust voice, nail a high note or melt you with crooner vocals”. (ang.).
- ↑ Syndicated swinger! Popular crooner Harry Connick Jr. signs deal for talk show, set to debut in fall. nydailynews.com, 2015-10-14. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
- ↑ Alicia Adejobi: Syndicated swinger! Popular crooner Harry Connick Jr. signs deal for talk show, set to debut in fall. ibtimes.co.uk, 2015-09-09. [dostęp 2016-02-13]. (ang.).
Bibliografia
edytuj- Christopher Bigsby: The Cambridge Companion to Modern American Culture (Cambridge Companions to Culture). Cambridge University Press, 2006.