Costa-Gavras

Costa-Gavras
Κώστας Γαβράς
	; Costa-Gavras (2015)
Prawdziwe imię i nazwisko	Konstantinos Gavras
Data i miejsce urodzenia	12 lutego 1933 ; Loutra Iraias
Zawód	reżyser, scenarzysta, producent filmowy
Współmałżonek	Michèle Ray
Lata aktywności	od 1958
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Costa-Gavras, właśc. Konstantinos Gavras (ur. 13 lutego 1933 w Loutra Iraias) – francuski reżyser, scenarzysta i producent filmowy pochodzenia greckiego. Znany głównie z filmów politycznych.

Jego najbardziej cenionym filmem jest thriller polityczny Z (1969), nagrodzony m.in. Oscarami dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego i za najlepszy montaż; nagrodą na 22. MFF w Cannes dla reżysera i za rolę męską oraz Złotym Globem dla najlepszego filmu zagranicznego.

W latach 1982–1987 był dyrektorem Cinémathèque française, największego na świecie archiwum filmowego.

Życiorys

Urodził się w małej wiosce w Arkadii. Po wojnie jego rodzina przeniosła się do Aten. Jego ojciec należał do lewicowej partyzantki EAM-ELASi był więziony za poglądy. Z tego powodu Costa-Gavras, by skończyć studia, wyemigrował najpierw do Stanów Zjednoczonych, a po skończeniu college’u – do Francji, gdzie studiował najpierw prawo, a potem reżyserię.

Po skończeniu studiów był m.in. asystentem René Claira. Swój pierwszy film Przedział morderców nakręcił w 1965. Polonicum w jego twórczości jest film Mała apokalipsa, zrealizowany w 1993.

Zasiadał w jury konkursu głównego na 29. MFF w Cannes (1976). Przewodniczył obradom jury na 58. MFF w Berlinie (2008).

Filmografia

1965: Przedział morderców (Compartiment tueurs)
1967: O jednego za wiele (1 homme de trop)
1969: Z
1970: Zeznanie (L'aveu)
1972: Stan oblężenia (État de siège)
1975: Sekcja specjalna (Section spéciale)
1979: Blask kobiecości (Clair de femme)
1982: Zaginiony (Missing)
1983: Hanna K.
1988: Zdradzeni (Betrayed)
1989: Pozytywka (Music Box)
1993: Mała apokalipsa (La petite apocalypse)
1997: Miejski obłęd (Mad City)
2003: Amen.
2005: Ostre cięcia (Le couperet)
2009: Eden jest na zachodzie (Eden à l'Ouest)
2012: Żądza bankiera (Le capital)
2019: Dorośli w pokoju (Adults in the Room)

Nagrody i nominacje

Rok	Festiwal, nagroda	Kategoria	Za	Wynik
1983	Nagroda Akademii Filmowej	Najlepszy scenariusz adaptowany	Zaginiony	Wygrana^[1]
1970	Nagroda Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Z	Nominacja^[1]
1970	Nagroda Akademii Filmowej	Najlepszy scenariusz adaptowany	Z	Nominacja^[1]
1983	Złoty Glob	Najlepszy scenariusz	Zaginiony	Nominacja^[2]
1983	Złoty Glob	Najlepszy reżyser	Zaginiony	Nominacja^[2]
1976	Złoty Glob	Najlepszy film nieangielskojęzyczny	Sekcja specjalna	Nominacja^[2]
1974	Złoty Glob	Najlepszy film nieangielskojęzyczny	Stan oblężenia	Nominacja^[2]
1971	Złoty Glob	Najlepszy film nieangielskojęzyczny	Zeznanie	Nominacja^[2]
1970	Złoty Glob	Najlepszy film nieangielskojęzyczny	Z	Wygrana^[2]
1983	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepszy scenariusz	Zaginiony	Wygrana^[3]
1983	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepsza reżyseria	Zaginiony	Nominacja^[3]
1970	Nagroda Brytyjskiej Akademii Filmowej	Najlepszy scenariusz	Z	Nominacja^[3]
1982	Festiwal Filmowy w Cannes	Złota Palma	Zaginiony	Wygrana^[4]
1975	Festiwal Filmowy w Cannes	Najlepszy reżyser	Sekcja specjalna	Wygrana^[4]
1975	Festiwal Filmowy w Cannes	Złota Palma	Sekcja specjalna	Nominacja
1969	Festiwal Filmowy w Cannes	Nagroda Jury	Z	Wygrana^[4]
1969	Festiwal Filmowy w Cannes	Złota Palma	Z	Nominacja
1983	Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji	Złoty Lew	Hanna K.	Nominacja
2002	Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie	Złoty Niedźwiedź	Amen.	Nominacja
1993	Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie	Złoty Niedźwiedź	Mała apokalipsa	Nominacja
1990	Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Berlinie	Złoty Niedźwiedź	Pozytywka	Wygrana
2018	Europejska Nagroda Filmowa	Osiągnięcia życia		Wygrana
2006	César	Najlepszy scenariusz adaptowany	Ostre cięcia	Nominacja
2003	César	Najlepszy scenariusz	Amen.	Wygrana
2003	César	Najlepszy film	Amen.	Nominacja
2003	César	Najlepszy montaż	Amen.	Nominacja
1980	César	Najlepszy film	Blask kobiecości	Nominacja
1980	César	Najlepszy reżyser	Blask kobiecości	Nominacja
1969	Nagroda Amerykańskiej Gildii Reżyserów Filmowych	Najlepsze osiągnięcie reżyserskie w filmie fabularnym	Z	Nominacja^[5]
1983	Nagroda Amerykańskiej Gildii Scenarzystów	Nagroda Amerykańskiej Gildii Scenarzystów	Zaginiony	Wygrana
1983	David di Donatello	Najlepszy film zagraniczny	Zaginiony	Nominacja
1983	David di Donatello	Najlepszy reżyser – film zagraniczny	Zaginiony	Nominacja
1983	David di Donatello	Najlepszy scenariusz – film zagraniczny	Zaginiony	Nominacja
2012	Międzynarodowy Festiwal Filmowy w San Sebastián	Nagroda Specjalna	Żądza bankiera	Wygrana
2012	Międzynarodowy Festiwal Filmowy w San Sebastián	Złota Muszla	Żądza bankiera	Nominacja
1969	Nagroda Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych	Najlepszy reżyser	Z	Wygrana

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Search Results - Academy Awards Search | Academy of Motion Picture Arts & Sciences [online], awardsdatabase.oscars.org [dostęp 2019-01-06] .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Constantin Costa-Gavras [online], goldenglobes.com [dostęp 2019-01-06] (ang.).
↑ ^a ^b ^c BAFTA Awards Search | BAFTA Awards [online], awards.bafta.org [dostęp 2019-01-06] .
↑ ^a ^b ^c COSTA-GAVRAS [online], Festival de Cannes 2019 [dostęp 2019-01-06] (ang.).
↑ DGA Awards History [online], dga.org [dostęp 2019-01-06] .

Linki zewnętrzne

[oscar-1] Search Results - Academy Awards Search | Academy of Motion Picture Arts & Sciences [online], awardsdatabase.oscars.org [dostęp 2019-01-06] .

[glob-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Constantin Costa-Gavras [online], goldenglobes.com [dostęp 2019-01-06] (ang.).

[bafta-3] BAFTA Awards Search | BAFTA Awards [online], awards.bafta.org [dostęp 2019-01-06] .

[cannes-4] COSTA-GAVRAS [online], Festival de Cannes 2019 [dostęp 2019-01-06] (ang.).

[dga-5] DGA Awards History [online], dga.org [dostęp 2019-01-06] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]