Concertgebouw (Amsterdam)

Concertgebouw – sala koncertowa w Amsterdamie uznawana za jedną z trzech na świecie z najlepszą akustyką.

Concertgebouw
Ilustracja
Państwo

 Holandia

Miejscowość

Amsterdam

Adres

Concertgebouwplein 10

Typ budynku

sala koncertowa

Styl architektoniczny

neoklasycyzm

Architekt

Adolf Leonard van Gendt

Rozpoczęcie budowy

1886

Ukończenie budowy

1888

Plan budynku
Plan budynku
Położenie na mapie Holandii
Mapa konturowa Holandii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Concertgebouw”
Położenie na mapie Holandii Północnej
Mapa konturowa Holandii Północnej, na dole znajduje się punkt z opisem „Concertgebouw”
Położenie na mapie Amsterdamu
Mapa konturowa Amsterdamu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Concertgebouw”
Ziemia52°21′22,68″N 4°52′44,76″E/52,356300 4,879100
Strona internetowa

Historia

edytuj

Pomysł budowy sali powstał po liście G.C.C.W. Haywarda, który w 1881 roku napisał do pisma De Amsterdammer o tym, że władze miasta nie dbają o życie muzyczne miasta, które nie ma odpowiedniej sali koncertowej. Kilka miesięcy po tym liście powstał komitet w skład którego weszło sześciu wpływowych obywateli miasta. O opracowanie projektu poprosili holenderskiego architekta P.J.H. Cuypersa. Zaproponował on budowę sali w Nieuwer-Amstel na ówczesnych przedmieściach Amsterdamu. Jego projekt powstał we wrześniu 1881 roku, a inspiracją była Kaisersaal w Düsseldorfie. Po prezentacji projektu inwestorom i w prasie został on skrytykowany przez holenderskiego kompozytora W.F. Thoofta, który kilka lat mieszkał w Düsseldorfie i stwierdził, że tamta sala ma złą akustykę. Dlatego w czerwcu 1882 roku komitet podjął decyzję o ogłoszeniu konkursu na salę z widownią na 2000 osób oraz sceną mieszczącą 120 orkiestrę i 500-osobowy chór. Głównym kryterium wyboru zwycięskiej pracy była akustyka. Komitet podjął decyzję 6 kwietnia 1883 roku wybierając projekt Adolfa Leonarda van Gendta. Sala została otwarta 11 kwietnia 1888 roku[1].

W latach 1985–1988 z powodu osiadania budynku został przeprowadzony generalny remont[2]. W ziemię wbito 400 metalowych rur na których umieszczono konstrukcję o wadze 10 000 ton[1]. Dobudowano również południowe skrzydło według planu Pi de Bruijna[2].

Sala jest siedzibą Koninklijk Concertgebouworkest, która pierwszy koncert dała tu 3 listopada 1888 roku. W 1988 roku królowa Beatrix nadała jej tytuł Koninklijk (Królewska)[3].

Architektura

edytuj
 
Boczne skrzydło dobudowane w latach 80. XX wieku według projektu Pi de Bruijna

Z powodu podmokłego gruntu budynek został zbudowany na 2186 palach mających około 13 metrów. Znalazły się w nim dwie sale w stylu neoklasycystycznym[1]:

  • mała o powierzchni 20 na 15 m i widownią na 437 osób.
  • sala główna ma wymiary 44 na 28 metrów. Widownia, która może pomieścić 2000 osób jest podzielona na dwie części. Pośrodku znajduje się scena dla orkiestry[1].

Pod małą salą znajduje się Sala Lustrzana (Spiegelzaal) z widownią na 255 osób, a w podziemiach Sala Chóru (Koorzaal) z widownią na 150 osób. Ta ostatnia powstała po remoncie w 1985 roku[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Akustyka budowlana. Sale świata. Amsterdam Concertgebouw [online], livesound.pl [dostęp 2019-06-26] (pol.).
  2. a b Renovatie & Facelift [online], Het Concertgebouw [dostęp 2019-06-26] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-26] (niderl.).
  3. Royal Concertgebouw Amsterdam [online], Thingstodoinamsterdam.com [dostęp 2019-06-26] (ang.).
  4. Afdalen in Het Concertgebouw - Preludium [online], www.preludium.nl [dostęp 2019-06-26].

Linki zewnętrzne

edytuj